Ο Σαίξπηρ και το λαϊκό θέατρο

Να πάρουμε μιαν ανάσα από τα τόσα θλιβερά των ημερών! Ατμόσφαιρα ελισαβετιανού θεάτρου, από την εν πολλοίς επινοημένη βιογραφία «Σαίξπηρ - Η Βιογραφία», του ειδικευμένου στις βιογραφίες (Ουάιλντ, Πόε, Ντίκενς) Βρετανού συγγραφέα Πήτερ Ακρόιντ, εκδόσεις «Μικρή Αρκτος», παρουσίαση Δημ. Αναστασόπουλος, «Επτά» - «Κυριακάτικη» 13/2: Ο Ακρόιντ ξεστρατίζει περιγράφοντας πόρνες και ζητιάνους, εμπόρους και αριστοκράτες, θιάσους που διασκεδάζουν ευγενείς, σκηνές αυτοσχέδιες φτιαγμένες από βαρέλια δεμένα μεταξύ τους, που πάνω τους ηθοποιοί παρουσιάζουν ιστορικά-πατριωτικά δράματα σε πλήθος πολύχρωμο που καταβροχθίζει φρούτα και μελόψωμο και τα ξεπλένει με μπύρα! Απίθανη ατμόσφαιρα. Λαϊκό θέατρο πέρα για πέρα. 

[Από ανάλογη διάθεση ορμώμενος, ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πρίνστον Αλέξανδρος Νεχαμάς παρατηρεί («Καθημερινή» 13/2): «Η επίθεση του Πλάτωνα εναντίον της τραγωδίας και του Ομήρου ήταν επίθεση κατά της λαϊκής τέχνης της εποχής: έλεγε ότι η τραγωδία συγχέει το αυθεντικό και το ψεύτικο, είναι προορισμένη μόνο για πάθη και μας διαφθείρει. Τα ίδια έλεγε και ο Κόλριτζ (σημ. ποιητής, επιφανής σαιξπηριστής!) για το μυθιστόρημα του 19ου αιώνα ή ο Αντόρνο (σημ. φιλόσοφος, της περίφημης σχολής της Φρανκφούρτης) για την τζαζ...»].

Στη μέση αυτής της εκρηκτικής ατμόσφαιρας, ένας επαρχιώτης ηθοποιός (ηθοποιάρα, πιστεύω) από το ελάχιστο Στράτφορντ στο κοσμοπολίτικο Λονδίνο (πρωτεύουσα, μαζί με το Παρίσι, τότε του κόσμου) γράφει ακατάπαυστα και παίζει τα γραφτά του (της ώρας!), ανάμεσα σε θεριά της δραματουργίας, με περγαμηνές, μόρφωση, πολυτέλειες. Και τι κάνει ο επαρχιώτης από το Στράτφορντ; Γεφυρώνει... απλά κενό είκοσι αιώνων, ανάμεσα στο κλασικό δράμα του αρχαίου 5ου αιώνα και την εποχή του (από τον Οιδίποδα στον Ληρ) και ανοίγει το δρόμο στο σύγχρονο θέατρο ανάμεσα σε πόρνες, ζητιάνους, εμπόρους και αριστοκράτες, πάνω σε δεμένα βαρέλια, έκθετος στη «δικαιοσύνη του πλήθους»! Καμιά φορά το μεγαλείο είναι τόσο ταπεινό που δύσκολα το φαντάζεσαι και δυσκολότερα το περιγράφεις· ιδίως σε ώρες μίζερες...

[ΜΑΝΤΑΙΟΣ, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011]