Sunday, November 27, 2011

Ονειρο παιδικής νύχτας

[Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011]

Το σεξπιρικό έργο από τις «Μαγικές Σβούρες»  Μια λαμπρή περίπτωση στον πληθωρικό χάρτη των παιδικών παραστάσεων είναι και οι «Μαγικές Σβούρες», που φέτος παρουσιάζουν το σεξπιρικό «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» σε ειδική διασκευή για παιδιά.
Τις... σβούρες κινούν εδώ και οκτώ χρόνια η Δόμνα Ζαφειροπούλου και ο Δημήτρης Αδάμης. Ηθοποιοί κι οι δυο, ξεκίνησαν δέκα χρόνια πριν διοργανώνοντας παιδικές εκδηλώσεις. Χωρίς να τις θεωρήσουν ποτέ πάρεργο και διατηρώντας πάντοτε τις ποιότητες του καλού θεάτρου. Σύντομα τους δόθηκε η πρώτη μικρή σκηνή για να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους.
Ο σκηνοθέτης της ομάδας, Δημήτρης Αδάμης, εμπνεύστηκε τότε, από έναν πίνακα του Βαν Γκογκ που απεικονίζει ένα χωράφι γεμάτο σιτάρι, τον ήρωά του Σίτο Σιταράκι. Η παράσταση με τίτλο «Αυτός ο μεγάλος μικρός Σίτος Σιταράκις» πρωτοπαρουσιάστηκε το 2003 στην «Αθηναΐδα». Την είδε λίγος κόσμος. «Το αποτύπωμά της όμως έμεινε» όπως λένε. Γι' αυτό και την επανέλαβαν πέντε χρόνια μετά στο Θέατρο Αθηνών της Βουκουρεστίου.
«Προφανώς αυτοί οι λίγοι μίλησαν πολύ» σημειώνει η Δόμνα Ζαφειροπούλου. «Τα παιδιά ταυτίστηκαν με τον μικροκαμωμένο ήρωα που σωματικά ήταν αδύναμος να κάνει πράγματα, αλλά είχε δύναμη ψυχής. Ηταν πολύ απλό στα μέσα του κι αυτό τα ενδιέφερε πολύ γιατί κινητοποιούσε τη φαντασία τους».
Επτά παραστάσεις μετά, συνεχίζουν να εμπνέονται από διαφορετικά ερεθίσματα. Κυρίως από τη μουσική. Αφορμή για να ανέβει η «Ξυλένια Κούκλα» το 2007 ήταν η μουσική ενός Τούρκου συνθέτη της εποχής του Μότσαρτ με την οποία έντυσε το μύθο της «Ευγένας» του Μοντσελέζε, ένα μύθο που διέτρεχε όλη την Ευρώπη κι έγινε η βάση γι' αυτόν της «Χιονάτης».
«Ακουγα σκανδιναβική μουσική και προσπαθούσα να φανταστώ πώς είναι να βρίσκεσαι εκεί» μας εξηγεί ο σκηνοθέτης τον τρόπο που προέκυψε η περσινή επιτυχία τους «Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον» της Σέλμα Λάγκερλεφ. «Νιώθω σαν να ανακαλύπτω έναν θησαυρό ψάχνοντας για τα παιδιά. Προσπαθούμε να βάζουμε οι ίδιοι εμπόδια στον εαυτό μας για να βρούμε αυτό που μας τσιγκλίζει», προσθέτει.
Αφορμή για τη φετινή παράσταση στάθηκαν οι ελισαβετιανοί συνθέτες που επιστρατεύτηκαν την εποχή του Σέξπιρ για τα έργα του, αλλά και αυθεντικές μουσικές εκείνης της εποχής που ακούγονται μέσα στην παράσταση.
Αλλωστε, «Το όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σέξπιρ είναι έργο που μπορεί να αγγίξει από ένα πολύ μικρό παιδάκι μέχρι κάποιον στα βαθιά του γεράματα. «Η ανάγκη να ονειρευτείς δεν τελειώνει ποτέ. Γι' αυτό και μια από τις πρώτες ανάγκες του ανθρώπου είναι να ξεφύγει από την πραγματικότητα φτιάχνοντας έναν δικό του μικρόκοσμο. Ε, αυτή την ανάγκη πιάνει ο Σέξπιρ όταν ασχολήθηκε με τα ξωτικά και μας καλεί να τα ανακαλύψουμε ανάμεσα στις φυλλωσιές των δέντρων και κάτω από τα πέταλα των λουλουδιών. Ο Σέξπιρ είναι όνειρο, μαγεία, ταξίδι».
Κι αυτήν ακριβώς τη μαγεία και το ταξίδι επιθυμούν να προσφέρουν στα παιδιά. «Να κινητοποιήσουμε τη φαντασία τους, τον αυθορμητισμό τους, το σουρεαλισμό που κρύβει μέσα του το παιχνίδι» λένε και οι δύο με μια φωνή, απεχθανόμενοι κάθε είδους διδάγματα. Ακόμη κι όταν (2006) ανεβάζουν για τα παιδιά τη «Φάρμα των ζώων» του Τζ. Οργουελ, έργο καθαρά πολιτικό.
«Εάν είχαμε την οικονομική ασφάλεια, θα προτείναμε ακόμη πιο τολμηρά πράγματα» επισημαίνει η Δόμνα Ζαφειροπούλου, που έχοντας διανύσει μια ικανή απόσταση στις σκηνές του ελεύθερου θεάτρου ως ηθοποιός αποσύρθηκε για να φροντίζει ένα σωρό ζητήματα της παραγωγής, καθώς και την επικοινωνία με τα σχολεία για τις πρωινές καθημερινές παραστάσεις.
«Εχω ένα μικρό παράπονο που εγκατέλειψα την υποκριτική. Εχω ζήσει όμως τόσο συγκινητικές στιγμές αυτά τα χρόνια με τα παιδιά και τους γονείς. Ενα πολύ μικρό κοριτσάκι μάς είπε τις προάλλες "Σας ευχαριστώ, κάνατε το μυαλό μου να φύγει πάνω από το κεφάλι μου"».
Πόσο εύκολο είναι να διατηρεί κανείς ζωντανή τη μαγεία του θεάτρου για μια γενιά παιδιών μεγαλωμένη με τα παιδικά dvd των ειδικών εφέ; Ο Δημήτρης και η Δόμνα μάς απαντούν. «Τα παιδιά βομβαρδίζονται από γρήγορες εικόνες όχι μόνο στα dvd αλλά και στην καθημερινότητά τους, που τρέχει γρήγορα ακόμη και γι' αυτά. Οφείλουμε να βάλουμε ένα φρένο σ' αυτό και να αρχίσουμε να υποσημειώνουμε. Περνούν γύρω μας τόσα πράγματα και δεν μπορούμε να τα αφομοιώσουμε. Στο θέατρο σταματά για λίγο ο χρόνος και ξαφνικά βγαίνεις έξω λιγάκι διαφορετικός» λέει ο Δημήτρης Αδάμης. «Μπορεί να έχουν εθιστεί στις γρήγορες εικόνες, όμως έχουν αφήσει ανοιχτές πύλες και για τον ψίθυρο» παρατηρεί η Δόμνα. «Μπορεί να μένουν ακίνητα σε έναν έντονο θόρυβο και μια λάμψη, αλλά εάν κάνεις ησυχία θα προσέξουν ακόμη και τον ψίθυρο. Τα παιδιά μάς ξαναθυμίζουν πόσο εντυπωσιακό, πλούσιο κι ωραίο μπορεί να φαίνεται ένα πουπουλάκι που πετάει στον αέρα».*
info:Θέατρο Αθηνών (Βουκουρεστίου 10, τηλ. 210-9853609, κάθε Κυριακή 11.15 π.μ. και 3.00 μ.μ.). Παίζουν: Λευτέρης Βασιλάκης, Ηλιάνα Γαϊτάνη, Δημήτρης Μαχαίρας, Αλέξανδρος Μπαλαμώτης, Κωνσταντίνος Παππάς, Δημήτρης Πάσσος, Μαριαλένα Ροζάκη, Νίκος Σταματόπουλος, Μαριλίζα Χρονέ.

No comments: