Δήμητρης Τάρλοου: «Δεν έχτισα την καριέρα μου πάνω στον Καραγάτση»

Συνέντευξη
Άρης Βασιλειάδης, ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, 23/04/2015

O εγγονός του συγγραφέα Μ.Καραγάτση κάνει την επιτυχία της χρονιάς!

Η “Μεγάλη Χίμαιρα”, ίσως η πιο δημοφιλής παράσταση της χρονιάς, μας θυμίζει πως ο έρωτας είναι μια ρουλέτα και κάθε βράδυ παίζεις την ψυχή σου. Ο Δημήτρης Τάρλοου μας επιβεβαιώνει ότι το ίδιο ισχύει και για την τέχνη. Και πως αν δεν το βιώσεις δεν ζεις. Στο ταμείο του θεάτρου “Πορεία” σταματάει η λογική. Πως αλλιώς να εξηγήσεις σε περίοδο κρίσης τη φρενίτιδα για τη “Μεγάλη Χίμαιρα”, της θεατρικής μεταφοράς του αριστουργήματος του Μ.Καραγάτση στο θέατρο “Πορεία”; Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί μέχρι το τέλος Μαΐου και η παράσταση θα επαναληφθεί από τον Οκτώβριο με νέα διανομή εκτός από το ρόλο της πρωταγωνίστριας. Με το τρίτο κουδούνι άνθρωποι κάθε ηλικίας, τάξης και γούστου βρίσκονται σχεδόν συνομωτικά στις θέσεις τους για να παρακολουθήσουν τα πάθη του ερωτικού τριγώνου Μαρίνα-Γιάννης-Μηνάς, με τους δύο άντρες να είναι αδέρφια.

Ούτε ο Δημήτρης Τάρλοου, ιδρυτής του “Πορεία” και “αρχιτέκτονας” της παράστασης (τη σκηνοθετεί και παίζει ένα μικρό αλλά σημαντικό ρόλο) μπορεί καλά καλά να εξηγήσει την επιτυχία. “Οι επιτυχίες συμβαίνουν πέρα από τη θέλησή μας κι ευτυχώς. Αν ξέραμε τη συνταγή τους θα τις προκαλούσαμε κάθε σεζόν. Αλλά είναι δυσεξήγητες και ανεξιχνίαστες”.

Ο Τάρλοου είναι από τους “εργάτες” του θεάτρου – παρόλο που επωμίζεται και το ρόλο του θεατρικού επιχειρηματία. Κρατώντας χαμηλούς τόνους καταφέρνει να ανεβάζει κάθε χρονιά ποιοτικές παραστάσεις που συζητιούνται για καιρό. Η “Μεγάλη Χίμαιρα” πάντως δεν είναι ένα οποιοδήποτε έργο αφού είναι γραμμένο από τον παππού του Μ. Καραγάτση. Τυχαίο; “Σε γενικές γραμμές δεν έχω εκμεταλλευτεί το όνομά μου. Απέφευγα τη σύνδεσή μου με οικογενειακές καταβολές όπως ο διάολος το λιβάνι. Δεν έχτισα καριέρα πάνω σε αυτές. Την έφτιαξα σταδιακά μέσα από τις δικές μου δυνάμεις. Τη “Χίμαιρα” δεν την αντιλαμβάνομαι ούτε σαν γονιδιακή υποχρέωση ούτε σαν οικογενειακό χρέος. Ούτε είναι στις βλέψεις μου να ανεβάσω όλον τον Καραγάτση στο θέατρο. Μου άρεσε το έργο, πίστεψα στη μεταφορά του στη σκηνή και προσπάθησα να το αποδώσω όσο καλύτερα γινόταν ξεχνώντας οτιδήποτε άλλο. Άλλωστε αν δεν έχεις ψύχραιμη, αποστασιοποιημένη έως και ψυχρή ματιά δεν μπορείς να κάνεις σωστά τη δουλειά σου. Το θέατρο δεν είναι οικογενειακή υπόθεση. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι απαρνιέμαι την καταγωγή μου. Το αντίθετο. Ξέρω την οικογένειά μου και την αγαπώ. Όπως και τον Μ. Καραγάτση, τον παππού που δεν πρόλαβα αλλά γνώρισα μέσα από τα βιβλία και τις διηγήσεις των δικών μου. Μάλιστα στο σπίτι μου στην Παιανία έχω και το υπέροχο ξύλινο με μαρκετερί γραφείο του και την όμορφη πολυθρόνα με το μπροκάρ ύφασμα και τα καρφάκια”.

