H Iφιγένεια συναντά τον... Δον Ζουάν

• Κοστούμια, μακέτες, φωτογραφίες και αφίσες για 44 παραστάσεις περιλαμβάνει η, αφιερωμένη στη θεατρική δουλειά του, έκθεση στο Μπενάκη

Μίκης Θεοδωράκης, «Ελληνική αποκριά». Φωτογραφία από την παράσταση, 1954

Τέσσερα ζευγάρια αληθινά κοστούμια για τον Ιππόλυτο, τον Ομπερον, τον Δον Ζουάν, τον Πολύξενο, την Ιφιγένεια κι άλλους ήρωες της παγκόσμιας δραματουργίας. Δύο τρισδιάστατες πλαστικές μακέτες των σκηνικών για τη «Θεοφανώ» του Αγγελου Τερζάκη, το 1958, και για το «Ονειρόδραμα» του Στρίντμπεργκ, το 1963. Γύρω τους εκατοντάδες ζωγραφικές μακέτες, φωτογραφίες, αφίσες, κριτικά κείμενα για 44 θεατρικές παραστάσεις, στις οποίες ο Σπύρος Βασιλείου δημιούργησε τα σκηνικά και τα κοστούμια, από το 1929 έως το 1982. Σε οθόνες προβάλλονται αποσπάσματα από τις ταινίες «Ηλέκτρα» (1962) και «Οταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά» (1967) του Μιχάλη Κακογιάννη, στις οποίες επίσης ήταν σκηνογράφος. Και η φωνή του μπαρμπα?Σπύρου, για το θέατρο, να συντροφεύει τον επισκέπτη της έκθεσής του στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς), αφιερωμένης μόνο στη θεατρική δουλειά του.

Ο Σπύρος Βασιλείου έξω από το σπίτι του στην οδό Γουέμπστερ, μπροστά από το έργο του

Μια μικρή ιστορία, λίγο πριν αυτό ταξιδέψει για την Μπιενάλε της Βενετίας το 1964

Η έκθεση «Ο Σπύρος Βασιλείου και το Θέατρο» ήταν προγραμματισμένη για τη συμπλήρωση των 25 χρόνων από τον θάνατό του, πέρυσι. Τελικά εγκαινιάστηκε χθες, συμπίπτοντας ακριβώς με την ημερομηνία των 26 χρόνων από τον θάνατό του.
Παλιοί σκηνοθέτες και ηθοποιοί αφηγούνται πως αγαπούσε τόσο πολύ το σανίδι που ακόμη κι όταν τελείωνε τη δουλειά του καθόταν μέχρι το πρωί και παρακολουθούσε τις πρόβες.

«Ο Αλέξης Σολωμός τον θυμόταν να κάθεται στις πίσω πίσω θέσεις, να βλέπει και να παίρνει και τα υπνάκια του», έλεγε χθες η κόρη του Δροσούλα Ελιοτ - Βασιλείου, η οποία βοήθησε καθοριστικά, μέσα από το Ατελιέ Σπύρου Βασιλείου, στη διοργάνωση της έκθεσης, την οποία επιμελήθηκε η Ιλια Λακίδου. Οσο παραγωγός ήταν ο Βασιλείου στη ζωγραφική άλλο τόσο ήταν και στο θέατρο, όπου υπέγραψε συνολικά 127 θεατρικές παραγωγές.

Στην έκθεση βλέπουμε το εντυπωσιακό «Τάμα από τον σκηνικό διάκοσμό» του (ακρυλικό και φύλλα χρυσού και πλεξιγκλάς). Βασικός εκπρόσωπος της γενιάς του '30, ήταν από εκείνους που, μαζί τον Εγγονόπουλο, τον Τσαρούχη, το Γκίκα κ.ά., ανανέωσαν τη σκηνογραφική εικόνα του Εθνικού Θεάτρου, επιλεγμένοι από τον Γιώργο Θεοτοκά, επί διευθύνσεώς του, όπως επίσης ανέδειξαν το «Ελληνικό Χορόδραμα» της Ραλλούς Μάνου. Πάντως, η αξία του, όπως ανέφερε χθες ο Αγγελος Δεληβοριάς, διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, «βρίσκεται πέρα από την έκταση του ζωγραφικού και θεατρικού του έργου. Ηταν ο συνδετικός κρίκος στη συγκρότηση της πολιτιστικής ζωής του τόπου μας, σε μια μακρά περίοδο».

• «ΑΓΑΠΗ ΑΛΗΘΙΝΗ»
«Αναλίσκεται μόχθος πολύς και αγάπη αληθινή πάνω σε τούτα τα σανίδια, για να έχει ο σκηνογράφος τη λαχτάρα ν' αφουγκραστεί πίσω από την κουΐντα, (?) εκείνο το αδιόρατο «Αααα!» της επιδοκιμασίας» (Σπύρος Βασιλείου, 9/12/1969, από την ομιλία του στο Θέατρο Βεργή

ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ, ΕΘΝΟΣ, 23/3/2011