Πρόκληση σε δείπνο

Της ΕΦΗΣ ΜΑΡΙΝΟΥ

Ο Ακης Δήμου μάς ξάφνιασε. Συγγραφέας έργων μάλλον ποιητικών, γράφει τώρα μια λαϊκή κωμωδία: «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης». Ηρωίδα του, η Ιοκάστη Παπαδάμου. Δεν είναι μόνο μια εκκεντρική που ζει στον κόσμο της. Οι άνθρωποι και τα γεγονότα που συμβαίνουν τριγύρω την αναστατώνουν επικίνδυνα, της προκαλούν μια κλιμακούμενη σύγχυση: Η κόρη (Νάντια Κοντογεώργη), φανατική μαγείρισσα με αφυπνισμένο μητρικό ένστικτο, ο γιος (Μάνος Καρατζογιάννης) γκέι που μόλις χώρισε, ένας υπερδραστήριος εραστής (Αλέξανδρος Καλπακίδης), ο αλλοδαπός μπάτλερ (Πυγμαλίων Δαδακαρίδης) που γνωρίζει τα μυστικά όλων, ο μακαρίτης σύζυγος (Παύλος Ορκόπουλος) που ζωντανεύει για μία νύχτα και μία αλλοδαπή μανικιουρίστα (Γιουλίκα Σκαφιδά) που όλοι θεωρούν νεκρή είναι οι ήρωες που συναντώνται στη διάρκεια ενός δείπνου. Η Σοφία Φιλιππίδου ερμηνεύει μοναδικά την ανεκδιήγητη ηρωίδα της χορταστικής αυτής κωμωδίας που παίζεται στο θέατρο «Δημήτρης Χορν» σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.

«Ξεκίνησα να γράφω την "Ιοκάστη" στα τυφλά», λέει ο συγγραφέας. «Κι έτσι συνέχισα για κάμποσο διάστημα, μέχρι που τα πρόσωπα της οικογένειας Παπαδάμου στάθηκαν στα πόδια τους και πλέον έκαναν εκείνα όλη τη δουλειά... Η Ιοκάστη ήταν έτοιμη να μιλήσει».

Και τι δεν είχε να πει το στόμα της τότε... Οι εξελίξεις ξεπερνούν τις αντοχές της. Δεν φτάνει που ο νεκρός σύζυγος είναι δίπλα της και μάλιστα ομιλητικότατος, πρέπει να αφομοιώσει πληροφορίες-σοκ για την οικογένεια, να προσδιορίσει σωστά τις εθνικότητες των αλλοδαπών που κινούνται γύρω της, να ξαναμάθει τα σύνορα της Ευρώπης και της Ελλάδας. Και πάνω απ' όλα αυτά, πρέπει να εξιχνιάσει ένα έγκλημα που της έχει γίνει έμμονη ιδέα.

«Αν πριν από πέντε χρόνια μου έλεγαν ότι θα γελούσε ο κόσμος με έργο μου δεν θα το πίστευα», συνεχίζει ο Α. Δήμου. «Ηθελα να δω τη γραφή μου λίγο πιο λοξά και γιατί όχι να διασκεδάσω ο ίδιος. Απ' την άλλη βιώνοντας τις εξελίξεις σ' αυτόν τον περίεργο πλανήτη, την καθημερινότητα και τη σύγχρονη ελληνική οικογένεια, μ' έτρωγε η επιθυμία ν' αποτυπώσω πλευρές της. Πήγα λοιπόν να συναντήσω τους θεατές με χαμόγελο χωρίς να ντρέπομαι που γελώ ασύστολα ή για την ποπ εκδοχή μου... Η καλή αίσθηση που είχα για το έργο επιβεβαιώθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όχι μόνον πέρσι που πρωτανέβηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά και φέτος στο αθηναϊκό ανέβασμα. Πιστεύω ότι στον πυρήνα του κωμικού κατοικεί η απελπισία ως στοιχείο δυσαρμονίας, κινδύνου απέναντι στον κόσμο. Χάρηκα που ο Σταμάτης και η Σοφία, καλλιτέχνες με ισχυρό κύρος, διέγνωσαν αυτή τη διάσταση».

Ο συγγραφέας έκανε μια-δυο προσθήκες που εμπνεύστηκε παρακολουθώντας τις πρόβες του Σ. Φασουλή κι έτσι μεγάλωσε κάπως η διάρκεια του έργου. «Δεν κρίνω τις δύο παραστάσεις. Η κάθε μια φέρει το στίγμα των ανθρώπων που δούλεψαν. Ο Σ. Φασουλής είδε το έργο με την ανάλαφρη σκέψη που απαιτεί το παιχνίδι. Σε οδηγεί κάτω απ' τη σκηνή σε κείνο που πρόκειται να συμβεί πάνω στη σκηνή. Η δική του παράσταση παρουσιάζει την ολοκληρωμένη εκδοχή του έργου έτσι όπως προέκυψε μέσα από ένα επιπλέον δικό μου βλέμμα το καλοκαίρι. Οσο για τη Σ. Φιλιππίδου, θεωρώ ότι μετά τη Βασιλειάδου είναι η πρώτη ηθοποιός που μ' έκανε να σκεφτώ ότι το αστείο είναι προνόμιο των απελπισμένων, ότι φυτρώνει αυθαίρετα εκεί που δεν το σπέρνουν, σε στιγμές μοναχικές, σαν ένα νεύμα συμφιλίωσης με τη ζωή».

Ο Α. Δήμου είναι πολυγραφότατος. Η «Ιοκάστη» είναι το 18ο έργο του και συνεχίζει ακάθεκτος. Εχει ήδη γράψει το «Μάθε με να φεύγω» ειδικά γα την Αγλαΐα Παππά και το επόμενο βήμα είναι ένα μπουλβάρ. «Εχω εμμονή με το γράψιμο, τέχνη με ιαματικές και συγχρόνως ψυχαναγκαστικές ιδιότητες» λέει ο ίδιος. «Λειτουργεί σαν μια ισχυρή όψη του ψυχισμού μου. Για να καταλάβω τα πράγματα πρέπει να τα αποτυπώσω στο χαρτί. Το πρώτο μου κιόλας έργο μοιάζει να παρακολουθεί τη ζωή μου με όλες τις ανισότητές της: παύσεις, κορυφώσεις, φλυαρίες, ψιθύρους. Ναι θέλω πολύ μετά την κωμωδία να γράψω ένα μπουλβάρ. Αυτό τον καιρό διαβάζω μανιωδώς Νόελ Κάουαρντ. Εχω την ιστορία στο μυαλό μου: το αισθηματικό ταξίδι ενός ζευγαριού από το 1981 μέχρι σήμερα. Εχω κρατήσει ένα βουνό σημειώσεις, αλλά δεν έχω ξεκινήσει το γράψιμο. Αφήνω τους ήρωες να μου ανοίξουν πρώτα την καρδιά τους...».

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 7 - 26/10/2008