Θέατρο ο πίνακας της γαλλικής Μέδουσας

• ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΣΤΟ «ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260» 

Εμπνευσμένος από το ναυάγιο της φρεγάτας το 1816 και τον πίνακα του Ζερικό, ο Θωμάς Μοσχόπουλος δημιουργεί μια πρωτότυπη σκηνική σύνθεση

Ο νεαρός ζωγράφος Τεοντόρ Ζερικό, ύστερα από ένα δικό του, προσωπικό ναυάγιο, ξεκινάει το 1819 να δημιουργεί έναν πίνακα με θέμα την τραγική σχεδία των ναυαγών, τη «Σχεδία της Μέδουσας».

Ενας πίνακας και το ιστορικό γεγονός που τον ενέπνευσε δίνουν αφορμή στον Θωμά Μοσχόπουλο και σε μια ομάδα αξιόλογων συντελεστών να γράψουν ένα συλλογικό έργο πάνω στην Ιστορία και τον χρόνο, την Ιστορία και την τέχνη, την τέχνη και τον χρόνο.


Με εργαλείο τον αυτοσχεδιασμό δημιουργούν ένα θέαμα που ερευνά τη σχέση των παραπάνω, αλλά και την αντίθεση μεταξύ του αντικειμενικού και του υποκειμενικού. Το "Μέδουσα - Σχέδια και αυτοσχεδιασμοί για σχεδίες και ναυάγια" είναι μια παράσταση "ανοιχτή", περισσότερο "πειραματική" συγκριτικά με τις πρόσφατες δουλειές του σκηνοθέτη, στην οποία δημιουργείται μια συνθήκη όπου "ο θεατής επιλέγει την οπτική του". Παρουσιάζεται από τη Δευτέρα (έως και τις 17 Ιουνίου) στην Πειραιώς 260 (Χώρος Δ'), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Το 1816 η γαλλική φρεγάτα "Μέδουσα" ναυαγεί και 150 άτομα κατώτερης κοινωνικής τάξης εγκαταλείπονται σε μια σχεδία. Επιζούν μόνο 15. Οι δυνάμεις της φύσης, αλλά και οι κακουχίες, η παράλογη βία, η τρέλα, η αυτοκαταστροφή, η αλληλοεξόντωση και ο κανιβαλισμός έχουν αφανίσει τους υπόλοιπους. Προκαλείται μεγάλο σκάνδαλο με πολιτικές προεκτάσεις. Μέσα σε αυτό το κλίμα ο νεαρός ζωγράφος Τεοντόρ Ζερικό, ύστερα από ένα δικό του, προσωπικό ναυάγιο, ξεκινάει το 1819 να δημιουργεί έναν πίνακα με θέμα την τραγική σχεδία των ναυαγών, τη "Σχεδία της Μέδουσας".

Ομως ο τρόπος της κατασκευής του πίνακα αποκτά τη δική του σκανδαλώδη μυθολογία, επειδή ο Ζερικό χρησιμοποιεί ως μοντέλα για τη σύνθεσή του όχι μόνο πραγματικούς επιζήσαντες και προσωπικούς του φίλους, όπως ο Ευγένιος Ντελακρουά, αλλά ακόμα και πραγματικούς νεκρούς, μεταφέροντας στο ατελιέ του πτώματα και ακρωτηριασμένα ανθρώπινα μέλη από το γειτονικό νεκροτομείο και από εκτελεστικά ικριώματα. Ο πίνακάς του (4,9 x 7,16) έχει μείνει στην ιστορία της δυτικής ζωγραφικής ως ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα του Ρομαντισμού.

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος δημιουργεί μια πρωτότυπη σκηνική συλλογική σύνθεση εμπνευσμένος από το ιστορικό γεγονός, το ναυάγιο της φρεγάτας "Μέδουσας", το 1816. Αυτός και οι συνεργάτες του, με τους οποίους συμπορεύεται για πολλά χρόνια σταθερά, αντλούν υλικό από το ιστορικό γεγονός, τον πίνακα, τον Σοπενχάουερ (το έργο του "Ο κόσμος ως βούληση και ως παράσταση" εκδίδεται τη χρονιά που εμφανίζεται και ο πίνακας) και τον Ρομαντισμό σε όλες του τις εκφάνσεις.

"Η ιστορία και ο χρόνος, o ζωτικός χρόνος και ο κανιβαλισμός, η τέχνη και το ταξίδι ως μέσο ανακάλυψης της πραγματικότητας, η επιστροφή ως πορεία προς τα εμπρός, είναι κάποια από τα θέματα που χρησιμοποιούνται για τον επαναπροσδιορισμό του παρόντος (σκηνικού και ιστορικού)" λέει ο σκηνοθέτης.

Η παράσταση αποτελείται από τρία αυτόνομα και διαφορετικού ύφους μέρη που φέρουν τους τίτλους "Ταξίδι", "Πάθος" και "Ανθρώπινη Σονάτα". Κάθε μέρος της παράστασης διαρκεί περίπου 45 λεπτά και οι θεατές το παρακολουθούν από διαφορετικό σημείο του χώρου.

Ο θεατής μπορεί να επιλέξει με ποια σειρά θα παρακολουθήσει τα μέρη αυτά, έτσι ώστε, ανάλογα με τη σύνδεση που θα ακολουθήσει, να συνθέσει τη δική του αφηγηματική και νοηματική ανέλιξη της ιστορίας. Η συνολική διάρκεια του θεάματος φτάνει τις τρεις ώρες.

• "Σχέδια και αυτοσχεδιασμοί"

Το "Μέδουσα - Σχέδια και αυτοσχεδιασμοί για σχεδίες και ναυάγια" αποτελεί μια σύνθεση των Θωμά Μοσχόπουλου, Κορνήλιου Σελαμσή, Αμάλια Μπένετ, Κωνσταντίνου Κυπριωτάκη, Ελλης Παπαγεωργακοπούλου, Λευτέρη Παυλόπουλου, Ηλία Γιαννακάκη, Τάσου Αγγελόπουλου, Αννας Μιχελή, Ευαγγελίας Θεριανού, Αννας Καλαϊτζίδου, Αννας Μάσχα, Κώστα Μπερικόπουλου, Δημήτρη Νασιούλα, Αργύρη Ξάφη, Μαρίας Σκουλά, Θάνου Τοκάκη.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, εθνοσ, 11/6/2010