Διαμάντια και Περλ

• Στην Κίνα η πιο θεαματική όπερα στον κόσμο

• Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 19 Μαρτίου 2011

Το πιο θεαματικό κτήριο όπερας στον κόσμο μόλις άνοιξε στην πόλη Γκουανγκζού (Guangzhou) της Κίνας, πολύ κοντά στο Χονγκ Κονγκ. Δημιούργημα της 60χρονης Βρετανοϊρακινής αρχιτεκτόνισσας Ζάχα Χαντίντ, φιλοδοξεί να υπερκεράσει τη διάσημη όπερα του Σίδνεϊ. 

 

Σαν δύο τεράστια βότσαλα, που ξεβράστηκαν στις όχθες του ποταμού Περλ, μοιάζουν τα κτήρια της νέας όπερας

Τα δύο κτήριά της μοιάζουν σαν τεράστια βότσαλα που ξεβράστηκαν στις όχθες του ποταμού Περλ, πάνω στον οποίο στέκεται η πόλη. Το τραχύ σχήμα τους περιβάλλεται από τεράστια τρίγωνα από γρανίτη, με γυάλινες προεξοχές. Το ένα βότσαλο στεγάζει αμφιθέατρο 1.800 θέσεων, ενώ το μικρότερο, τους πολλαπλούς χώρους προβών, παραστάσεων κ.ά.

Οι Κινέζοι σκέφτηκαν την όπερα ήδη από το 1993, όταν ο δήμαρχος Λιν Σουσέν συνέλαβε την ιδέα ενός εμπορικού και πολιτιστικού κέντρου δίπλα στο ποτάμι. Στη νέα πόλη, που ήδη μεγαλουργεί στο δέλτα του ποταμού, ετοιμάζονται να παραδοθούν μια βιβλιοθήκη και ένα μουσείο σε απόσταση αναπνοής από τη νέα όπερα. Στους γύρω ουρανοξύστες εδρεύουν διεθνείς χρηματοοικονομικές εταιρείες. Αν κάποτε αναρωτιόμασταν πώς θα μπορούσε να είναι η πόλη του μέλλοντος, η ραγδαία αναπτυσσόμενη Γκουανγκζού δίνει όλες τις απαντήσεις.

«Οταν την επισκέφτηκα πρώτη φορά το 1981 έμοιαζε τόσο σκληρή και βλοσυρή, όλοι ήταν ντυμένοι με τη φόρμα του προέδρου Μάο», θυμάται η Χαντίντ, βραβευμένη ήδη με το κορυφαίο βραβείο Pritzker Αρχιτεκτονικής. «Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '90 όλα άλλαξαν. Ομως και πάλι εδώ που στεκόμαστε τώρα (σ.σ. στο φουαγέ της όπερας) υπήρχαν μόνο χωράφια».

Η όπερα των 70.000 τ.μ. χρειάστηκε πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί. Οι απαιτήσεις του οικοδομήματος προκαλούσαν όχι μόνο τους νόμους της συμβατικής γεωμετρίας, αλλά και της ίδιας της βαρύτητας. Το μεγάλο κτήριο μοιάζει με έναν τεράστιο ιστό αράχνης που στέκεται όρθιος και τεντώνεται σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Ενας από τους αρχιτέκτονες της ομάδας της, ο Σάιμον Γου, δείχνει με περηφάνια τους ατσάλινους συνδέσμους που το κρατούν όρθιο. Μοιάζουν με αστέρια και χυτεύτηκαν στη Σανγκάη (σε παραδοσιακό χυτήριο) με τον τρόπο που κατασκεύαζαν τις μεσαιωνικές καμπάνες.

Πουθενά δεν θα βρεις μια ευθεία γραμμή. Οι λευκές σκάλες, που οδηγούν στο θέατρο, γέρνουν και περιστρέφονται τόσο θεαματικά ώστε οι θεατές τις εγκαταλείπουν με βαριά καρδιά για τις θέσεις τους. Το αμφιθέατρο (στα απαλά χρώματα του χρυσού) όσο ασύμμετρο είναι άλλο τόσο τέλεια ακουστική έχει. Μοιάζει με το άνοιγμα ενός σπηλαίου ή το ορθάνοιχτο στόμα ενός καρχαρία τοποθετημένο κάτω από μια πλειάδα φωτεινών σποτ. Υπεύθυνος για την ακουστική του ήταν ο Χάρολντ Μάρσαλ από τη Νέα Ζηλανδία, αυθεντία στο είδος. «Υπάρχουν ελάχιστα ασύμμετρα αμφιθέατρα στον κόσμο. Η πρόκληση είναι αναμφισβήτητα μεγάλη, οι δυνατότητες όμως σε τέτοιες αίθουσες πολλαπλάσιες και το αποτέλεσμα εξαιρετικό», λέει.

Την όπερα εγκαινίασε επίσημα στις 26 Φεβρουαρίου η βρετανική χορευτική ομάδα του Ακραμ Καν με το έργο «Vertical Road». Ηδη όμως από τον περασμένο Μάιο φιλοξενούσε παραστάσεις. Του χρόνου θα παρουσιάσει κινεζικές εκδοχές διάσημων μιούζικαλ, όπως οι «Γάτες» και το «Μάμα Μία». Στόχος είναι να αποφύγουν τον «ελιτισμό» και να διατηρήσουν τις πόρτες ανοιχτές. Μαθητές και επαγγελματίες μουσικοί και χορευτές βρήκαν στέγη για τις πρόβες τους στις εντυπωσιακές αίθουσες γεμάτες καθρέφτες κάτω από κυματιστά ταβάνια, που θυμίζουν υποβρύχιες σπηλιές για οστρακοειδή.

Την όπερα αγκάλιασαν και οι πολίτες. Στο εξωτερικό της ο κόσμος κάνει περίπατο, μικρά αγόρια τρέχουν και γλιστρούν στις κεκλιμένες επιφάνειες με τα ποδήλατά τους. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία όμως ότι κλέβει την παράσταση το βράδυ, όταν το εσωτερικό της φωτίζεται και τα φουαγέ της γεμίζουν κόσμο. Το κόστος υπολογίζεται στα 130 εκατομμύρια λίρες. *