«Διαλεχτή Μάνα Σοφία Αγγελική, αχ να 'σουν εδώ...» Από το Δημοτικό Θέατρο Ναυπλίου

Διαχρονική ερημιά απ' τη γυναικεία απουσία

Ο Μανώλης Γιούργος στις «Δύσκολες νύχτες του κυρίου Θωμά»

Η ευγενική πρόσκληση του Δημοτικού Θεάτρου στο Ναύπλιο μου έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσω δύο μονόλογους του Ιάκωβου Καμπανέλλη σε μια άρτια σύνθεση. Το «Αυτός και το πανταλόνι του», που ανέβηκε πρώτη φορά το 1957 στο Θέατρο Τέχνης, και οι «Δύσκολες νύχτες του κυρίου Θωμά», που ανέβηκαν περίπου πενήντα χρόνια αργότερα, το 2005, από το Θέατρο Εξαρχείων, συναντήθηκαν σε μια κοινή οπτική και χάραξαν έναν κύκλο απολογισμού που περικλείει τη μεταπολεμική μας πορεία.

Η παράσταση αντιμετώπιζε εξαρχής τους μονόλογους σαν δίπτυχο, συνδέοντάς τους με ένα θαυμάσιο εύρημα: δύο μηχανικοί -βγαλμένοι από την «Αυλή των Θαυμάτων»- μετρούν στη δεκαετία του '60 ένα σπίτι που πρόκειται να δοθεί βορά στην αντιπαροχή. Ο ένας από αυτούς ανακαλύπτει στα έρημα δωμάτιά του ένα κείμενο του Καμπανέλλη, αφημένο από κάποιο σπουδαστή της Δραματικής Σχολής του Βασίλη Διαμαντόπουλου, με τον τίτλο «Ο άνθρωπος και το πανταλόνι του»!

Καθώς το διαβάζει ανακαλύπτει, όπως ο κύριος Θωμάς πενήντα χρόνια μετά, τις λέξεις που θα τον οδηγήσουν στον παιδικό παράδεισο του γυναικείου χαδιού, στον πρώτο έρωτα και την ακόλουθη πτώση. Με την ανάπτυξη του σκηνοθετικού ευρήματος, ο παραληρηματικός μονόλογος του Καμπανέλλη γίνεται ένα θέατρο εν θεάτρω, μια επική απόδοση της προσωπικής αποξένωσης και εγκλεισμού στα μετεμφυλιακά χρόνια. Παίζεται έξοχα από τον Χάρη Γρηγορόπουλο.

Το δεύτερο μονόπρακτο, επίσης θαυμάσια παιγμένο από τον σκηνοθέτη της παράστασης Μανώλη Γιούργο, επιστρέφει στο χώρο του ρεαλισμού. Ο χρόνος, η νύκτα και η απουσία της συντρόφου του βαραίνουν πάνω στον Θωμά, και αυτός αρπάζεται από τη φωνή του και τα νυχτερινά τηλεφωνήματα με την απελπισία με την οποία ο ήρωας του Καμπανέλλη στον προηγούμενο μονόλογο αρπάζεται από τα αντικείμενα του δωματίου... [Του ΓΡΗΓΟΡΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Ελευθεροτυπία, 17/5/2008]