Tuesday, September 27, 2011

Η ναΐφ Ηλέκτρα και η θεϊκή ειρωνεία


Η ευριπίδεια «Ηλέκτρα» με την παρωχημένη εικόνα των αρχαίων Ελλήνων που συντηρούν τα τουριστικά μαγαζάκια στο Μοναστηράκι; Με σανδάλια και χλαμύδες; Χιλιόμετρα μακριά απ' τη «σύγχρονη ή φουτουριστική ή Mad Max αισθητική» των παραστάσεων αρχαίου δράματος που δίνονται τα τελευταία χρόνια; Ακριβώς.
Ευριπίδεια Ηλέκτρα από το θίασο «Δρόμος με Δέντρα»Ευριπίδεια Ηλέκτρα από το θίασο «Δρόμος με Δέντρα»Η «Ηλέκτρα» του θιάσου «Δρόμος με Δέντρα» της Μάρθας Φριντζήλα, φορτωμένη «με όλο το ναΐφ και το φολκλόρ», όπως λέει απενοχοποιημένη η γνωστή τραγουδίστρια και σκηνοθέτις, έπειτα από μια μικρή γύρα στα πέριξ, επιστρέφει στη βάση της, το θέατρο «Baumstrasse» στον Βοτανικό για εννέα μόνο παραστάσεις. Από αύριο Τετάρτη μέχρι τις 7 Οκτωβρίου.

Επειδή «πίσω από οτιδήποτε κάνουμε, είτε είναι Τσέχοφ είτε Σίπελφενιχ, βρίσκεται το αρχαίο δράμα» και επειδή η «έρευνά μας πάνω στο είδος δεν σταματά όλο τον χρόνο», μετά τον «Ιωνα» του Ευριπίδη και τον «Αίαντα» του Σοφοκλή, ο θίασος της Φριντζήλα συνεχίζει ακάθεκτος με την «Ηλέκτρα», ακολουθώντας ξανά τον δικό του... δρόμο. Και διαθέτοντας αρκετά «ατού». Μαζί με την Κλυταιμνήστρα - Μαρία Κεχαγιόγλου, μια σπουδαία ηθοποιό, τον Ορέστη-Χάρη Φραγκούλη, περσινή αποκάλυψη και τον πρεσβευτή Δημήτρη Αγαρτζίδη, διαθέτει τη νεαρότατη Ηλέκτρα-Δέσποινα Αναστασόγλου, ταλέντο που «ήταν η στιγμή να αναλάβει κάτι πραγματικά μεγάλο» και τη φιλόλογο Νικολέττα Φριντζήλα, «μια σπουδαία μεταφράστρια που την έχουμε σπίτι μας».
«Με τη Νικολέττα ξεκινάμε μαζί από την αρχή. Δουλεύουμε το αρχαίο κείμενο και σταδιακά περνάμε στη σύγχρονη μετάφραση», εξηγεί η σκηνοθέτις. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της παράστασης είναι ωστόσο άλλο. «Τα πάντα προέκυψαν μέσα από ένα εργαστήρι που λειτουργεί όλη τη χρονιά». Στην παράσταση συμμετέχουν και παιδιά που ήταν στα σεμινάρια και δεν έχουν επαγγελματική σχέση με το θέατρο. «Είναι όμως ωραίο να παρακολουθείς τους νέους να παλεύουν με το "τέρας" που λέγεται αρχαίο δράμα».
Ειδικά η «Ηλέκτρα» είναι ένα έργο παρεξηγημένο, τονίζει η Φριντζήλα. «Δεν είναι ακριβώς τραγωδία. Εχει ένα ειρωνικό χάπι έντ». Ως εκ τούτου, ο θίασος ασχολήθηκε εκτός από τον λόγο, μια προσωπική εμμονή της σκηνοθέτιδος που «ασκεί» και ως καθηγήτρια της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου και με την ειρωνεία του κειμένου, το οποίο «χωρίς να θέλουμε να συγκριθούμε με την παράσταση-ορόσημο του Κώστα Τσιάνου, ήταν κάπως στα μέτρα μας. Γενικότερα τον Ευριπίδη είναι πιο εύκολο να τον καταλάβουμε».
Στο «Baumstrasse» ο 30μελής Χορός («η παράσταση έχει πολλές ηλεκτρονικές μουσικές»), με τις έξι Κορυφαίες και τους τέσσερις επαγγελματίες χορωδούς, έχει ρόλο παρατηρητή. «Είναι μια κοινότητα που παρακολουθεί την τραγική ιστορία μιας οικογένειας. Συμπάσχει, αλλά στην κρίσιμη στιγμή την εγκαταλείπει στην τραγωδία της. Μου θυμίζει πολύ τις κοινότητες και την κοινωνία σήμερα», διαπιστώνει η Φριντζήλα, επισημαίνοντας κι άλλες αντιστοιχίες των ευριπίδειων στίχων με το σήμερα: στα ζητήματα της εκδίκησης, της καταγωγής, της τάξης, της εξορίας αλλά και της... ειρωνικής παρέμβασης των θεών.
info: Μουσική, σκηνικός χώρος: Βασίλης Μαντζούκης. Κοστούμια, μάσκες: Ηλιάννα Σκουλάκη. Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα. Baumstrasse/Δρόμος με Δέντρα: Σερβίων 8 (2ος όροφος). Βοτανικός. Τηλέφωνο: 6983-313302

No comments: