ΕΛΛΗ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ «Ας γιορτάσουμε λοιπόν την καταστροφή μας»

Θέατρο, εικαστικά, χορός και μουσική συναντώνται στην περφόρμανς "Μετά" στο "Παλιό Βυρσοδεψείο", με 50 Αθηναίους που συμμετέχουν αφιλοκερδώς 

  

Δεν είναι μια θεατρική παράσταση, αλλά μια ανοιχτή περφόρμανς, μια ανοιχτή διαβούλευση με θέμα: και... "Μετά"; Γι' αυτό και η "γλώσσα" του "Μετά" δεν είναι αμιγώς "θεατρική". Ενσωματώνει πολλές μορφές τέχνης. Τα εικαστικά, τον χορό, τη μουσική, όποιο μέσο έδινε τη δυνατότητα στους δημιουργούς της να αρθρώσουν τον παλμό του σήμερα. Ο χώρος που πραγματοποιείται δεν είναι ένα θέατρο, αλλά ένα ιστορικό βυρσοδεψείο, ένα εξαιρετικό αρχιτεκτόνημα που έχει ανακηρυχτεί διατηρητέο, στην Ορφέως 174, στον Βοτανικό. Στο "Παλιό Βυρσοδεψείο", λοιπόν, η σκηνοθέτιδα Ελλη Παπακωνσταντίνου που είχε την ιδέα, η ομάδα ODC και οι συνεργάτες της "στήνουν" το "Μετά" έως τις 11 Ιουλίου, τονίζοντας ότι "η παράσταση αυτή δεν ήταν αυτοσκοπός".

Προέκυψε μέσα από μια μεγάλη διαδρομή, μέσα από έναν ανοιχτό διάλογο για τον ρόλο της τέχνης σήμερα, για την αναγκαιότητα παράλληλων συσπειρώσεων, μέσα από μια ανάγκη δημιουργίας ενός "δικτύου πολιτών". "Μας κινητοποίησε ένα κοινό αίσθημα: ότι κάτι καταρρέει στην κοινωνία μας, ότι κάτι χάνεται ανεπιστρεπτί, κάτι που πρέπει να προσδιορίσουμε προτάσσοντας ως ανάγκη τη συλλογικότητα. Ετσι ορίσαμε καθημερινές ανοικτές συναντήσεις με την ομάδα ODC και με συμπολίτες μας, που μέσα από την προσωπική τους σκοπιά και την επιστημονική τους κατάρτιση κατέθεταν σε αυτήν την ανοιχτή συζήτηση το δικό τους ''Μετά'', τη δική τους σχέση με την έννοια της καταστροφής και της μετά αυτήν εποχής. Γι' αυτό επιμένω. Το ''Μετά'' δεν είναι μόνο μια παράσταση" σύμφωνα με την Ελλη Παπακωνσταντίνου.

Συνειδητά η ομάδα επέλεξε να μην κινηθεί στον συνηθισμένο τρόπο παραγωγής (ιδιώτη παραγωγό ή Φεστιβάλ Αθηνών). Σε αυτήν την παράσταση συμμετέχουν αφιλοκερδώς τουλάχιστον 50 Αθηναίοι, που θέλησαν να απαντήσουν δημιουργικά στο πολιτικό χάος που μας παγώνει. Γεννήθηκε μέσα από την πρωτοβουλία και την επιμονή πολλών, πολλές βασικές αποφάσεις πάρθηκαν συλλογικά (όπως η απόφαση της αυτοδιαχείρισης, του να μην "καπελωθούμε" από τον οποιονδήποτε φορέα). "Πιστεύω ότι πρέπει να υπάρξει ριζική αλλαγή στο πολιτιστικό κατεστημένο της χώρας και ότι αυτό είναι αναστρέψιμο".

"Ας γιορτάσουμε λοιπόν την καταστροφή μας!". Κάτι αφήνουμε πίσω μας. Σίγουρο. Δεν ξέρουμε ακόμα τι -τι είναι αυτό που τελειώνει; Ο καπιταλισμός έτσι όπως τον ξέρουμε, η πελατειακή σχέση μας με ένα ανύπαρκτο κράτος, η απάθεια του Ελληνα για την πολιτική;-, πάντως κάτι τελειώνει, αλλά αυτός ο αποχωρισμός είναι μια αιτία πένθους" εξηγεί η ίδια. "Συλλογικού πένθους, και το πένθος γεννά θυμό, οργή, φόβο γι' αυτό που έρχεται και ελπίδα. Υπάρχει η ανάγκη έκφρασης και διαχείρισης αυτού του πένθους και το θέατρο αποτελεί τον ιδανικό τόπο εκδήλωσης του κοινού αισθήματος, ανομολόγητων επιθυμιών και φόβων. Ξαναβρίσκει, θα έλεγα, μέσα στον πολιτικό αυτόν σπαραγμό, τον πραγματικό του ρόλο: ρόλο εξομολογητικό και άρα παρηγορητικό".

Τώρα, ως προς την ίδια την παράσταση: Αρχικά εξειδικευμένοι καταστροφολόγοι οδηγούν τους επισκέπτες ανάμεσα στα συντρίμμια ενός πολιτισμού που άφησε το αποτύπωμά του στον χρόνο, σε έναν χώρο "Μετά" την καταστροφή, "Μετά" την κρίση, "Μετά" τον καπιταλισμό και μετά από άλλα αμέτρητα "Μετά" του σήμερα. Στη συνέχεια οι θεατές βρίσκονται σε ένα κινηματογραφικό πλατό όπου γυρίζεται μια ταινία για το "Τέλος του κόσμου", η οποία όμως αιφνιδιαστικά διακόπτεται. Κανείς δεν ξέρει γιατί. Μετά, οι ηθοποιοί μένουν μόνοι...

• ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Τα κείμενα είναι των ηθοποιών αλλά και των Φ. Πεσόα, Ε. Σάμπατο, Ρ. Λούξεμπουργκ, Μισό και πολλών άλλων. Η σύλληψη και η σκηνοθεσία είναι της Ελλης Παπακωνσταντίνου, η μουσική του Λάμπρου Πηγούνη, η χορογραφία της Πολίν Ουγκέ, οι εικαστικές παρεμβάσεις των Μαίρη Ζυγούρη, Τέλη Καρανάνου, Αλεξάνδρας Σιάφκου και η δραματουργική συνεργασία του Δημήτρη Μπαμπίλη. Παίζουν: Γ. Βουλγαράκης, Β. Παπαχρήστου, Αν. Φρίλιγκ, Π. Ουγκέ, Εβ. Αραπίδη, Λ. Βέργου, Λ. Πηγούνης, Ν. Στραβοπόδης, Δ. Κενός και εθελοντές. Μουσικός αυτοσχεδιασμός στη διάρκεια της παράστασης: Λ. Πηγούνης, Τ. Μούσας, Γ. Συλλέου.

• ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, ΕΘΝΟΣ, 5/7/2011