Καθημερινή Κυριακής [2/3]... αποκόμματα

Η ελευθερία είναι φορτίο για τον άνθρωπο

Ο σκηνοθέτης Πατρίς Σερό ξανασυναντά τον Ντοστογιέφσκι και τους Αδελφούς Καραμαζόφ και τους παρουσιάζει ο ίδιος στη Λυρική. Οι περισσότεροι στην Ελλάδα, τουλάχιστον οι νεότεροι, ανακαλύψαμε τον Πατρίς Σερό μέσα από τον κινηματογράφο. Η τιμημένη με πέντε βραβεία Σεζάρ Βασίλισσα Μαργκό (1994), με τις εντυπωσιακές σκηνές της σφαγής του Αγίου Βαρθολομαίου, και η επίσης βραβευμένη με Χρυσή και Αργυρή Αρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου (2001) Σαρκική εξάρτηση (με τις τολμηρές ερωτικές σκηνές) είναι δύο από τις πιο γνωστές του ταινίες. Αλλά το σινεμά είναι μονάχα η μία πλευρά του. Ηδη από το 1976 ο Σερό είχε προκαλέσει θραύση με τη σκηνοθεσία της Τετραλογίας Το δαχτυλίδι του Νίμπελουγκ του Βάγκνερ, στο Μπαϊρόιτ, με τον πολύ Πιερ Μπουλέζ στο πόντιουμ. Σινεμά, όπερα και, βέβαια, θέατρο, οι τρεις μεγάλες αγάπες του Πατρίς Σερό. Από το 1964 έως το 2003 έχει ανεβάσει περί τα τριάντα θεατρικά έργα (ήδη από τα δεκαεννιά του εθεωρείτο στη Γαλλία το «τρομερό παιδί» του θεάτρου)… [Συνέντευξη στον Ηλία Μαγκλίνη]

Σύγχρονη θλίψη για μια αρχαία τραγωδία του Ευριπίδη

Η εργασία του Στεφανή στον Ρήσο είναι τόσο ανεπαρκής, ώστε είναι αδύνατο να χρησιμεύσει ως εργαλείο σοβαρής μελέτης. Ευριπίδης Ρήσος: εισαγωγή, αρχαίο κείμενο, μετάφραση, σχόλια: Αθανάσιος Δ. Στεφανής, εκδ. Ακαδημία Αθηνών: Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας (Βιβλιοθήκη Α. Μανούση 7) Αθήναι 2004, σελ. 243.

Από τις δεκαοχτώ ακέραιες τραγωδίες που μας έχουν παραδοθεί με το όνομα του Ευριπίδη η λιγότερο γνωστή στο πλατύ κοινό είναι ασφαλώς ο Ρήσος. Μπορεί στην αρχαιότητα να συμπεριλήφθηκε στον ευριπίδειο κανόνα, μπορεί να σταχυολογήθηκε κατά κόρον από τον συγγραφέα της βυζαντινής τραγωδίας Χριστός Πάσχων, σήμερα όμως διαβάζεται ελάχιστα και παριστάνεται σπανιότατα. Σ’ αυτό βέβαια συντελεί και το γεγονός ότι η ευριπίδεια πατρότητά του αμφισβητείται, ενώ η λογοτεχνική του αξία είναι μάλλον περιορισμένη.

Η ανάγκη ενός καλού ερμηνευτικού υπομνήματος στον Ρήσο είναι αισθητή εδώ και χρόνια. Η σχολιασμένη έκδοση του Porter (β΄ έκδ. 1929) είναι υπερβολικά επιλεκτική και απαρχαιωμένη πλέον, ενώ το πρόσφατο (2005) υπόμνημα του Feickert, μολονότι γραμμένο με ευσυνειδησία, δεν ξεπερνά το βεληνεκές μιας μέτριας διδακτορικής διατριβής. Αυτόν τον καιρό ετοιμάζονται πάντως τρία εκτενή κριτικά και ερμηνευτικά υπομνήματα στον Ρήσο, από τον M. Fantuzzi, την A. Fries και τον γράφοντα (όλα στην αγγλική γλώσσα)… [Του Βάιου Λιαπή*]

*Ο κ. Βάιος Λιαπής είναι αναπληρωτής καθηγητής της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μοντρεάλ.

Ο «Μανδραγόρας» του Μακιαβέλι

Ένας σύζυγος που θέλει πάση θυσία να γίνει πατέρας, ένας ερωτευμένος μεγαλοαστός με όλη την καλή διάθεση να τον «βοηθήσει», ένα λαμόγιο που ραδιουργεί κατά παραγγελία, ένας παπάς διεφθαρμένος ώς το κόκαλο και στη μέση μια ενάρετη γυναίκα και το θαυματουργό ελιξίριο της γονιμότητας, αυτή είναι σε πολύ αδρές γραμμές η ιστορία του Μανδραγόρα του Νικολό Μακιαβέλι. Έργο που ανεβαίνει την Τετάρτη 5 Μαρτίου στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου). Πρόκειται για μία από τις ωραιότερες κωμωδίες της Αναγέννησης, είναι το γνωστότερο θεατρικό έργο του Νικολό Μακιαβέλι, του συγγραφέα του Ηγεμόνα, που έμεινε στην ιστορία τού σύγχρονου πνεύματος ως ο θεμελιωτής της πολιτικής επιστήμης…

Νεανικό, σημερινό χοροθέατρο

Το σόου του Κ. Ρήγου απογειώνεται πριν καν αρχίσει. Bossa Nova, σκην.: Κωνσταντίνος Ρήγος, Εθνικό Θέατρο (σκηνή Κοτοπούλη). Tι είναι έρωτας; Μήπως κάποιος ασπασμός των αγγέλων προς τ’ άστρα, όπως έγραφαν παλιά –μα πολύ παλιά!– οι δεσποινίδες μέσα στα λευκώματά τους. Ή μήπως είναι απλώς μια απλή έκκριση οιστρογόνων και τεστοστερόνης, όπως υποστηρίζουν όσοι ασχολούνται «επιστημονικά» μαζί του και με τη χημεία; Να ’ναι πάλι «ηδονή βαθιά, έλξη και πόθος;» ή «σεξουαλική επαφή κι ένα απλό άγγιγμα;», όπως αναφέρονται λεπτομερώς κάποιες μορφές του έρωτα στο έντυπο πρόγραμμα της παράστασης –της μουσικοχορευτικής παράστασης– που έχει τον τίτλο «Βοssa Nova» και σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Ρήγος για τη μεγάλη σκηνή –την «Κοτοπούλη»– του Εθνικού Θεάτρου; … [Κριτική Σπύρος Παγιατάκης]