• Καλλιτέχνης από κούνια

Ο Δημήτρης Τάρλοου μεγάλωσε σε σπίτι καλλιτεχνών και λογοτεχνών. Η γιαγιά του, Νίκη Καραγάτση, ήταν ζωγράφος. Το ίδιο και ο πατέρας του, ο Αμερικανός με ρίζες από τη Λιθουανία Φίλιππος Τάρλοου. Τον οποίο μπορεί να μη βλέπει πολύ συχνά -μια και επέστρεψε στην Αμερική το 1979, δυο χρόνια μετά το χωρισμό με τη σύζυγό του, Μαρίνα- αλλά διατηρούν μια ζεστή και εγκάρδια σχέση. Η τέχνη ήταν μονόδρομος. Αισθήσεις, ένστικτα και όνειρα είχαν κοινό προορισμό : την τέχνη. “Από παιδί ένα πράγμα έμαθα. Πως ζούμε με την τέχνη για την τέχνη. Ακόμα και τα χρήματα έχουν μία και μόνη χρησιμότητα. Να αποτελούν μέσο για να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας στην τέχνη. Δεν μεγάλωσα με το όνειρο να κάνω περιουσία, αλλά με τη λευκή επιταγή του να κάνω ότι θέλω, αρκεί πάντα να κινούμαι στα όρια της καλλιτεχνίας. Αυτή ήταν η ιδεολογία και η στάση ζωής της οικογένειάς μου. Ζωή για την τέχνη”. Αυτό ακούγεται πιο ουτοπικό και από το να κυνηγάς χίμαιρες. Ειδικά στις μέρες μας που το Α και το Ω είναι οι δημόσιες σχέσεις, οι επαφές, οι διασυνδέσεις. “Δεν μπορούσα να πάω σε πάρτι όταν ήμουν νέος, τώρα θα πάω; Ένιωθα φοβερή αμηχανία, καθόμουν σαν αγγούρι σε μια γωνιά και δεν μπορούσα να αρθρώσω λέξη. Και μέχρι σήμερα αποφεύγω αυτού του είδους τις κοινωνικές συναναστροφές και προτιμώ τη μοναχικότητα. Οι περισσότεροι ηθοποιοί έχουν σχετίσει το επάγγελμά μας με την κοινωνική δικτύωση. Εμένα μου φαίνονται σαχλαμάρες. Βαριέμαι αφάνταστα όλο αυτό το πάρε-δώσε. Ακόμα και τις θεατρικές συζητήσεις. Με ενδιαφέρει μόνο η πρόβα, η παράσταση, οι μεταφράσεις, οι φίλοι, η μουσική και φυσικά τα δυο παιδιά μου. Όχι πως τα καταφέρνω πάντα. Ο γάμος μου δεν είχε ευτυχή κατάληξη. Αυτό μου κόστισε. Όπως και το ότι κάποιες παραστάσεις δεν τράβηξαν και τις πληρώνω ακόμα. Αλλά επιμένω. Διεκδικώ τους στόχους στην καθημερινότητά μου. Έστω και αν πρέπει να πάρω τεράστιο ρίσκο σε μια επικίνδυνη δουλειά όπως η δική μας”.

• Μαθαίνοντας τη ζωή δίπλα σε μύθους

Από μικρός έζησε σε πλήρη ελευθερία. Με πολλές επιρροές. Από τον Ευγένιο Σπαθάρη μέχρι ποιητές και λογοτέχνες διανοούμενους όπως ο Νίκος Καρούζος και ο Ανδρέας Εμπειρίκος και ζωγράφους όπως ο Γιάννης Τσαρούχης.

“Ήμουν παιδάκι όταν άρχισα να πηγαίνω στο “Φανάρι του Διογένη” στην Πλάκα και να παρακολουθώ παραστάσεις Καραγκιόζη του Σπαθάρη. Μάλιστα έγινα φίλος με τους καραγκιοζοπαίκτες. Μου έδιναν φιγούρες τους. Και ο ίδιος ο Σπαθάρης μου χάρισε ένα θεατράκι με την αφιέρωση : “Στο Δημητράκη, το μαθητή του Σπαθάρη”. Με τον καιρό έγινα και εγώ πολύ καλός καραγκιοζοπαίκτης”, δήλωσε στο People ο Δημήτρης Τάρλοου.

Αυτή η μορφή της λαϊκής παράδοσης δεν ερχόταν σε αντίθεση με το αστικό υπόβαθρο της οικογένειας Μ. Καραγάτση; “Ναι, είναι αλήθεια, αλλά με βοήθησε να έχω ανοιχτούς ορίζοντες και πολλές επιρροές από διαφορετικές πλευρές.” Ο Νίκος Καρούζος ήταν ο ποιητής που τον επηρέασε μαζί με τον Ανδρέα Εμπειρίκο περισσότερο από όλους. “Είχαν μια ιδιαίτερη οπτική για τη ζωή και την πνευματικότητα. Έζησα την αναρχία τους. Αυτό δεν σημαίνει όμως, ότι έβγαιναν στους δρόμους με καδρόνια και έσπαγαν ότι έβρισκαν. Ο Καρούζος βέβαια έριχνε που και που καμιά μπουνιά κι έσπαγε κανένα σαγόνι αντεραστών του καθώς ήταν πρώην μποξέρ. Αλλά η στάση ζωής του ήταν συγκλονιστική. Ζούσε πολύ λιτοδίαιτα σε ένα ημιυπόγειο, περιφρόνησε την “τιμητική” κρατική σύνταξη β’ κατηγορίας όταν αρρώστησε και γενικώς δεν ήταν από τους τύπους που έγλειφαν”. Από την άλλη ο Εμπειρίκος αν και διαφορετικός είχε κι εκείνος πολύ έντονη προσωπικότητα. “Δεν θα ξεχάσω την τονικότητα στην ομιλία του. Κάτι πολύ σημαντικό για την εκφορά του λόγου επειδή δίνει ρυθμό και στίγμα, προκαλεί ανατροπές και δημιουργεί απροσδόκητες εικόνες. Από αυτόν έμαθα πως χωρίς την αίσθηση του ουτοπικού στόχου δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε τίποτα στη ζωή. Και πως για να σπάσεις τη φόρμα πρέπει να γνωρίζεις τους κανόνες της. Γι’ αυτό και σήμερα που υπάρχει έλλειμα παιδείας ο καθένας καταφεύγει σε ρηχούς μοντερνισμούς”. Δυναμική παρουσία είχε βέβαια και ο Γιάννης Τσαρούχης. “Ήταν ένας εξαιρετικός γνώστης της δυτικής τέχνης που κατάφερε να την μπολιάσει με την παράδοση και να δημιουργήσει ένα μοναδικό αμάλγαμα. Τον θυμάμαι, καθώς ήταν φίλος της γιαγιάς μου”.

• Μεγάλες χίμαιρες, μεγάλες φουρτούνες

Μακριά από κοσμική ζωή και σκάνδαλα ο Δημήτρης Τάρλοου μοιάζει να έχει βρει την Ιθάκη του στο θέατρο. Και αυτό του το αναγνωρίζει κάθε βράδυ το κοινό του. Για την επόμενη σεζόν σχεδιάζει θα σκηνοθετήσει το Φεβρουάριο του ’16 τις “Τρεις Αδερφές” του Αντόν Τσέχωφ με την Αλεξάνδρα Αϊδίνη, την Ιωάννα Παππά και τη Λένα Παπαληγούρα. Προς το παρόν γεύεται τη δικαίωσή του μέσα από την καθολική αποδοχή της “Χίμαιρας”. Επιτυχία βέβαια χωρίς δυσκολίες δεν υπάρχει. Ειδικά στην εποχή μας. Ή μήπως όχι; “Φυσικά και υπάρχει κόστος των επιλογών μας. Σε καθημερινή βάση. Όταν διαπιστώνεις ότι ενοχλεί ο τρόπος που δρας, συμπεριφέρεσαι και υπάρχεις, αυτό σε πληγώνει, σε στενοχωρεί, σε θλίβει, σε απογοητεύει. Αλλά έχω συνηθίσει. Σε τέτοιο βαθμό που αν δεν συναντήσω εμπόδια νομίζω ότι κάτι έχω κάνει λάθος. Πως έχω πέσει έξω. Ότι συμβιβάστηκα με αυτά που κοροϊδεύω”. Τελικά η Ελλάδα είναι φιλόξενη χώρα και πρώτα από όλα για τους ανθρώπους  της; “Δυστυχώς νιώθω δυστοπικά παντού. Απροσάρμοστος. Ότι δεν ανήκω πουθενά. Γι’ αυτό ίσως και λατρεύω το θέατρο. Το βλέπω σαν μια αναζήτηση της γονιδιακής μου ταυτότητας, μια σπουδή για το πρόσκαιρο της ύπαρξης, το φευγαλέο της ζωής”. Και ο έρωτας είναι πάντα καταστροφικός όπως στη “Μεγάλη Χίμαιρα”; “Ο έρωτας πάντα είναι σαρκοβόρος. Μόνο όταν μετουσιώνεται σε κάτι άλλο χάνει την επικινδυνότητά του”. Αλλά τότε τι έρωτας είναι;