- Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΚΛΕΑΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΙ ΤΙΣ «ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΑ ΠΡΟΘΥΡΑ ΝΕΥΡΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» ΚΑΙ ΤΗΝ «ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ»
- Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ
- Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011
Μεταξύ του Αλμοδόβαρ και του Καμπανέλλη ο Γιάννης Κακλέας παραδόξως δεν αισθάνεται άβολα. Τις περίφημες «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης» του Ισπανού μετρ (5 βραβεία Γκόγια και μία υποψηφιότητα για Οσκαρ) τις σκηνοθετεί για το «Μικρό Παλλάς».
«Κάποιες από τις ηρωίδες της ταινίας του Αλμοδόβαρ τις έχω παντρευτεί» αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης Γιάννης ΚακλέαςΚαι τις θεωρεί μια πολύ οικεία, έως και... ελληνική υπόθεση. «Κάποιες απ' τις ηρωίδες της ταινίας τις έχω παντρευτεί», λέει. Αλλά και στην «Αυλή των Θαυμάτων», την οποία δεν διανοούνταν ποτέ να ανεβάσει, αλλά σκηνοθετεί σήμερα στο Εθνικό Θέατρο, ανακάλυψε ισχυρές «αντιστοιχίες» με το σήμερα. «Δεν πρόκειται όμως να την ανεβάσω κι εγώ με γλάστρες και βασιλικούς», ξεκαθαρίζει.
Δύσκολα θα φανταζόταν κανείς ότι θα σας ενδιέφερε, κύριε Κακλέα, ο Καμπανέλλης.
«Εχετε δίκιο. Δεν θα τον επέλεγα εγώ. Μου τον πρότεινε ο Γιάννης Χουβαρδάς. Οταν όμως διάβασα καλά το έργο, συγκινήθηκα πολύ. Μου ξαναθύμισε την Ελλάδα των γονιών μας που χάσαμε και τον αγώνα που έκαναν για να υπάρξουν. Η "Αυλή" σήμερα είναι τραγικά επίκαιρη, αυτό είναι δεδομένο. Κι έτσι θα ανεβεί και ως παράσταση. Με πολύ σύγχρονη ματιά σε μια κοινωνία που χάνουμε. Μια πατρίδα που χάνουμε. Και μια ολόκληρη ατμόσφαιρα που... κατεδαφίζεται. Το έργο του Καμπανέλλη είναι σκληρό. Συνήθως ανεβαίνει με βασιλικούς και γιασεμιά. Εμείς το ανεβάζουμε σε ένα χώρο που πνίγεται απ' το τσιμέντο και βαθμηδόν χάνονται οι προσωπικές σχέσεις. Εχω και πολύ ωραίο θίασο».
Να μαντέψω ότι, αντίθετα με τον Καμπανέλλη, η σχέση σας με τον Αλμοδόβαρ είναι μια σχέση αίματος; Αισθάνεστε να υπάρχει μεταξύ σας καλλιτεχνική συγγένεια;
«Μ' αρέσει που το ακούω αυτό. Είμαι όμως εγώ αλμοδοβαρικός ή κακλεΐζει ο Αλμοδόβαρ;
Οι "Γυναίκες στα πρόθυρα" είναι πολύ κινηματογραφικό έργο και πρέπει μέσα σ' ένα μικρό θεατράκι να χωρέσουν 70 με 80 σκηνές. Αυτό δημιουργεί τεράστια τεχνική και ρυθμολογική δυσκολία. Αλλά είμαι μαθημένος από τα κόμικς. Μου άρεσε που χάρη στον Αλμοδόβαρ ξαναμπήκα στο παιχνίδι να κοιτάξω τη γυναικεία ψυχολογία, που όντως είναι στα πρόθυρα της υστερίας, αλλά λόγω έρωτα. Είναι πολύ αστείο και ιδιαίτερα συγκινητικό έργο. Εχει πολλά μοτίβα. Η γυναίκα που την εγκαταλείπουν και η γυναίκα που εγκατέλειψε, η γυναίκα που αναζητεί έναν άνδρα...».
Η παράσταση «αντιγράφει» την ταινία;
«Είναι βασισμένη στο ομώνυμο αμερικανικό μιούζικαλ των Τζέφρι Λέιν και Ντέιβιντ Γιάζμπεκ, που αποτελεί διασκευή της ταινίας. Εχει γίνει πιο γρήγορη, πιο σύγχρονη, γιατί είναι μια ταινία, μην το ξεχνάμε, του '88. Ο Αλμοδόβαρ δεν είναι mainstream μυαλό, είναι μια προσωπικότητα ιδιόμορφη. Βλέπει τη Μαδρίτη από το περιθώριο. Βλέπει τη Μαδρίτη από την ιδιαιτερότητα. Βλέπει τη γυναίκα απ' τη σκοτεινή πλευρά της. Δεν είναι μπουλβαρίστας ο Αλμοδόβαρ. Είναι "λοξό" μυαλό. Γουστάρει να βλέπει την κοινωνία μ' έναν τρόπο φαντασμαγορικό και ταυτόχρονα πολύ σεξουαλικό. Είναι ένα σεξουαλικό πλάσμα ο Αλμοδόβαρ. Δεν είναι ένας αστός που ξαφνικά γράφει κωμωδία. Οι ταινίες του, πέρα από το ότι έχουν γίνει hit και καταναλωτικές, είναι underground. Και στις πρόβες υπάρχει ένα τρελοκομείο. Δεν είναι φοβισμένα τα πράγματα. Παίζουμε πολύ και με την κωμωδία και με το δράμα. Εχει πολύ χρώμα και πάθος ισπανικό και το σκηνικό του Παντελιδάκη».
Στην ταινία παρακολουθούμε δυο τρελά 24ωρα στη Μαδρίτη των μέσων του '80. Θυμίζουν καθόλου Αθήνα του 2011;
«Απόλυτα. Και το σκηνοθετώ το έργο σαν να είναι στην Αθήνα. Ολοι οι ήρωες, παρ' όλο που τα ονόματά τους είναι ισπανικά, είναι πολύ δικοί μας άνθρωποι. Εγώ τις γυναίκες αυτές, όλες, τις έχω γνωρίσει. Και κάποιες από αυτές τις έχω κιόλας παντρευτεί. Το ξέρετε ότι αγαπάω πολύ τις γυναίκες και τους είμαι πιστός, γιατί ερωτεύομαι σε long play δίσκους. Αξίζει να ανεβάζεις έργα για τις γυναίκες».
Εσείς είστε ωραιότατα βουτηγμένος σε δύο παραστάσεις, την ώρα που η χώρα βουτηγμένη στα χρέη τρεκλίζει...
«Πιο χάλια δεν γίνεται να είμαστε. Κατάφεραν οι άχρηστοι, οι ατάλαντοι πολιτικοί, οι ιδιοτελείς αυτοί τύποι να ξεπουλήσουν μια ολόκληρη χώρα.
Αποτελούμε πλέον λεία της Ευρώπης. Θα μας αγοράσουν σε οικόπεδα, σε σπίτια, σε επιχειρήσεις. Οι καρχαρίες τρίβουν τα χέρια τους.
Οι φτωχοί θα γίνουν απείρως φτωχότεροι, σε επίπεδα εξαθλίωσης, και κάποιοι άλλοι θα πλουτίσουν τρελά. Δεν είναι όλοι ίδιοι σε αυτή τη χώρα. Τώρα σχέδιο είναι; Ανικανότητα; Δεν είμαι κανένας "φρέσκος" να μιλώ για σημερινές πολιτικές. Η Ελλάδα πουλιέται πάρα πολλά χρόνια, απλώς παλαιότερα το έκαναν καλύτερα. Κατέρρευσε το σύστημα. Δεν ζούμε σε εποχή εμπνευσμένων ηγετών. Αλλά και που τη ζήσαμε, τι σκατά καταλάβαμε; Ελεος πια. Ας συμβεί μια ανατροπή. Ας ακούσουμε τον Ντανιέλ κον Μπεντίτ που λέει τέρμα με τους εξοπλισμούς, που "σας τα δίνουμε από τη μία και μας τα παίρνετε από την άλλη, υποκριτές Ευρωπαίοι". Κόψτε το το παραμύθι. Καταργήστε το στρατό και κοιτάξτε να τελειώσετε με τη θρησκεία. Και κάντε κάτι και με τους πάρα πολύ πλούσιους. Φορολογήστε αυτούς που πρέπει. Γιατί θα γίνουμε Βουλγαρία. Τριακόσια ευρώ ο βασικός και γκαρσόνια του οποιουδήποτε. Νομίζω όμως ότι μαγειρεύεται ρήξη πια. Θα ζήσουμε ακραίες καταστάσεις. Λαϊκή εξέγερση. Κι όχι τόσο από αγανάκτηση όσο λόγω απόλυτης έλλειψης ορίζοντα».
Θα πτωχεύσουμε ή έχει ήδη συμβεί;
«Δεν είναι μια βαθμιαία πτώχευση αυτό που ζούμε; Γύρω μου όλοι χάνουν. Μισθούς. Δουλειές. Ονειρα. Αν αυτό δεν είναι πτώχευση, τότε τι είναι; Κι εμείς οι άνθρωποι του θεάτρου είμαστε πολύ φοβισμένοι».
Η κρίση χτύπησε το θέατρο ή τα πράγματα παραμένουν στο χώρο ακόμη ρευστά;
«Το θέατρο είναι μια πολύ γενναία τέχνη. Είναι βιοτεχνική τέχνη. Χειροποίητη. Μας έχει πιάσει λίγο-πολύ όλους μια μανία. Σαν να περιμέναμε λίγο τα δύσκολα για να σηκώσουμε τα μανίκια. Κι αυτό μ' αρέσει. Εχουν αλλάξει τα συναισθήματα, έχουμε γίνει εν μέσω κρίσης πιο συναδελφικοί, πιο αλληλέγγυοι. Στις πρόβες δίνουμε τους καλύτερους εαυτούς μας, ενώ παλιότερα υπήρχε και λίγη έπαρση».
Επρεπε επομένως να έρθει η κρίση για να ρίξετε τους εγωισμούς σας οι σκηνοθέτες του θεάτρου, που ήσασταν σκορποχώρι, και να ιδρύσετε ένα Forum Σκηνοθετών Θεάτρου που θα διεκδικεί τα αυτονόητα για τον απροστάτευτο κλάδο;
«Φαίνεται ότι δημιουργείται μια ενέργεια όταν τα πράγματα δίπλα μας καταρρέουν και εμείς θέλουμε να παίξουμε το ρόλο μας. Μπορεί στα δύσκολα να γίνουμε πιο ουσιαστικοί και διεισδυτικοί. Σαν να μας καλεί κάτι. Ετσι νιώθω εγώ αλλά και πολλοί συνάδελφοί μου».
Ενας από τους θεσμούς που έχετε αγαπήσει και υπηρετήσει, τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, στο οποίο φέτος επιστρέψατε ως σκηνοθέτης με τον «Υπηρέτη δύο αφεντάδων», σήμερα πνέει τα λοίσθια...
«Το αγαπημένο ΔΗΠΕΘΕ της Καλαμάτας, στο οποίο υπήρξα καλλιτεχνικός διευθυντής, σχεδόν δεν υπάρχει πια και με πιάνει φρίκη. Οσες τοπικές κοινωνίες θέλουν να έχουν θέατρο και μπορούν να το πριμοδοτήσουν, ας συνεχίσουν να έχουν. Πρέπει να τερματιστεί η λογική που βλέπει τα ΔΗΠΕΘΕ σαν απλές δημοτικές υπηρεσίες όπου βολεύονται κάποιοι "ημέτεροι". Γιατί στο θέατρο δεν βολεύεσαι. Ξεβολεύεσαι. Να κλείσουν επομένως αυτά τα Δημοτικά και να επιβιώσουν όσα αξίζουν γιατί έχουν πολλή δουλειά να κάνουν. Αν κλείσουν όλα, θα είναι η απόλυτη καταστροφή. Είναι μεγάλο σχολείο τα Περιφερειακά».
Κλείσατε 30 χρόνια στο θέατρο σκηνοθετώντας κοντά 100 παραστάσεις. Πώς αισθάνεστε;
«Από τους "Σωσμένους", όπως λέει κι ο Εντουάρντ Μποντ».
* Οι «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης» ανεβαίνουν στο «Μικρό Παλλάς» σε απόδοση Θοδωρή Πετρόπουλου, με τους Αριέττα Μουτούση, Σμαράγδα Καρύδη, Βίκυ Σταυροπούλου και Αντώνη Φραγκάκη.
* Η «Αυλή των Θαυμάτων» θα ανεβεί στο Εθνικό Θέατρο στις 14 Δεκεμβρίου, με τους Νίκο Κουρή, Νίκο Ψαρρά, Εύη Σαουλίδου, Θοδώρα Τζήμου, Αλεξάνδρα Αϊδίνη και Αγγελική Στελλάτου.
No comments:
Post a Comment