Επιχορηγήσεις δια βίου;

Η φιλολογία για τις επιχορηγήσεις στα θέατρα πρέπει κάποτε να τελειώσει! Έχει πλέον «θεσμοθετηθεί» για κάποια θεατρικά σχήματα η δια βίου οικονομική επιδότηση. ΓΙΑΤΙ; Είναι θλιβερό να διαβάζουμε κάθε τόσο τις ιερεμιάδες κάποιων σκηνοθετών (που είναι και θιασάρχες) για την ολιγωρία του υπουργείου Πολιτισμού και του κράτους και τις απειλές κ.λπ. Και οι δημοσιογράφοι να γράφουν τα ίδια και τα ίδια για την κρατική θεατρική πολιτική που την περιχαρακώνουν μονάχα στις επιχορηγήσεις. Ας μην προτρέξουν οι έξυπνοι! Είμαστε ξεκάθαρα υπέρ μιας πολιτικής που θα στηρίζει τις τέχνες. Δεν υιοθετούμε όμως, σε καμιά περίπτωση, αυτή την ασύστολη εκροή χρήματος. Αν δεν μπορεί ένα θεατρικό σχήμα να τα βγάλει πέρα, δεν θα βγούμε και στο Σύνταγμα να κάνουμε διαδήλωση!

Αυτή η στάση ότι δήθεν επιτελείται ιεραποστολικό έργο πρέπει κάποτε να τελειώσει. Το κράτος να στηρίξει μια χρονιά, δυο χρονιές, τρεις χρονιές κι από εκεί και πέρα εάν αποδειχθεί ότι το κοινό σε στηρίζει, ας κρατηθείς στα πόδια μόνος σου. Το κράτος θα πρέπει να βοηθήσει κι άλλους.

 Όλοι έχουν δικαίωμα να δοκιμάσουν και να δοκιμαστούν. Είναι απαραίτητη η δικαιοσύνη. Δεν μπορεί κάποιοι να έχουν την επιφοίτηση του αγίου πνεύματος και κάθε χρόνο να διεκδικούν! Δηλαδή, κάποια σχήματα που επιδοτούνται κάθε χρόνο ή έχουν ειδικές συμβάσεις, έχουν μετεξελιχθεί σε γραφειοκρατικούς φορείς που απομυζούν από τον κρατικό κορβανά και νομίζουν ότι κάνουν και το καθήκον τους απέναντι στην ελληνική θεατρική παραγωγή οργανώνοντας θεατρικά αναλόγια! 

Μια γρήγορη αναδρομή στην προϊστορία, μας λέει ότι π.χ. το Θέατρο του Νότου (του οποίου ο ιδρυτής είναι σήμερα επικεφαλής του Εθνικού Θεάτρου) εισέπραξε: 198 εκατ. (τριετής σύμβαση, 1997-1998), 90 εκατ. (2001-2002), 90 εκατ. (2002-2003), 290.000 ευρώ (2003-2004), 290.000 ευρώ (2004-2005)… Δηλαδή, 575.635.000 δρχ. ή 1.689.317,681 ευρώ για την περίοδο 1997-2005! Τεράστια ποσά και θα πρέπει να κάνει κάποιος τα λογιστικά. Τι χάσαμε, τι κερδίσαμε κι αν πρέπει να εξακολουθήσουμε το ίδιο βιολί των επιχορηγήσεων έτσι όπως το ξέραμε.

Το υπουργείο Πολιτισμού έθεσε σε δημόσια διαβούλευση  το πλαίσιο των θεατρικών επιχορηγήσεων, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού:

Το σύνολο των θεατρικών δυνάμεων αλλά και όλων των πολιτών, έχουν τη δυνατότητα να συν-διαμορφώσουν το πλαίσιο επιχορηγήσεων θεατρικών ομάδων και σχημάτων μέσα από μια ανοιχτή διαδικασία. Όλοι έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση της πολιτικής των επιχορηγήσεων, βάσει συγκεκριμένων αξόνων για την άσκηση αυτής της πολιτικής.

Στα 32 χρόνια που μεσολάβησαν από την καθιέρωση του θεσμού των επιχορηγήσεων μέχρι σήμερα, το θεατρικό τοπίο στην Ελλάδα έχει αλλάξει ριζικά. Ποτέ άλλοτε η θεατρική παραγωγή δεν ήταν πιο πλούσια και πολυσχιδής από σήμερα. Ποτέ άλλοτε, όμως, δεν ήταν και πιο επιτακτική η ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου από την πλευρά της Πολιτείας, προκειμένου να στηριχθεί με κάθε τρόπο και με κάθε μέσο η θεατρική τέχνη.

