Ανδρες - Γυναίκες: Οι διαφορές που μας ενώνουν

• Κική Τριανταφύλλη, Διονυσία Μαρίνου, Γεωργία Γεωργακαράκου ΤΑ ΝΕΑ: Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011  

Αρης, για τους άνδρες, Αφροδίτη, για τις γυναίκες. Ροζ για τα κοριτσάκια, μπλε για τα αγοράκια. Στερεότυπα δηλαδή που υποδηλώνουν ότι τα δύο φύλα έχουν ελάχιστα κοινά μεταξύ τους, λένε μάλιστα ότι το κάθε φύλο μιλάει τη δική του «γλώσσα». Πόση αλήθεια κρύβει άραγε αυτό; Η σύγχρονη έρευνα αποκαλύπτει πάντως ότι το – επικοινωνιακό – χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν είναι τόσο βαθύ όσο νομιζουμε. Ας ξεφύγουμε λοιπόν από τα κλισέ, ας παραδεχτούμε τις – μικρές ή μεγάλες – διαφορές μας για να απολαύσουμε εν τέλει τη συμπληρωματικότητά μας.

Γιατί άραγε οι (περισσότερες) γυναίκες σταματάνε στον δρόμο και ρωτάνε για την κατεύθυνση, ενώ αντίθετα οι (περισσότεροι) άνδρες απεχθάνονται να το κάνουν; Το ερώτημα δεν είναι τυχαίο αφού αποκρυσταλλώνει τις βασικές πτυχές ενός φαινομένου που ευθύνεται για πολλές από τις απογοητεύσεις που βιώνουν άνδρες και γυναίκες όταν συνομιλούν μεταξύ τους.

Για μια γυναίκα το να ρωτήσει έναν ξένο σημαίνει ότι θα κάνει μια φευγαλέα σχέση μαζί του που θα την οδηγήσει εκεί που θέλει να πάει χωρίς απώλειες. «Τι έχουμε να χάσουμε;», λέει. Με την οπτική του άνδρα, όμως, κάτι τέτοιο θα ήταν υποτιμητικό. Προτιμάει να χάσει 5, 10, άντε 20 λεπτά και να βρει μόνος του τον δρόμο, παρά να ρωτήσει κάποιον άλλο. «Ασε που μπορεί να μας στείλει αλλού γι’ αλλού», ισχυρίζεται.

Είναι θέμα κατεύθυνσης. Για τους άνδρες σημασία έχει το «πάνω - κάτω» (ποιος έχει το πάνω χέρι), ενώ για τις γυναίκες το «μεταξύ μας» σύμφωνα με την Ντέμπορα Τάνεν, καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Georgetown, η οποία έχει αφιερώσει περισσότερα από τριάντα χρόνια ερευνώντας τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν γλωσσικά τα δύο φύλα.

«Oι συζητήσεις των ανδρών τείνουν να επικεντρώνονται στην ιεραρχία και τον ανταγωνισμό, αντίθετα οι κουβέντες των γυναικών περιστρέφονται γύρω από τις σχέσεις τους και κατά πόσο αυτές είναι στενές ή αποστασιοποιημένες», λέει η αμερικανίδα καθηγήτρια.

«Εγώ μπορώ να πετάξω την μπάλα μέχρι εκεί πάνω», λέει το ένα αγοράκι στον φίλο του, για να πάρει από εκείνον την απάντηση «η δικιά μου θα πάει στο φεγγάρι». «Η μαμά μου φοράει φακούς επαφής» λέει μια πιτσιρίκα για να εισπράξει ένα γεμάτο θαυμασμό «και μένα το ίδιο η θεία μου» από την άλλη. Αυτό το κοινό που μοιράζονται, της είναι τόσο ευχάριστο όσο η πιο ψηλή μπαλιά για το αγοράκι που «καπελώνοντας» φραστικά τους φίλους του νιώθει πιο δυνατό.

Σε άλλες ηλικίες, όταν μια γυναίκα αναφέρεται σε προσωπικά της προβλήματα, η φίλη θα της απαντήσει «ξέρω πώς αισθάνεσαι» ή «το ίδιο συμβαίνει και σε μένα». Είναι μια τελετουργική απάντηση που ενισχύει τη σχέση τους. Σε μια ανάλογη συζήτηση ανάμεσα σε άνδρες ο δεύτερος θα έλεγε στον πρώτο «πού να δεις τι συμβαίνει σε μένα», αφήνοντας να εννοηθεί το χειρότερο και άρα κάτι που ενισχύει τη θέση του – ακόμη και – στη μιζέρια.

