Γράφει ο Γιώργος Δ. Κ. Σαρηγιάννης, ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο, 8 Νοεμβρίου 2008
ΕΝΑΝ ΘΙΑΣΟ ΠΑΛΛΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΝΙΑΤΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΙ Ο ΝΙΚΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗΣ: ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ» ΤΟΥ ΦΡΑΝΚ ΒΕΝΤΕΚΙΝΤ, ΕΝΑ ΕΡΓΟ-ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ, ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΕΙ «Το έργο έχει θέμα πολύ καυτό και για σήμερα: τη σεξουαλικότητα στην περίοδο του περάσματος από την παιδική στην εφηβική ηλικία. Ένα θέμα που θα ισχύει όσο υπάρχουν άνθρωποι. Όσο κι αν σήμερα τα ηλικιακά όρια έχουν μετατοπιστεί και τα δεκατετράχρονα παιδιά που είναι οι ήρωες του έργου γνωρίζουν πια, λίγο-πολύ, τη σεξουαλικότητά τους»: ο σκηνοθέτης Νίκος Μαστοράκης μιλάει για το έργο του Φρανκ Βέντεκιντ «Το ξύπνημα της άνοιξης», που ανεβάζει- χωρίς περικοπές και με έναν θίασο 16 ηθοποιών για τους περίπου 45 ρόλους του έργου- στο Εθνικό Θέατρο.
Ένα επαρχιακό σχολείο. Οι δεκατετράχρονοι μαθητές- εφηβεία στο φουλ- αντιμέτωποι με έναν ασφυκτικά καταπιεστικό περίγυρο. Οι ερωτικές επιθυμίες ξυπνούν, συναντώντας τις βίαιες αντιδράσεις τόσο από πλευράς σχολείου όσο και από πλευράς οικογένειας. Τα παιδιά επαναστατούν, διεκδικώντας την ελευθερία τους μέσα από ένα παιχνίδι όπου ο έρωτας και ο θάνατος συνορεύουν.
Ένα έργο-σκάνδαλο. Γράφτηκε το 1890 με 1891 και πρωτοπαίχτηκε μόλις το 1906. Το ξύπνημα της σεξουαλικότητας σε μια ομάδα μαθητών ήταν ένα θέμα καμένο από χέρι στο τέλος του 19ου αιώνα... Και ο Γερμανός Βέντεκιντ το είχε χειριστεί με ιδιαίτερη τόλμη. Τόση, που ακόμα και σήμερα να θεωρείται προκλητικό.
Ένα έργο-σκάνδαλο. Γράφτηκε το 1890 με 1891 και πρωτοπαίχτηκε μόλις το 1906. Το ξύπνημα της σεξουαλικότητας σε μια ομάδα μαθητών ήταν ένα θέμα καμένο από χέρι στο τέλος του 19ου αιώνα... Και ο Γερμανός Βέντεκιντ το είχε χειριστεί με ιδιαίτερη τόλμη. Τόση, που ακόμα και σήμερα να θεωρείται προκλητικό.
- Τότε δημιούργησε σκάνδαλο. Σήμερα;
info: Στο «Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας» (Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ. 210-3455.020, 210-7234.567). Προπαράσταση: 13 Νοεμβρίου. Πρεμιέρα: 14 Νοεμβρίου. Εισιτήρια: 20, 16, (φοιτητικό, νεανικό) 13 ευρώ. Κατάλληλο για άνω των 15 ετών.
- Τι επιδιώκετε με την παράστασή σας;
Να ακούσουμε όμως και μερικούς από τους νέους της παράστασης να παρουσιάζουν τους ρόλους τους.
Κωνσταντίνος Παπαχρόνης (απόφοιτος δραματικής σχολής 2000- στην παράσταση, Μέλχιορ): «Είναι συνομήλικος με τα άλλα παιδιά αλλά μπορεί να κωδικοποιήσει και να κατηγοριοποιήσει τα πράγματα πολύ πιο γρήγορα- είναι πιο μπροστά από την ηλικία του. Και πιο πρακτικός. Έως κυνικός. Αντιμετωπίζει το σεξουαλικό ευθέως. Είναι τού "μας σηκώθηκε, το βάζουμε"». 
Ιωάννα Παππά (απόφοιτος 1999- Βέντλα): «Είναι 14 ετών. Από λαϊκή, αμόρφωτη οικογένεια. Ρωτάει πώς γίνονται τα παιδιά και της απαντούν πως για να κάνει παιδί πρέπει να είναι παντρεμένη και να αγαπάει τον άντρα της. Κάνει σεξ με τον Μέλχιορ, μένει έγκυος, της κάνουν έκτρωση και πεθαίνει. Η άγνοια και η καταπίεση, όπως και η ασυδοσία, μπορεί να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες». 
Όμηρος Πουλάκης (απόφοιτος 2004 - Ότο): «Στον ρόλο έχουν συναρμοστεί κομμάτια και από άλλους ρόλους του έργου. Ο Ότο έχει μια ανεπτυγμένη για την ηλικία του ευφυΐα, αλλά με χαμηλή "δόνηση". Είναι ένα καταπιεσμένο, διαστρεβλωμένο συναισθηματικά πλάσμα, με ροπή προς τον ανταγωνισμό».
Άλκηστις Πουλοπούλου (απόφοιτος 2007- Ίλζε): «Είναι ένα κορίτσι πολύ ζωντανό, δεν ζει την εφηβεία του, αλλά την απόλαυση και τον κίνδυνο. Μια πόρνη είναι, που φεύγει από το σπίτι της και ζει με μεγάλους άντρες. Βιώνει, όμως, μια βαθιά ελευθερία». 
Προμηθέας Αλειφερόπουλος (απόφοιτος 2005- Μόριτς): «Είναι ένας πολύ ακραία μπερδεμένος έφηβος. Διαφέρει πάρα πολύ από τον Μέλχιορ και γι΄ αυτό τον συμπληρώνει. Ο Βέντεκιντ επέλεξε να τους κάνει αρχετυπικά ακραίους, δημιουργώντας μια ισορροπία- ο Μόριτς αντιπροσωπεύει τον φόβο για τη ζωή, ο Μέλχιορ τη δίψα για ζωή».
Θάνος Τοκάκης (απόφοιτος 2005- Ερνστ): «Είμαι ένας από τους μαθητές του έργου και παίζω στην ομοφυλοφιλική σκηνή. Κάπου, ψάχνοντας για το έργο, είδα να αναφέρεται πως είναι η πιο υγιής σκηνή του...».
Μίλτος Σωτηριάδης (απόφοιτος 2008 - καθηγητής Κάμινος και Χέλμουτ): «Παίζω δύο μικρούς ρόλους. Ο βασικότερος είναι του διευθυντή του σχολείου, που δικάζει τον Μέλχιορ για τις πράξεις του. Στη σκηνή αυτή περιγράφεται όλη η γελοιότητα του συστήματος. Ο Χέλμουτ είναι ένα παιδί του αναμορφωτήριου».
Ιωάννα Παππά (απόφοιτος 1999- Βέντλα): «Είναι 14 ετών. Από λαϊκή, αμόρφωτη οικογένεια. Ρωτάει πώς γίνονται τα παιδιά και της απαντούν πως για να κάνει παιδί πρέπει να είναι παντρεμένη και να αγαπάει τον άντρα της. Κάνει σεξ με τον Μέλχιορ, μένει έγκυος, της κάνουν έκτρωση και πεθαίνει. Η άγνοια και η καταπίεση, όπως και η ασυδοσία, μπορεί να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες». Όμηρος Πουλάκης (απόφοιτος 2004 - Ότο): «Στον ρόλο έχουν συναρμοστεί κομμάτια και από άλλους ρόλους του έργου. Ο Ότο έχει μια ανεπτυγμένη για την ηλικία του ευφυΐα, αλλά με χαμηλή "δόνηση". Είναι ένα καταπιεσμένο, διαστρεβλωμένο συναισθηματικά πλάσμα, με ροπή προς τον ανταγωνισμό».Άλκηστις Πουλοπούλου (απόφοιτος 2007- Ίλζε): «Είναι ένα κορίτσι πολύ ζωντανό, δεν ζει την εφηβεία του, αλλά την απόλαυση και τον κίνδυνο. Μια πόρνη είναι, που φεύγει από το σπίτι της και ζει με μεγάλους άντρες. Βιώνει, όμως, μια βαθιά ελευθερία». Προμηθέας Αλειφερόπουλος (απόφοιτος 2005- Μόριτς): «Είναι ένας πολύ ακραία μπερδεμένος έφηβος. Διαφέρει πάρα πολύ από τον Μέλχιορ και γι΄ αυτό τον συμπληρώνει. Ο Βέντεκιντ επέλεξε να τους κάνει αρχετυπικά ακραίους, δημιουργώντας μια ισορροπία- ο Μόριτς αντιπροσωπεύει τον φόβο για τη ζωή, ο Μέλχιορ τη δίψα για ζωή».Θάνος Τοκάκης (απόφοιτος 2005- Ερνστ): «Είμαι ένας από τους μαθητές του έργου και παίζω στην ομοφυλοφιλική σκηνή. Κάπου, ψάχνοντας για το έργο, είδα να αναφέρεται πως είναι η πιο υγιής σκηνή του...».Μίλτος Σωτηριάδης (απόφοιτος 2008 - καθηγητής Κάμινος και Χέλμουτ): «Παίζω δύο μικρούς ρόλους. Ο βασικότερος είναι του διευθυντή του σχολείου, που δικάζει τον Μέλχιορ για τις πράξεις του. Στη σκηνή αυτή περιγράφεται όλη η γελοιότητα του συστήματος. Ο Χέλμουτ είναι ένα παιδί του αναμορφωτήριου».
Το ερώτημα είναι αν η αφύπνιση της σεξουαλικότητας, βασικό θέμα του έργου, είναι λιγότερο οδυνηρή σήμερα.
«Είναι πολύ χειρότερα, ίσως. Δεν έχουν αλλάξει πολλά. Ούτε στο εκπαιδευτικό σύστημα που είναι στον τομέα αυτό τυφλό ούτε στους γονείς που έχουν τις ίδιες ενοχές. Τα παιδιά όλα τα μαθαίνουν από το Ίντερνετ, αλλά χωρίς "σειρά"», κατά τον Θάνο Τοκάκη. «Το Διαδίκτυο σου επιτρέπει να καταλάβεις τα "τεχνικά ζητήματα" πιο εύκολα, αλλά η επαφή με το ίδιο μας το σώμα και με τον άλλο είναι εξ ίσου οδυνηρή», τον συμπληρώνει η Άλκηστις Πουλοπούλου.
«Περάσαμε από την εποχή της μη πληροφόρησης στο εντελώς άλλο άκρο:
μια σεξουαλική υπερπληροφόρηση για τα παιδιά μέσα από το Διαδίκτυο προτού συνειδητοποιήσουν κάποια πράγματα τα ίδια. Περάσαμε δηλαδή στην παραπληροφόρηση», ενισχύει την άποψή της ο Κωνσταντίνος Παπαχρόνης. Και ο Όμηρος Πουλάκης προσθέτει:
«Πέρα από την υπερπληροφόρηση της εποχής μας, την ευκολία πρόσβασης στην πληροφορία και την ελευθεριότητα, στις σχέσεις υπάρχει ένας τεράστιος συντηρητισμός». «Στα θέματα αυτά οι κοινωνίες δεν έχουν εξελιχθεί ιδιαίτερα», συμφωνεί η Ιωάννα Παππά. «Υπάρχουν ακόμα τα ίδια ταμπού που υπήρχαν όταν γράφτηκε το έργο. Το φυσικό πάντα αλλοιώνεται από την κυρίαρχη ιδεολογία περί ηθικής». «Δεν ξέρω κανένα παιδί που να μην ξέρει τα πάντα, αλλά έχει χαθεί ο ρομαντισμός», βάζει την πινελιά του ο Μίλτος Σωτηριάδης. Και ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος: «Δεν υπάρχει τόση συσσωρευμένη ενοχή και τόσος σκοταδισμός όπως τότε.
Όλα είναι πιο εύκολα μέσα από το Ίντερνετ, αλλά εν τέλει αυτό μπορεί να είναι και πιο ζημιογόνο».
«Είναι πολύ χειρότερα, ίσως. Δεν έχουν αλλάξει πολλά. Ούτε στο εκπαιδευτικό σύστημα που είναι στον τομέα αυτό τυφλό ούτε στους γονείς που έχουν τις ίδιες ενοχές. Τα παιδιά όλα τα μαθαίνουν από το Ίντερνετ, αλλά χωρίς "σειρά"», κατά τον Θάνο Τοκάκη. «Το Διαδίκτυο σου επιτρέπει να καταλάβεις τα "τεχνικά ζητήματα" πιο εύκολα, αλλά η επαφή με το ίδιο μας το σώμα και με τον άλλο είναι εξ ίσου οδυνηρή», τον συμπληρώνει η Άλκηστις Πουλοπούλου.
«Περάσαμε από την εποχή της μη πληροφόρησης στο εντελώς άλλο άκρο:
μια σεξουαλική υπερπληροφόρηση για τα παιδιά μέσα από το Διαδίκτυο προτού συνειδητοποιήσουν κάποια πράγματα τα ίδια. Περάσαμε δηλαδή στην παραπληροφόρηση», ενισχύει την άποψή της ο Κωνσταντίνος Παπαχρόνης. Και ο Όμηρος Πουλάκης προσθέτει:
«Πέρα από την υπερπληροφόρηση της εποχής μας, την ευκολία πρόσβασης στην πληροφορία και την ελευθεριότητα, στις σχέσεις υπάρχει ένας τεράστιος συντηρητισμός». «Στα θέματα αυτά οι κοινωνίες δεν έχουν εξελιχθεί ιδιαίτερα», συμφωνεί η Ιωάννα Παππά. «Υπάρχουν ακόμα τα ίδια ταμπού που υπήρχαν όταν γράφτηκε το έργο. Το φυσικό πάντα αλλοιώνεται από την κυρίαρχη ιδεολογία περί ηθικής». «Δεν ξέρω κανένα παιδί που να μην ξέρει τα πάντα, αλλά έχει χαθεί ο ρομαντισμός», βάζει την πινελιά του ο Μίλτος Σωτηριάδης. Και ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος: «Δεν υπάρχει τόση συσσωρευμένη ενοχή και τόσος σκοταδισμός όπως τότε.
Όλα είναι πιο εύκολα μέσα από το Ίντερνετ, αλλά εν τέλει αυτό μπορεί να είναι και πιο ζημιογόνο».
No comments:
Post a Comment