Ξαναζούν τα αρχαία θέατρα

Σε περισσότερα από 15 μνημεία γίνονται ή πρόκειται να αρχίσουν άμεσα εργασίες

• Μαρία Θέρμου

• ΤΟ ΒΗΜΑ:  19/03/2011

Κίνημα αναστήλωσης των αρχαίων θεάτρων επικρατεί σε όλη τη χώρα καθώς σε περισσότερα από 15 μνημεία γίνονται _ ή πρόκειται να αρχίσουν_ εργασίες, που θα εξασφαλίσουν την διάσωση και τη διατήρησή τους στο χρόνο ενώ κάποια από αυτά ενδέχεται να λειτουργήσουν και πάλι. Παράλληλα και χάρη στην πρωτοβουλία του συλλόγου «Διάζωμα», που προωθεί την ιδέα της αποκατάστασης των αρχαίων ελληνικών θεάτρων και ωδείων, σημαντικός είναι ο αριθμός των μνημείων, περί τα δέκα ως τώρα, για τα οποία έχει ανοιχτεί τραπεζικός λογαριασμός (κουμπαράς) για την αναζήτηση χορηγών.

Διασπαρμένα σε όλο τον ελλαδικό χώρο, σε περιοχές άλλοτε εύκολα προσβάσιμες κι άλλοτε απομακρυσμένες και δύσβατες τα αρχαία θέατρα _πλην ελαχίστων_ παρέμειναν για πολλά χρόνια σε δεύτερη μοίρα όσον αφορά την ανάδειξή τους. Αντίθετα μάλιστα, τις περισσότερες φορές μετά από τον εντοπισμό τους, ακολουθούσε η εγκατάλειψη. Σήμερα ο βαθμός των επεμβάσεων σε αυτά ποικίλει και έχει να κάνει με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, αφού πρωτίστως έρχεται η διάσωσή τους μέσα από την συντήρηση, τις αναστηλώσεις και ο, τι άλλο κρίνεται απαραίτητο. Στη συνέχεια και πάλι η κατάσταση του μνημείου θα επιτρέψει ή όχι τη χρήση του. Το βέβαιο πάντως είναι, ότι σε λίγο κάποια από αυτά θα είναι διαθέσιμα και για παραστάσεις, έστω και περιορισμένες.

Το αρχαίο θεάτρου Διονύσου κάτω από την Ακρόπολη είναι το πρώτο στη λίστα, λόγω της σημασίας και της ιστορίας του αφού εκεί παίχθηκαν για πρώτη φορά τα έργα των μεγάλων τραγικών της αρχαιότητας. Η αναστήλωσή του _μερική βεβαίως_ έχει αποφασισθεί με χρηματοδότηση, ύψους 6 εκατ. ευρώ από τη Νομαρχία Αθηνών. Εντυπωσιακή χορηγία 3,6 εκατ. ευρώ από την ΔΕΗ έχει διατεθεί για την αναστήλωση του θεάτρου Μεγαλόπολης ενώ σ΄ αυτό το ποσόν προστίθενται και 500.000 ευρώ μέσα από την Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ δήμου Μεγαλόπολης και υπουργείου Πολιτισμού. Σε χωριστή κατηγορία ανήκει το αρχαίο θέατρο της Μεσσήνης, αφού η αναστήλωσή του, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη από τον καθηγητή κ. Πέτρο Θέμελη επιχορηγείται από Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» (1, 2 εκατ. ευρώ).

Εξάλλου: Αρχισαν οι εργασίες αναστήλωσης στο αρχαίο θέατρο Δημητριάδος για την αποκατάσταση τμημάτων του και τη συνολική βελτίωση του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου με χρηματοδότηση από το Ε. Σ. Π. Α. με το ποσόν των 750.000 ευρώ. Το θέατρο της Αιγείρας και το θέατρο της Μήλου έχουν ενταχθεί επίσης στο ΕΣΠΑ, το πρώτο με χρηματοδότηση 4,5 εκατ. ευρώ και το δεύτερο με 1,5 εκατ. ευρώ (εδώ η γεωτεχνική μελέτη θα γίνει σε συνεργασία του δήμου Μήλου και του «Διαζώματος»). Ανοίγει ο δρόμος επίσης, για την έναρξη των εργασιών στο αρχαίο θέατρο της Θάσου ύστερα από την έγκριση της μελέτης για την αποκατάσταση και την ανάδειξή του από το ΚΑΣ και την ένταξή του στη Β΄ φάση του Ε. Σ. Π. Α. με 1,8 εκατ. ευρώ. Στη Β΄ φάση του Ε. Σ. Π. Α. εντάχθηκε και το αρχαίο θέατρο της Απτέρας στην Κρήτη, με την προϋπόθεση ότι θα έχει τελεσφορήσει η αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου, αξίας 508.620 ευρώ.

Αλλες προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ ΥΠΠΟ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν υπογραφεί και για τα αρχαία θέατρα: Φιλίππων για την μελέτη αποκατάστασης του κοίλου με 35.000 ευρώ. Λιμένα Χερσονήσου για την διευθέτηση του αρχαίου υλικού του, τον καθαρισμό και τη μερική ανάδειξη του θεάτρου με προϋπολογισμό 50.000 ευρώ. Μυτιλήνης για την προστασία και διαμόρφωσή με 50.000 ευρώ, επίσης. Θεάτρου Γόρτυνας με αντικείμενο τη συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας για την πλήρη αποκάλυψη της ορχήστρας και τμήματος του κοίλου συνολικού προϋπολογισμού 400.000 ευρώ. Μαγνησίας για την ανασκαφική έρευνα του αρχαίου θεάτρου με 30.000 ευρώ. Αρχαίων θεάτρων Πλευρώνας και Οινιαδών για ανασκαφές, καθαρισμούς, μελέτες κλπ με 60.000 ευρώ για το πρώτο και 65.000 για το δεύτερο.

Οι κουμπαράδες του «Διαζώματος» στο μεταξύ, και παρά τις δύσκολες εποχές, αποδίδουν: Χορηγικός φάκελος έχει γίνει για το αρχαίο θέατρο Αχαρνών, με την έντονη δραστηριοποίηση των κατοίκων της περιοχής. Να σημειωθεί ότι η πλήρης αποκάλυψη του μνημείου που ήρθε στο φως πριν από μερικά χρόνια έχει συνολικό κόστος 200.000 ευρώ αλλά προηγούνται δύο απαλλοτριώσεις όμορων ακινήτων η πρώτη αντί 475.950 ευρώ (βρίσκεται σε τελικό στάδιο) και η δεύτερη αντί 450.000 ευρώ. Κουμπαράδες υπάρχουν και για το αρχαίο θέατρο Ορχομενού Βοιωτίας, το θέατρο Αργους, το θέατρο Φθιωτίδων Θηβών, το θέατρο Μακύνειας, το θέατρο αρχαίας Καλυδώνας, το αρχαίο θέατρο Τραχώνων στον Άλιμο καθώς και για Ιερό του Διονύσου στο σημερινό Διόνυσο (αρχαίο δήμο Ικαρίας Αττικής). Σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχουν συγκεκριμένες εργασίες που θα καλύπτονται από τις χορηγίες.