Saturday, April 18, 2015

Βυσσινόκηπος με τρεις Μίκι Μάους και έναν ελέφαντα

  • «Και αυτόν τον κήπο θα τον πουλήσουν για να πληρωθούν τα χρέη, όσο απίστευτο κι αν σου φαίνεται αυτό..
 Ο Τσέχοφ στήνει στον Βυσσινόκηπο μία γιορτή της απώλειας, όπου οι ήρωες του έργου, συγχρόνως κωμικοί και τραγικοί, παλεύουν με πείσμα για λίγη ευτυχία
Ο Τσέχοφ στήνει στον Βυσσινόκηπο μία γιορτή της απώλειας, όπου οι ήρωες του έργου, συγχρόνως κωμικοί και τραγικοί, παλεύουν με πείσμα για λίγη ευτυχία
Ο Τσέχοφ στήνει στον Βυσσινόκηπο μία γιορτή της απώλειας, όπου οι ήρωες του έργου, συγχρόνως κωμικοί και τραγικοί, παλεύουν με πείσμα για λίγη ευτυχία
Το σχόλιο ανήκει σε έναν (από τους τρεις) Μίκι Μάους που παρατηρεί τα όσα διαδραματίζονται στη σκηνή. Αλλά τι ρόλο παίζουν τρεις Μίκι Μάους και ένας ελέφαντας στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών; Και πώς συνδιαλέγονται με το κύκνειο άσμα του Τσέχοφ, τον «Βυσσινόκηπο»;
Ο ποιητής της σκηνής Νίκος Καραθάνος έχει την απάντηση και θα μας την αποκαλύψει στις 22 του μήνα, ημέρα της πρεμιέρας του «Βυσσινόκηπου», σε σκηνοθεσία-διασκευή δική του. «Σε αυτήν τη ζωή ή θα λυγίσεις ή θα σπάσεις», αναλογίζεται ο Νίκος Καραθάνος διαβάζοντας τον τσεχοφικό «Βυσσινόκηπο».


Ο χαρισματικός σκηνοθέτης και ηθοποιός, μετά την καλλιτεχνική επιτυχία της «Γκόλφως» του Σπ. Περεσιάδη και του «Δεκαήμερου» του Βοκάκιου, αναμετριέται με αυτό το εμβληματικό έργο του παγκόσμιου ρεπερτορίου που ανέβηκε για πρώτη φορά στις 17 Ιανουαρίου 1904 στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας, σε σκηνοθεσία του Κονσταντίν Στανισλάφσκι. Ο Τσέχοφ πέθανε λίγους μήνες αργότερα, από φυματίωση, λίγες μέρες μετά την έκδοση του έργου.

Ο Στανισλάφσκι όταν διάβασε το έργο έγραψε στον Τσέχοφ: «Εβαλα τα κλάματα διαβάζοντάς το και δεν μπορούσα να σταματήσω». Και ο συγγραφέας τού απάντησε: «Το έργο μου δεν είναι δράμα αλλά κωμωδία, στιγμές στιγμές μάλιστα φάρσα».

Λυδία Φωτοπούλου, Αγγελος Παπαδημητρίου και Ελενα Τοπαλίδου περιπλανιούνται στον θρυλικό «Βυσσινόκηπο» του Αντον Τσέχοφ, που κάνει πρεμιέρα στις 22 του μήνα στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων κα
Λυδία Φωτοπούλου, Αγγελος Παπαδημητρίου και Ελενα Τοπαλίδου περιπλανιούνται στον θρυλικό «Βυσσινόκηπο» του Αντον Τσέχοφ, που κάνει πρεμιέρα στις 22 του μήνα στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών σε σκηνοθεσία και διασκεύη του Νίκου Καραθάνου
 
Κύκνειο άσμα του Τσέχοφ, ο «Βυσσινόκηπος» (1904) είναι ένα έργο αποχαιρετισμού, ένα έργο για το τέλος μιας εποχής. Ο κόσμος αλλάζει και σε αυτό το μεταίχμιο ο συγγραφέας στήνει μια γιορτή της απώλειας. Ο υπέροχος βυσσινόκηπος βγαίνει στο σφυρί, οι ιδιοκτήτες του, αρνούμενοι να αποδεχτούν την αλλαγή, δεν κάνουν τίποτα για να τον σώσουν, η ανευθυνότητα και οι αυταπάτες κυριαρχούν, η χρεοκοπία έρχεται. Οι ήρωες του έργου, συγχρόνως κωμικοί και τραγικοί, παλεύουν με πείσμα για λίγη ευτυχία.

  • Τέλος εποχής
Παγιδευμένοι στο έλεος μιας μεταβατικής εποχής, πρωταγωνιστούν σε μια συγκλονιστική κωμωδία για το μυστήριο της ζωής. Και τότε προβάλλει το ερώτημα: «Γιατί τόση αγωνία κάτω από τόση ομορφιά;». Η Λιούμποφ επιστρέφει στο κτήμα της ύστερα από πέντε χρόνια που είχε αυτοεξοριστεί στο Παρίσι. Μαζί της επιστρέφει η κόρη της Ανια και μαζί τους επιστρέφει η γκουβερνάντα Σαρλότα. Ολοι είναι χαρούμενοι γι' αυτή την επιστροφή: η Βάρια η ψυχοκόρη της, ο Πίσικ, φίλος τους κτηματίας, ο Φιρς ο υπηρέτης. Ο βυσσινόκηπος και το σπίτι είναι πια υποθηκευμένα και πρόκειται να βγουν σε πλειστηριασμό. Ο Λοπάχιν, χωρίς ευγενική καταγωγή αλλά με πολλά χρήματα, προσπαθεί να πείσει τη Λιούμποφ να χωρίσουν τον βυσσινόκηπο σε οικόπεδα και να χτίσουν εξοχικές κατοικίες. Εκείνη βρίσκει την πρόταση χυδαία... Ο βυσσινόκηπος βγαίνει στον πλειστηριασμό.

Ολοι περιμένουν τον Γκάγιεφ, τον αδελφό της Λιούμποφ, να επιστρέψει με νέα για την τύχη του κτήματος. Παρ' όλα αυτά διοργανώνουν χορό, αρνούμενοι να αντιμετωπίσουν το διαφαινόμενο τέλος. Ο Γκάγιεφ επιστρέφει με τον Λοπάχιν.

Ο Λοπάχιν έχει αποκτήσει τον βυσσινόκηπο, μπορεί πια να πραγματοποιήσει το σχέδιό του.
Οι ήρωες του έργου δεν μπορούν παρά να αποχαιρετήσουν σταδιακά τον βυσσινόκηπό τους, ο καθένας με τον τρόπο του...

«Κωμωδία, στιγμές στιγμές φάρσα» χαρακτήριζε ο ίδιος ο Τσέχοφ τον «Βυσσινόκηπο». Ο Νίκος Καραθάνος, μαζί με μια ομάδα εξαίρετων ηθοποιών, υπονομεύοντας τα στερεότυπα που βαραίνουν τις τσεχοφικές αναγνώσεις, προσεγγίζει το έργο ως «αιρετική κωμωδία μέσα σε ένα υπέροχο δράμα», σε μια εκδοχή που λάμπει από καθαρό βλέμμα και απεριόριστη ευαισθησία, συναντώντας ?μοιραία? τη σημερινή μεταιχμιακή ιστορική στιγμή.

Τη μετάφραση υπογράφει ο Αρης Αλεξάνδρου, τη σκηνοθεσία-διασκευή ο Νίκος Καραθάνος, τα σκηνικά και τα κοστούμια η Ελλη Παπαγεωργακοπούλου, τη μουσική ο Αγγελος Τριανταφύλλου, την κίνηση η Αμάλια Μπένετ, τους φωτισμούς ο Νίκος Βλασόπουλος και την απόδοση κειμένου η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου.

Παίζουν: Θανάσης Αλευράς, Νίκος Καραθάνος, Λένα Κιτσοπούλου, Εμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Αναστασία Κονίδη, Χρήστος Λούλης, Γιώργος Μπινιάρης, Αγγελος Παπαδημητρίου, Δάφνη Πατακιά, Μιχάλης Σαράντης, Ελενα Τοπαλίδου, Αγγελος Τριανταφύλλου, Λυδία Φωτοπούλου, Γαλήνη Χατζηπασχάλη.
  • Οι ήρωες του Τσέχοφ μέσα από τα λόγια τους
Ανια, κόρη της Λιούμποφ (Λυδία Φωτοπούλου)
«Γιατί δεν αγαπάω πια τον βυσσινόκηπο όπως πρώτα; Τον αγαπούσα τόσο τρυφερά... μου φαινόταν πως δεν υπάρχει στον κόσμο πιο όμορφο μέρος... Μην κλαις, μαμά, σου μένει ακόμα μια ολόκληρη ζωή, σου μένει η καλή σου η καρδιά... Ελα να φύγουμε, έλα να φύγουμε, μανούλα μου, μαζί μακριά από δω! Θα φυτέψουμε έναν καινούριο κήπο, πιο όμορφο κι απ' αυτόν, θα το δεις, θα καταλάβεις...»

Λοπάχιν Γιερμολάι Αλεξέγιεβιτς (Νίκος Καραθάνος)
«Κάθε μέρα αυτό κάνω. Κάθε μέρα τα ίδια σας κοπανάω. Και τον βυσσινόκηπο και τη γη πρέπει να τον νοικιάσουμε για εξοχικά και να γίνει αυτό τώρ' αμέσως, γρήγορα - ο καιρός δε μας παίρνει! Ο πλειστηριασμός φτάνει! Καταλάβετε το επιτέλους! Οταν το πάρετε απόφαση να γίνουν οι βίλες, θα 'χετε όσα λεφτά θέλετε και θα σωθείτε... Είμαι πλούσιος δε λέω, λεφτά έχω μπόλικα, μα σαν το καλοσκεφτείς και το εξετάσεις είμαι χωριάτης. Σωστός χωριάτης...»

Ρανιέβσκαγια Λιούμποφ Αντρέγιεβνα, κτηματίας, ιδιοκτήτρια του βυσσινόκηπου (Γαλήνη Χατζηπασχάλη)
«Ω, τα παιδικά μου χρόνια, η αγνότητά μου! Σ' αυτό το παιδικό δωμάτιο κοιμόμουνα, κοίταζα από 'δω τον κήπο, η ευτυχία ξύπναγε μαζί μου κάθε πρωί, κ' ήταν και τότε ολόιδιος, τίποτα δεν άλλαξε. Ολος, όλος κάτασπρος! Ω, ο κήπος μου!... Δίχως τον βυσσινόκηπο δεν την καταλαβαίνω τη ζωή μου, κι αν είναι τόση πια η ανάγκη να πουληθεί, τότε πουλήστε με και μένα μαζί του...»

Γκάγιεφ Λεωνίδας Αντρέγιεβιτς, αδερφός της Ρανιέβσκαγια (Θανάσης Αλευράς)
«Τους τόκους θα τους πληρώσουμε, είμαι βέβαιος... Στ' ορκίζομαι στην τιμή μου, σ' ό,τι θέλεις στ' ορκίζομαι, το κτήμα δε θα πουληθεί! Στ' ορκίζομαι στην ευτυχία μου! Να το χέρι μου... Να με πεις κάθαρμα, παλιάνθρωπο, αν αφήσω να το βγάλουν σε πλειστηριασμό! Μ' όλη μου την ύπαρξη στ' ορκίζομαι!... Ω, φύση πανέμορφη, λάμπεις με λάμψη αιώνια, πανώρια κι αδιάφορη, εσύ που σε λέμε μητέρα μας, κλείνεις μέσα σου την ύπαρξη και τον θάνατο...»

Βάρια, ψυχοκόρη της Λιούμποφ (Ελενα Τοπαλίδου)
«Φροντίζω ολημερίς το νοικοκυριό και κάνω όνειρα. Να σε παντρεύαμε, λέω, με κανένα πλούσιο... Τότε θα ησύχαζα κ' εγώ, θα 'παιρνα, τα μάτια μου και θα πήγαινα στην έρημο, ύστερα στο Κίεβο... στη Μόσχα, όλους τους άγιους τόπους θα γύριζα... Θα περπατούσα, όλο θα περπατούσα... Τι ευλογία!»

Τροφίμοφ, Πιότρ Σεργκιέγιεβιτς, φοιτητής (Αγγελος Τριανταφύλλου)
«Τι σημασία έχει αν πουλήθηκε ή όχι το κτήμα σήμερα; Η υπόθεση αυτή έχει τελειώσει από καιρό, δεν μπορείτε πια να γυρίσετε πίσω, κλείσαν οι δρόμοι, κοπήκαν οι γέφυρες. Δεν πρέπει να ξεγελάτε τον εαυτό σας, πρέπει έστω για μια φορά στη ζωή σας να κοιτάξετε την αλήθεια κατάματα... Αν την ενέργεια που ξοδέψατε σ' όλη σας τη ζωή γυρεύοντας λεφτά για να πληρώσετε τους τόκους, τη χρησιμοποιούσατε για κάτι άλλο, τότε μπορεί και να φέρνατε και τον κόσμο ανάποδα»
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, ΕΘΝΟΣ, 18/04/2015 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

  • Ο Τσέχοφ στήνει στον Βυσσινόκηπο μία γιορτή της απώλειας, όπου οι ήρωες του έργου, συγχρόνως κωμικοί και τραγικοί, παλεύουν με πείσμα για λίγη ευτυχία
  • Λυδία Φωτοπούλου, Αγγελος Παπαδημητρίου και Ελενα Τοπαλίδου περιπλανιούνται στον θρυλικό «Βυσσινόκηπο» του Αντον Τσέχοφ, που κάνει πρεμιέρα στις 22 του μήνα στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων κα

ΣΙΝΕΜΑ

Αναζήτηση ταινίας

No comments: