Οαση πολιτισμού στο Φάληρο

• ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ, ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΚΑΙ ΠΑΡΚΟ 170 ΣΤΡΕΜΜ. ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ 
• Της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΜΠΑΡΚΑ
• Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011 

Την ώρα που η Αθήνα «καιγόταν» για δεύτερη μέρα από τα δακρυγόνα και τα εκτεταμένα επεισόδια, στα γραφεία του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (Βασ. Σοφίας) παρουσιαζόταν από τον διεθνούς φήμης Ιταλό αρχιτέκτονα Ρένζο Πιάνο το μεγαλύτερο πολιτιστικό και εκπαιδευτικό έργο που έχει υλοποιηθεί ποτέ στην Ελλάδα: το κέντρο Πολιτισμού στο Φάληρο, συνολικού κόστους 566 εκατ. ευρώ, που θα στεγάσει το 2015 τη νέα Εθνική Βιβλιοθήκη, τη νέα Εθνική Λυρική Σκηνή και ένα πάρκο 170 στρέμμ.

Το κανάλι 30x400 μέτρων που θα «βρέχει» τη νέα Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη (θα είναι παράλληλο με τη λ. Συγγρού) Θα παραδοθεί έτοιμο στο ελληνικό Δημόσιο από το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», που ανέλαβε εξ ολοκλήρου το κόστος κατασκευής. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δωρεά ελληνικού κοινωφελούς ιδρύματος και μία από τις μεγαλύτερες στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού παγκοσμίως, όπως υποστηρίζουν.

Κανείς μέσα στην αίθουσα δεν αγνοούσε τη δεινή οικονομική (και όχι μόνο) κατάσταση της χώρας. «Είναι ένα έργο ελπίδας, που το οφείλουμε στα παιδιά μας», τόνισε ο πρόεδρος του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», Ανδρέας Δρακόπουλος. «Ορισμένα από τα μεγαλύτερα έργα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης της δεκαετίας του '30. Θα παραδώσουμε το καλύτερο δυνατό έργο, έτοιμο και λειτουργικό. Από κει και πέρα είναι υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας να στηρίξει την υποδομή του. Αν μια χώρα δεν μπορεί να "τρέξει" μια όπερα και μια βιβλιοθήκη, τότε έχουμε πολύ σοβαρά προβλήματα». «Ναι, τα σκατώσαμε», είπε ο Αν. Δρακόπουλος, «ας κάνουμε τώρα την αρχή μιας νέας Αθήνας», κατέληξε.
Παρακολουθώντας το φιλμ που ετοίμασαν για το έργο (και προβλήθηκε και στη χθεσινοβραδυνή εκδήλωση στο Φάληρο για τους κατοίκους της περιοχής) είδαμε μιαν «άλλη» Αθήνα. Είδαμε το νερό να επιστρέφει ξανά έπειτα από δεκαετίες στην Καλλιθέα, συνειδητοποιήσαμε ότι σε τέσσερα χρόνια από το ψηλότερο σημείο του κτηρίου, στα 32 μέτρα, θα μπορούμε την ίδια στιγμή να απολαύσουμε τη θάλασσα αλλά και την πόλη με την Ακρόπολη και την «απεραντοσύνη» της, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Ρένζο Πιάνο, αναφερόμενος στην ιστορία, στον πολιτισμό, στην αιωνιότητά της.
Μέχρι σήμερα είχαμε δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην κατασκευή της νέας Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Χθες φάνηκε ξεκάθαρα ότι για τον 73χρονο αρχιτέκτονα μεγαλύτερη ήταν η πρόκληση της δημιουργίας της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Γι' αυτό και τοποθέτησε το Αναγνωστήριό της (900 τ.μ.), το «καλύτερο αναγνωστήριο του κόσμου», στο υψηλότερο σημείο του κτηρίου. Εκτός από την ίδια μας την πόλη, μας καλεί να ανακαλύψουμε και (το σημαντικότερο) να μοιραστούμε τη γνώση, γιατί «μόνο έτσι κατανοούμε τον κόσμο μας». Να επανασυνδέσουμε το παρελθόν με το μέλλον.
«Δεν χτίζουμε κτήρια», τόνισε, «δεν επιδεικνύουμε πλούτο και εξουσία. Δημιουργούμε ένα καινούργιο μέρος, ένα νέο προορισμό, έναν τόπο που θα αναπνέει ήλιο και θάλασσα, φως και νερό. Η ομορφιά στην αρχιτεκτονική είναι ο παλμός, η ελαφρότητα, η διαφάνεια, η διαύγεια, η προσβασιμότητα», τόνισε.
Οντως το δημιούργημά του είναι «ανοιχτό» σε όλους. Περπατιέται από πάνω έως κάτω, ενώνει τους ανθρώπους «όπως και η θάλασσα και πιστεύω ότι θα αγαπηθεί. Θέλω να αγαπηθεί...».
* Σήμερα ο Ρένζο Πιάνο θα παρουσιάσει με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος το master plan για την ανάπλαση ολόκληρου του Φαληρικού Ορμου, της έκτασης που ορίζεται από το γήπεδο του Τάε Κβον Ντο έως το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. *
Το έργο σε αριθμούς
* Κόστος: 566 εκατ. ευρώ
* Πάρκο: 170.000 τ.μ. (το 85% του χώρου)
* 2 εκατ. τα βιβλία που θα χωράει
* 1.400 οι θέσεις της κεντρικής αίθουσας της Λυρικής
* 1 δισ. ευρώ η οικονομική δραστηριότητα της κατασκευής του
* 40 εκατ. τα φορολογικά έσοδα για το κράτος
* 160 εκατ. ευρώ ετησίως η δραστηριότητα λειτουργίας του
* 1.500 με 2.400 υπολογίζονται οι εργαζόμενοι στο εργοτάξιο
* 1,5 εκατ. οι επισκέπτες του ετησίως