ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΙΟΝΕΣΚΟ [1909-1994]: «Ο τίτλος βρέθηκε! Θα είναι η Φαλακρή τραγουδίστρια...».

Το διηγήθηκε ο γάλλος ηθοποιός και σκηνοθέτης Nicolas Bataille [1926-2008]: Ένα βράδυ, η Monica Lovinesco, που ήταν τότε η βοηθός μου στη σκηνοθεσία, μου έφερε ένα χειρόγραφο: «Έχω έναν φίλο που έχει γράψει ένα μικρό έργο. Όλοι λένε ότι είναι ακατάλληλο για να ανέβει στη σκηνή. Θα μ’ ενδιέφερε να μάθω την άποψή σας.» - «Πώς λέγεται ο φίλος σας;» - «Ionesco…». Ενώ διάβαζα το χειρόγραφο του στ’ αγγλικά χωρίς κόπο [L'anglais sans peine], ο πρώτος τίτλος της Φαλακρής τραγουδίστριας [La Cantatrice chauve], ήταν για μένα, νέο ηθοποιό, μια αποκάλυψη: αυτό το κείμενο δεν έμοιαζε σε τίποτα με ό,τι είχα δει ή είχα διαβάσει μέχρι τότε. Αντιπροσώπευσε εκεί αγγλικούς χαρακτήρες που χρησιμοποιούσαν μεταξύ τους μια εκπληκτική γλώσσα, που εμφανίζεται χωρίς συνέχεια, αλλά έχοντας στο σύνολό της μια λογική. 

Μερικές ημέρες αργότερα, συνάντησα τον Ionesco που μου εξήγησε: «Θα ήθελα να μάθω τ’ αγγλικά, έχω ανοίξει μια μέθοδο Assimil και ανακάλυψα έναν ολόκληρο κόσμο που εκφραζόταν με έναν εκπληκτικό τρόπο. Έχω λοιπόν βάλει τους χαρακτήρες μου να μιλούν αγγλικά, σαν Γάλλοι που μαθαίνουν αγγλικά». Και όσον αφορά στον υπότιτλο του L'anglais sans peine, «το αντι-έργο», καθόρισε ότι ήταν μια κριτική του αστικού θεάτρου της αρχής του αιώνα. «Λοιπόν, είναι αλήθεια; Θέλετε να παίξετε το έργο μου; Όμως όλοι μου λένε ότι δεν παίζεται!» 

Για μας, ήταν και ανταποκρινόταν απόλυτα σ αυτό που αναζητούσαμε για την μικρή μας θεατρική ομάδα. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να το ανεβάσουμε χωρίς καθυστέρηση. Το μόνο πρόβλημα (εκτός από το να βρούμε ένα θέατρο για να το παίξουμε) ήταν να αλλάξουμε τον τίτλο: Τ’ αγγλικά χωρίς κόπο μας έκανε να θυμόμαστε το έργο του Tristan Bernard Τ’ αγγλικά έτσι όπως τα μιλάμε. Όμως, μια ημέρα, κατά τη διάρκεια μίας πρόβας, ο «αξιωματικός των πυροσβεστών» απαγγέλλοντας την ιστορία του «συναχιού», είχε κενό μνήμης, πήδησε τρεις γραμμές και αντί να πει για μια πολύ ξανθιά τραγουδίστρια, ανέφερε μια φαλακρή τραγουδίστρια… 

Ο Ionesco αναφώνησε: «Ο τίτλος βρέθηκε! Θα είναι η Φαλακρή τραγουδίστρια! Για να δικαιολογηθεί ο τίτλος, θα προσθέσω και μερικές αναφορές στο κείμενο». Και η Φαλακρή τραγουδίστρια παρουσιάστηκε στις 16 Μαΐου 1950 στο Théâtre des Noctambules χάρη στους Jean-Claude και Pierre Leuris, τους διευθυντές, οι οποίοι ενέκριναν αμέσως το έργο. Έχει γίνει μια ξεχωριστή περίπτωση μέσα στην ιστορία του γαλλικού θεάτρου, επειδή μετά το Noctambules, το ξαναπαίξαμε το 1957 στο Théâtre de la Huchette, όπου παίζεται χωρίς διακοπή μέχρι σήμερα!
 

Σημείωση: L'anglais tel qu'on le parle είναι μια μονόπρακτη κωμωδία του Tristan Bernard Ένας Γάλλος απήγαγε μια νεαρή Αγγλίδα. Οι δυο νέοι έρχονται να μείνουν στο Παρίσι, σ’ ένα ξενοδοχείο, όπου φτάνει και ο πατέρας της νεαρής για να τους αναζητήσει. Τέτοιο είναι το μοτίβο του έργου στο οποίο ο συγγραφέας παρουσίασε μια συγκεκριμένη αγγλική ερμηνεία που αγνοεί εντελώς τη γλώσσα, γεγονός που προσφέρει ξεκαρδιστικές σκηνές.