Ο θεσμός των επιχορηγήσεων του ελεύθερου θεάτρου οφείλει να εκσυγχρονιστεί ώστε να είναι σε θέση όχι μόνο ν’ ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής, αλλά και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη νέων τάσεων και ρευμάτων στο ελληνικό θέατρο.

Το ζητούμενο  για το ΥΠΠΟΤ είναι να αξιοποιήσει την προηγουμένη εμπειρία, να ακούσει και να κατανοήσει τις ανάγκες και τα αιτήματα των νέων καλλιτεχνών αλλά και να ενσωματώσει στοιχεία απαραίτητα με βάση τις εξελίξεις στον χώρο των παραστατικών τεχνών τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Τελικός στόχος είναι να διαμορφωθεί το περιεχόμενο της νέας προκήρυξης για τις επιχορηγήσεις στο θέατρο κατά τρόπο ώστε να αποτελεί μία ολοκληρωμένη πρόταση και να υπηρετεί με συνέπεια μια γενικότερη πολιτική με κύριους άξονες:

- πρώτον, τη στήριξη των ομάδων/σχημάτων που παράγουν θέατρο υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών

- δεύτερον, την απελευθέρωση δημιουργικών δυνάμεων που αδυνατούν να εκφραστούν υπό τις υπάρχουσες συνθήκες και

- τρίτον, τη διεύρυνση του θεατρικού κοινού.

ΔΥΣΤΥΧΩΣ οι άνθρωποι του θεάτρου μας αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη «διαβούλευση», εκτός ελαχίστων περιπτώσεων. Και συναντήθηκαν για να πάρουν αποφάσεις. Τους σεβόμαστε όλους και εκτιμούμε απεριόριστα τη συμμετοχή τους στο νεοελληνικό θεατρικό τοπίο. Αλλά, αρνήθηκαν να συζητήσουν προβάλλοντας το ένα και μοναδικό αίτημα: «ΛΕΦΤΑ»!!!

Διαβάσαμε ότι στη συνάντηση των θεατρανθρώπων συμμετείχε, μεταξύ άλλων και ο κ. Θανάσης Παπαγεωργίου. Δε μπορούμε να αγνοήσουμε την ιστορία και την προσφορά του θεάτρου «Στοά». Ωστόσο, θυμόμαστε ότι από τότε που άρχισε να ισχύει ο θεσμός των επιχορηγήσεων η «Στοά» επιχορηγείται διαρκώς. Αν κάνω λάθος κάποιος να με διορθώσει. Λοιπόν, είναι δίκαιο να παραπονιέται ο κ. Παπαγεωργίου για τις επιχορηγήσεις; Γνωρίζουμε ότι τα έργα που ανέβαζε πάντα δεν ήσαν πολυπρόσωπα. Αυτό λέει πολλά.Κι επιπλέον, μέχρι πότε θα πρέπει να επιχορηγείται;;;

Χρειάζεται καμιά φορά να παίρνει το λόγο ο δάσκαλος της αριθμητικής για να εξετάζει αν τα αριθμητικά προβλήματα λύνονται με τους κανόνες των μαθηματικών. Ας σιωπήσουν ο ευπαθής αναγνώστης και ο ευσυγκίνητος θεατής, παραμένοντες στο ρόλο του οπαδού ή του θαυμαστή. Οι συνιστώσες του πολιτισμού έχουν και αριθμητικές αναφορές και πρέπει να σταθμίσει κανείς τις καταστάσεις. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να διατηρεί το όραμά του και να το τροφοδοτεί, θυσιάζοντας ενδεχομένως και δικές του, προσωπικές ελευθερίες. Όμως όλοι, κι ο καθείς ξεχωριστά, έχουν τοποθετηθεί σε διαφορετική σκοπιά και η αντίληψη για την τέχνη και τη ζωή πειθαρχεί στην προσωπική σκοπιμότητα. Λοιπόν, η επιδοκιμασία και η αποδοχή δεν σημαίνει αυτομάτως ότι το κράτος ανοίγει τις βρύσες των εκατομμυρίων και τις ξεχνά ανοιχτές!