Tuesday, July 10, 2007

O Laurence Olivier...


Ο βρετανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Λόρενς Ολίβιε [Laurence Olivier, 1907-1989], θεωρείται ότι είναι ο σημαντικότερος της γενιάς του. Αλλά, αποδείχτηκε στην πορεία ότι ήταν και των επόμενων γενεών. Την πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο την έκανε το 1922 στο Stratford-upon-Avon με το έργο Το ημέρωμα της στρίγγλας [The Taming of the Shrew] του Σέξπιρ. Από το 1926 μέχρι το 1928 συνεργάστηκε με το Θίασο Ρεπερτορίου του Μπέρμιγχαμ. Στη συνέχεια, το 1935 έπαιξε Ρωμαίο και Μερκούτιο, σε μια εναλλαγή ρόλων με τον Τζον Γκίλγκουντ στο Ρωμαίος και Ιουλιέτα κι έφτιαξε την τεράστια φήμη του στο Old Vic, όπου ήταν συνδιευθυντής με τον Ραλφ Ρίτσαρντσον, ιδιαίτερα παίζοντας Άμλετ, Ερρίκο Ε΄, Μάκβεθ, Σερ Τόμπι στη Δωδέκατη νύχτα, Ιάγος στον Οθέλλο, Κοριολανό. Εκπληκτικές και οι σκηνοθεσίες του εκείνης της περιόδου: Θείος Βάνιας, Βασιλιάς Λιρ, Ερρίκος Δ΄, Ριχάρδος Γ΄, Οιδίπους τύραννος του Σοφοκλή…
Οι επιτυχίες διαδέχονταν η μιά την άλλη. Το 1955 με το Βασιλικό Σεξπιρικό Θίασο έπαιξε στο έργο Τίτος Ανδρόνικος. Βεβαίως, ερμήνευσε και έργα του σύγχρονου θεάτρου, όπως του Όσμπορν Ο γελωτοποιός [The Entertainer, 1957), του Ιονέσκο Ρινόκερος (1960) και του Ανούιγ Μπέκετ (1961). Το 1961 διορίστηκε διευθυντής στο Θεατρικό Φεστιβάλ του Chichester και την επόμενη χρονιά έγινε ο πρώτος διευθυντής (μέχρι το 1973) του Εθνικού Θεάτρου, που ξεκίνησε τη λειτουργία του με τον Άμλετ και το 1964 ερμήνευσε για πρώτη φορά τον Οθέλλο.
Επίσης έπαιξε στο Θείο Βάνια του Τσέχοφ, στο Χορό του θανάτου του Στρίντμπεργκ, στον Έμπορο της Βενετίας του Σέξπιρ κ.α. Το 1961 νυμφεύθηκε την ηθοποιό Τζόαν Πλοουράιτ [Joan Plowright]. Είχε και δυο ακόμη γάμους που κατέληξαν σε διαζύγιο με τις ηθοποιούς Jill Esmond και Vivien Leigh.
Η κινηματογραφική θητεία του περιλαμβάνει τις ταινίες: Ανεμοδαρμένα ύψη και Συντρίμια του έρωτα του Ουάιλερ, Ρεβέκα του Χίτσκοκ, Λαίδη Χάμιλτον του Κόρντα, Όπερα του ζητιάνου του Μπρουκ, Σπάρτακος του Κιούμπρικ, Ύποπτος του Πύργου του Λονδίνου του Πρέμιγκερ, Σλουθ του Μάνκιεβιτς, Ανθρωποκυνηγητό του Σλέσιντζερ. Επιτυχημένες (τιμήθηκε με Όσκαρ) ήταν και οι εμφανίσεις του, ως ηθοποιού και σκηνοθέτη, ιδιαίτερα στις ταινίες Ερρίκος Ε΄ (1944) και Άμλετ (1948), καθώς και στον Ριχάρδο Γ΄, στον Οθέλλο (1965) και στις Τρεις αδελφές (1970). Βιβλία του: Εξομολογήσεις ενός ηθοποιού [Confessions of an actor], που στην ελληνική έκδοση μεταφράστηκε από τη Δέσπω Διαμαντίδου και Περί ηθοποιίας [On Acting, 1986]. Βραβεία και διακρίσεις: Για την προσφορά του στο αγγλικό θέατρο του απονεμήθηκε τίτλος ευγενείας. 15 Academy Awards, 8 Emmy Awards, 5 Golden Globe Awards, 3 Νέα Υόρκη Film Critics Awards (Σλουθ, Άμλετ, Ερρίκος V), 2 National Board of Review Awards, 8 British Academy of Film and Television Arts Awards. Άλλα βραβεία: Film Society of Lincoln Center, Order of Merit Award, Saturn Award for Best Actor (The Boys From Brazil), Life Peer Award, Tony Award nomination (The Entertainer), David di Donatello Best Foreign Production Award και Silver Berlin Bear International Prize (Ριχάρδος III), Italian National Syndicate for Film Journalists, Silver Ribbon Award for Best Director on a Foreign Film (Ερρίκος V), Bodil Festen Best European Film Award και Venice Film Festival Golden Lion Award (Άμλετ).

No comments: