Το τέταρτο κουδούνι

• Του Γιώργου ∆.Κ. Σαρηγιάννη, ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011 

Ολο και σπανιότερα βλέπω πια παραστάσεις όπερας που να δικαιολογούν αυτό που πάντα πίστευα και πιστεύω: πως η όπερα πρώτα θέατρο είναι. Είδος θεάτρου. Με τη µουσική ισάξια πλάι του. Μουσικό θέατρο. Οχι µουσική µε «άλλοθι» το θέατρο  

Η «Μαρία Στουάρντα» της Σκάλας του Μιλάνου στο Μέγαρο Μουσικής ήταν απ’ τις ελάχιστες παραστάσεις όπερας που ’χω δει τελευταία όπου στη διάρκειά τους να µη σκεφτώ πως θα προτιµούσα πια ν’ ακούω µόνο παρά να βλέπω όπερα.

Η σκηνοθετική δουλειά του Πιερ Λουίτζι Πίτσι – που δε χρειάστηκε να βάλει γυµνά και λεσβιακά και ηλεκτρικές καρέκλες και δεν ξέρω τι άλλο για ν’ αποδείξει πως το έργο δεν είναι µουχλιασµένο και για να το «εκµοντερνίσει» – και, κυρίως, για να εντυπωσιάσει… –, η αισθητική της παράστασης – το επιβλητικό σκηνικό-φυλακή και τα κοστούµια του κι οι φωτισµοί –, η υποκριτική και η αισθητική της φυσικής παρουσίας των πρωταγωνιστών – που ερµηνεύουν και δεν µετακινούν, απλώς, άχαρα, ογκώδη κορµιά τραγουδώντας (υπεύθυνος διανοµής ο δικός µας Ηλίας Τζεµπετονίδης)–, η κίνηση και η υποκριτική της χορωδίας σ’ ένα ήσσον έργο όπως η όπερα αυτή του Ντονιτσέτι, παράλληλα µε την εξαίρετη µουσική δουλειά του Ρίτσαρντ Μπόνινγκ και τις πρώτης τάξεως φωνές, µε καθήλωσαν. Χωρίς εκείνα τα χάσµατα – και τα χασµουρητά, και τα βλέφαρα που πέφτουν… – τα οποία συνήθως µου προκύπτουν όταν παρακολουθώ πια όπερα.

Σε φιλικό διαζύγιο κατέληξε η σχέση Γρηγόρη Βαλτινού και Κάρολου Παυλάκη – του επιχειρηµατία του θεάτρου «Βρετάνια» (αλλά και του «Αθηνών») – έπειτα από τρία χρόνια συνεργασίας – «Μη γελάτε, είναι σοβαρό» του Νόελ Κάουαρντ τη σεζόν 2008-2009, «Ψηλά από τη γέφυρα» του Αρθουρ Μίλερ πέρσι και φέτος. Φαίνεται, προέκυψαν… καινούργιες αγάπες του επιχειρηµατία που στεγάζει τώρα στο «Βρετάνια» ∆ηµήτρη Λιγνάδη - Σαλιέρι, Χριστόφορο Παπακαλιάτη - Μότσαρτ και το «Amadeus» τους σε σκηνοθεσία του πρώτου. Οπότε ο Γρηγόρης Βαλτινός βρίσκεται σε αναζήτηση νέας θεατρικής στέγης.

Συµβαίνουν αυτά. Παραστάσεις που προγραµµατίζονται ή αναγγέλλονται και στο δρόµο κάτι συµβαίνει, πριν ή και αφού ξεκινήσουν οι δοκιµές, και µένουν από… λάστιχο. Σαν να ’ναι περισσότερες φέτος;

Ετσι, από παραστάσεις που σας είχα αναγγείλει απ’ το «Τέταρτο Κουδούνι», δε θα γίνει ούτε το «Shopping and Fucking» που θ’ ανέβαζε, µε οµάδα νεανική, ο Κωστής Τσώνος στο «Σηµείο» και που ’χε ξεκινήσει πρόβες ούτε το «Μόνο βροχή» που θ’ ανέβαζε η Αθανασία Καραγιαννοπούλου µε ∆ηµήτρη Αλεξανδρή και Νίκο Ψαρρά, λόγω πολλών ανειληµµένων υποχρεώσεων του δεύτερου.

Ούτε στο «Από Μηχανής Θέατρο» ευοδώθηκε η συνεργασία µε τον Γκίνταρας Βάρνας.

Για «Το ξύπνηµα των νεκρών» του Ιψεν – καταραµένο στην Ελλάδα αυτό το άπαιχτο στον τόπο µας έργο, κι άλλοτε το ανάγγειλαν η Μπέττυ Αρβανίτη κι ο Μίνως Βολανάκης αλλά ποτέ δεν έγινε. Οι τεχνικές απαιτήσεις του λιθουανού σκηνοθέτη υπερέβησαν τα εσκαµµένα… Η παραγωγός, όµως, Εταιρεία Θεάτρου «Συν-Επί (+, x)» επιµένει. Και το συγκεκριµένο έργο θα ’ναι το εναρκτήριο της επόµενης σεζόν στο «Από Μηχανής».

Τη σκηνοθεσία ανέλαβε η Ρούλα Πατεράκη η οποία θα κρατήσει και το ρόλο της Ιρένε µε Ούλφχάιµ τον Ακι Βλουτή, ψυχή του «Συν-Επί».

Λίαν προσφιλές για την ελληνική σκηνή το έργο του Ογκουστ ( θα πρέπει να τον πω Αύγουστο;) Στρίντµπεργκ «∆εσποινίς Τζούλια» – το σωστό είναι «∆εσποινίς Ζουλί»: τολµηρό, αρκούντως διαχρονικό, τρία µόνο πρόσωπα, δυο τρανταχτοί ρόλοι – Ζουλί και Ζαν –, χωρίς πνευµατικά δικαιώµατα… Κάθε χρόνο, λοιπόν, όλο και κάπου ξεπετάγεται.

Φέτος το παρουσιάζουν ήδη τρεις νέοι ηθοποιοί – Σταυρούλα Μάκρα, Στάθης Παναγιωτίδης, Βάσω Τσεκούρα – στο θέατρο «Αλµα», στην Κεντρική Σκηνή του, ως ∆εύτερη Σκηνή. Σκηνοθέτης ο Γιώργος Κιµούλης – που ’χει παίξει ο ίδιος τον Ζαν το 1994 - 1995 σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά στο «Καρέζη» κι έχει ήδη σκηνοθετήσει το έργο το 2004 - 2005 για τον Γιάννη Μπέζο και την Ναταλία Τσαλίκη στο «Προσκήνιο».

Αλλά κι η Μίνα Αδαµάκη το ετοιµάζει. Ως σκηνοθέτρια, όπως σας έχω γράψει απ’ τις 24 του περασµένου Ιουνίου στο «Τέταρτο Κουδούνι». Στο «Τόπος Αλλού», µε πρεµιέρα στις 8 Απριλίου. Και µε Μαρία Σολωµού, Μάξιµο Μουµούρη και Τζωρτζίνα Παλαιοθόδωρου στη διανοµή. Αλλά στην εκδοχή του Πάτρικ Μάρµπερ («Τόσο κοντά» κατά Θωµά Μοσχόπουλο ή «Εξ επαφής» κατά Σταµάτη Φασουλή ή «Πιο κοντά» κατά Γιώργο Κιµούλη, «Ο ∆ον Ζουάν στο Σόχο») ο οποίος, κάτω απ’ τον τίτλο «∆εσποινίς Τζούλι» διατηρεί τα τρία πρόσωπα του έργου και την πλοκή του αλλά την τοποθετεί στην Αγγλία, σε εποχή πολιτικά κρίσιµη, αµέσως µετά τη λήξη του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου.

Ετος Ντένις Κέλι θα ’πρεπε να ανακηρυχθεί το 2010 - 2011 απ’ το ελληνικό θέατρο!

Τον βρετανό συγγραφέα – που στην Ελλάδα πρωτοπαρουσιάστηκε στις αρχές του περασµένου καλοκαιριού µε το έργο του «Μετά το τέλος» απ’ την Οµάδα ««A4M» και σε σκηνοθεσία Αθηνάς ∆ράγκου, στην Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του «Χώρου ∆ράσης» του ΚΘΒΕ – έχει ήδη τιµήσει φέτος διπλά το «Θέατρο του Νέου Κόσµου». Οπου παρουσιάζονται τα «Ορφανά» του σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου κι απ’ την οµάδα «Grasshoper» το έργο του για εφήβους «DNA». Κι όπου ο συγγραφέας εκλήθη, µάλιστα, και είδε τις προάλλες τις δυο παραστάσεις αλλά και µίλησε – αφήνοντας πολύ καλές εντυπώσεις.

Αλλά και στο «Beton 7» πρόκειται να δούµε από 8 Απριλίου κι απ’ το Θέατρο «Μηχανή» του Πέρη Μιχαηλίδη σε σκηνοθεσία του και σε µετάφραση Χριστίνας Μπάµπου - Παγκουρέλη άλλο ένα έργο του Κέλι: «Οσάµα ο ήρωας».

Τέσσερα, συνολικά, µέσα σε λιγότερο από δέκα µήνες!

Φασµπίντερ – «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» – σκέφτεται, διάβασα, να παρουσιάσει η Αννα Φόνσου. Ελπίζω να µην είµαστε εµείς που θα χύσουµε δάκρυα πικρά… Ανάρπαστο! «Το ηµερολόγιο ενός τρελού» του Νικολάι Γκόγκολ. Μονόλογος και χωρίς δικαιώµατα, οπότε… Τρεις διαφορετικές παραστάσεις του µπορείτε να δείτε στην Αθήνα – σε διαφορετικές προσαρµογές για το θέατρο του διηγήµατος. Για ενδέκατη σεζόν στο «Αλκυονίς» απ’ τον Γιώργο Μεσσάλα σε σκηνοθεσία του, για τέταρτη σεζόν απ’ τον ∆ηµήτρη Κωνσταντίνου – σε σκηνοθεσία Μόνικας Βασιλείου και στο «Αργώ Studio» φέτος –, τώρα και απ’ τον Κώστα Καρρά. Σε σκηνοθεσία του – το ’χει παρουσιάσει και παλιότερα, αρχικά το 1978 / ’ 79 σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη – στο «Ζίνα» ως ∆εύτερη Σκηνή.

• Προ 50ετίας

Τηλεγραφικές πληροφορίες από το Κάλιαρι της Σαρδηνίας αναφέρουν ότι ο διάσηµος Ελλην βαθύφωνος και πρωταγωνιστής της Σκάλας του Μιλάνου Νίκος Ζαχαρίου ετραγούδησε χθες το βράδυ στην εκεί Οπερα µε θριαµβευτική επιτυχία στο µελόδραµα του Ντονιζέττι «Αννα Μπολένα».

17 Μαρτίου 1961. Η ∆ιεύθυνσις της Λυρικής Σκηνής ανεκοίνωσε χθες ότι οι παραστάσεις της όπερας του Κερουµπίνι «Μήδεια» µε την Μαρία Κάλας στην Επίδαυρο, θα δοθούν οριστικά. Συγκεκριµένα η πρεµιέρα θα δοθή την Κυριακή 6 Αυγούστου και η δευτέρα και τελευταία παράστασις την Κυριακή 13 Αυγούστου.

Στο έργο, εκτός από την Μαρία Κάλας, τους υπολοίπους ρόλους θα ερµηνεύσουν ο διάσηµος Αµερικανός τενόρος Βίκκερς, ο οποίος υπέγραψε ήδη συµβόλαιο µε την Λυρική, η µεσόφωνος Κική Μορφονιού και ένας βαθύφωνος, πιθανώτατα εκ της καλλιτεχνικής δυνάµεως της Ε.Λ.Σ.

22 Μαρτίου 1961. Ο θεατρικός συνεργάτης των «ΝΕΩΝ» γράφει τα εξής: Μη χειρότερα! Ενα ανεκδιήγητο κατασκεύασµα παρουσίασε χθες το βράδυ ο Ντίνος Ηλιόπουλος: Τον «Εµπιστο κύριο» του Κλωντ Μανιέ. Αγνωστο αν ευθύνεται περισσότερο ο έλλην διασκευαστής, από τον γάλλο συγγραφέα. Βέβαιο είναι ότι η «κωµωδία» προκαλεί την αγανάκτησι µε την ηλιθιότητά της. Ανταξία του έργου και η παράστασις. Από τους ερµηνευτάς διεκρίθη µόνον ο… υποβολεύς!

* 22 Μαρτί ου 1961.