Υπάρχουν όμως και παρεξηγήσεις αφού, αν η συζήτηση γινόταν ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν άνδρα, εκείνος θα θεωρούσε ότι του ζητάει τη βοήθειά του για να λύσει τα προβλήματά της, πράγμα που θα έκανε μεν αλλά τότε εκείνη θα τον κατηγορούσε με θυμό ότι της λέει τι να κάνει...

Oλες οι συζητήσεις όμως είτε από την ανδρική είτε από τη γυναικεία σκοπιά και άρα όλες οι σχέσεις, αντανακλούν έναν συνδυασμό ιεραρχίας και σύνδεσης. «Oλοι  φιλοδοξούμε να είμαστε δυνατοί και να έχουμε σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Τα φαινομενικά διαφορετικά στυλ συζήτησης ανδρών και γυναικών είναι απλά διαφορετικοί τρόποι για την επίτευξη των ίδιων στόχων», ισχυρίζεται η Ντέμπορα Τάνεν.

Η οικογένεια μάλιστα είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο είναι ολοφάνερη αλλά και πολύ έντονη η επικέντρωση των μελών της  –  αρσενικών και θηλυκών  –  στην ιεραρχία και τον ανταγωνισμό από τη μια αλλά και την επιθυμία για σύνδεση από την άλλη. Υπάρχουν άραγε άνδρες ή γυναίκες που δεν το έχουν βιώσει;  –Κ.Τρ.

• Γεράσιμος Γενατάς,
  ηθοποιός (με αφορμή τον ρόλο του στο Caveman)

Γιατί οι γυναίκες μιλάνε με τις ώρες, κάνουν λεπτομερείς περιγραφές, ανταλλάσσοντας πάμπολλες πληροφορίες με τις φίλες τους; O Caveman  προβληματίζεται και αναρωτιέται. Και καθώς το ψάχνει και μονολογεί, αντιλαμβάνεται ότι ενώ αυτός από τα προϊστορικά χρόνια ήταν και εξακολουθεί να είναι κυνηγός, η γυναίκα είχε ανέκαθεν τη νοοτροπία του συλλέκτη.

Το θεατρικό έργο του Rob Becker με τα εκατομμύρια θεατές σε όλον τον κόσμο – ανάμεσά τους πάρα πολλοί ψυχολόγοι και θεραπευτές – είναι η μακροβιότερη παράσταση - μονολόγος στην ιστορία του Μπροντγουέι, η οποία παίζεται και στην Ελλάδα εδώ και τέσσερα χρόνια. «Ανδρες και γυναίκες θα ’λεγα βλέπουμε τα πάντα γύρω μας από διαφορετικές γωνίες αλλά όχι από αντίθετη πλευρά» λέει ο Γεράσιμος Γεννατάς  που έχει υποδυθεί και αυτός στο παρελθόν τον Caveman.

«Αυτή η διαφορετική οπτική είναι που κάνει τον κόσμο στα μάτια των γυναικών πιο πλούσιο, πιο χρωματιστό, πιο ευωδιαστό και αυτό είναι που αποτυπώνουν με περισσότερα λόγια. Υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πολυπλοκότητα και άρα μεγαλύτερη αναλυτικότητα από την πλευρά τους. Oι γυναίκες προσέχουν περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπουν τα πράγματα πιο ανάγλυφα και τα περιγράφουν με πιο πλούσιο τρόπο, νομίζω όμως ότι είναι ο ψυχισμός τους διαφορετικός, δεν είναι απλά θέμα έκφρασης. O άνδρας, αντίθετα, έχει μεγαλύτερη ανάγκη να συγκεντρώνει την προσοχή του, να επικεντρώνεται κάπου. Δεν αντέχει να τον απασχολούν πολλά πράγματα μαζί. Ενώ μια γυναίκα μπορεί να κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Το ζητούμενο όμως είναι οι άνθρωποι να αντιλαμβάνονται τη διαφορετικότητα και να της δίνουν χώρο  να ανθήσει γιατί αυτή είναι που κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα.  Διαφορετικά, θα ήταν μια απίστευτη βαρεμάρα». –Κ.Τρ.

Info: Φέτος τον Caveman ερμηνεύει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης στο θέατρο Coronet, Φρύνης 11 & Υμηττο

• Διαβάστε περισσότερα