Ταξίδι στον κόσμο της Μέλπως Αξιώτη

Η ηθοποιός Σοφία Σεϊρλή θα ζωντανέψει τη μορφή της Μυκονιάτισσας δημιουργού στην παράσταση «Η μεταμόρφωση της χρυσαλλίδας»

• Της Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, 19/6/2011

«Και ίσως θα χρειαστεί εμείς τώρα να ξαναπλάσομε μια παιδική καρδιά, για να μπορούμε να διαβάσομε». Είναι μια φράση της Μέλπως Αξιώτη και φαίνεται ότι το Φεστιβάλ Αθηνών την πήρε πολύ σοβαρά. Ετσι, φέτος, έδωσε πολύ χώρο στη λογοτεχνία και σε κείμενα παλαιότερα ή νεότερα, μέσα από ένα πρόγραμμα θεατρικών μονολόγων που έχουν τον γενικό τίτλο «Θέατρο σε Α΄ Ενικό». Μέσω της λογοτεχνίας και μέσω των μονολόγων, το Φεστιβάλ Αθηνών πέτυχε δύο... τρυγόνια: και το κόστος της παραγωγής να μειώσει με τα ολιγομελή σχήματα και να δώσει βήμα σε ανθρώπους του νεοελληνικού θεάτρου να είναι παρόντες στο φετινό Φεστιβάλ. Μια πρόσκληση για θέατρο, μια προτροπή για ανάγνωση.

• Η βαλίτσα της «Κάδμως»

Η ηθοποιός Σοφία Σεϊρλή θα ζωντανέψει στη σκηνή την εμβληματική μορφή της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Μέλπω Αξιώτη, στην παράσταση «Η μεταμόρφωση της χρυσαλλίδας» που σκηνοθετεί ο επίσης ηθοποιός Νίκος Χατζόπουλος. Δεν είναι η πρώτη φορά. Πριν από 19 χρόνια, στο «Αμόρε» είχε διαλέξει αποσπάσματα από τις «Δύσκολες νύχτες». Αυτή τη φορά το υλικό αντλείται από περισσότερα κείμενα της Μυκονιάτισσας συγγραφέως. «Από τη μια είναι η “Κάδμω”, που είναι η επιστροφή, η παρακμή, η φθορά, το γήρας που έρχεται, και από την άλλη η ανάγκη να γαντζωθεί από κάπου την οδηγεί στο πρώτο της βιβλίο, στις “Δύσκολες νύχτες”. Είναι ένας διάλογος με τον παρόντα και τον παρελθόντα χρόνο της Μέλπως Αξιώτη».

Η Σοφία Σεϊρλή φαίνεται να έχει αποκτήσει μια ισχυρή και στέρεη σχέση με τον σύμπαν και τον λόγο της Μέλπως Αξιώτη. «Μου πάει η Αξιώτη. Νιώθω μια περίεργη συγγένεια μαζί της. Σ’ αυτή την παράσταση θέλουμε να σταθούμε στη γλώσσα της, στην προσωπικότητά της και στην πάλη της με πολλές και διαφορετικές αντιξοότητες», λέει η Σοφία Σεϊρλή. Πρωταγωνιστής της παράστασης είναι μια βαλίτσα -η διαρκής μετακίνηση, οι σταθμοί της υπερορίας- και τα γραπτά. Η παράσταση δεν θα μείνει μόνο στο Φεστιβάλ Αθηνών. Θα ταξιδέψει στο Βερολίνο, στη Μύκονο, στην Καβάλα, στη Θεσσαλονίκη...

«Η μόνη σχέση που είχα με την Αξιώτη ήταν αυτή του αναγνώστη με τα βιβλία της. Και το ότι είχα δει την παράσταση που είχε κάνει η Σοφία τότε», λέει ο Νίκος Χατζόπουλος. «Υπήρχε μια εξοικείωση και μου ασκούσε μια περίεργη γοητεία λογοτεχνικά. Είναι η πρώτη φορά που στο θέατρο καταπιάνομαι με μη θεατρικό κείμενο. Προσπαθήσαμε, συνθέτοντας τα κείμενα, να δούμε τι συμβαίνει πάνω στη σκηνή. Γιατί κακά τα ψέματα, μπορεί η καταγωγή του κειμένου να είναι λογοτεχνική, αλλά ο θεατής θέλει να δει ένα λογοτεχνικό δρώμενο. Δεν θέλει να δει λογοτεχνία, ούτε αν είναι καλή συγγραφέας η Αξιώτη. Και συνθέτοντας κείμενά της προσπαθήσαμε να δώσουμε μια σκηνική περσόνα που παλεύει με το παρελθόν και τη φθορά. Είναι σαν ένας εσωτερικός διάλογος αυτού του προσώπου. Αυτό που κυριαρχεί είναι ότι, για να ζήσεις, πρέπει να μιλήσεις, και να πεις τις ιστορίες σου. “Γι’ αυτό σ’ άρεσε να μεταμορφώνεσαι. Για να υπάρχεις μέσα στον κόσμο. Για να σ’ ακούνε να μιλάς οι άνθρωποι”, έγραφε η Αξιώτη. Νομίζω ότι υπάρχει ένα πεδίο γοητείας για τη γλώσσα αυτής της γυναίκας και είναι τόσο επίκαιρο, όσο επίκαιρη θα μπορούσε να είναι η εσωτερική πάλη ενός ανθρώπου με τη φθορά», καταλήγει.
Info: «Η μεταμόρφωση της χρυσαλλίδας», Πειραιώς 260 (Χώρος Ε), 3-5 Ιουλίου, στις 9μ.μ. Σκηνικά-κοστούμια: Μαγιού Τρικεριώτη, βίντεο: Χρήστος Δήμας, μουσική επιμέλεια: Νίκος Μαστοράκης.

• Μαρία Ευσταθιάδη

Την αρχή κάνει η Ρούλα Πατεράκη, ερμηνεύοντας τον «Δαίμονα» της Μαρίας Ευσταθιάδη. Με αφορμή τους «Δαίμονες» του Ντοστογιέφσκι, η Μαρία Ευσταθιάδη συνθέτει έναν πολυφωνικό μονόλογο με πρωταγωνίστρια τη Ματριόσα, τη μικρή ηρωίδα που, αφού βιάστηκε από τον Σταβρόγκιν, αυτοκτόνησε.
Μονόλογος «πολυφωνικός», γιατί ακούμε τόσο τον Σταβρόγκιν όσο και τη Ματριόσα, αλλά και μια άλλη φωνή, που τα παρακολουθήσει όλα με το βλέμμα του ψυχρού τρίτου παρατηρητή.

Info: Από Μηχανής Θέατρο (Ακαδήμου 13 Μεταξουργείο), από 23 εως 27 Ιουνίου, 9μ.μ. Σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη.

• Θόδ. Γρηγοριάδης

Από τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία ο επόμενος μονόλογος. «Το παρτάλι» βασίζεται στο μυθιστόρημα του Θόδωρου Γρηγοριάδη και ήρωας είναι ένας άνθρωπος που γεννήθηκε λίγο πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και υποχρεώθηκε από τη μητέρα του να ντύνεται με κοριτσίστικα ρούχα για να γλιτώσει από τους Βούλγαρους.
Ο Χρήστος Στέργιογλου ερμηνεύει τον μονόλογο αυτής της περίπλοκης προσωπικότητας που αναζητεί την ταυτότητά του και παλεύει διαρκώς με τα τραύματά του. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο ψυχίατρος και δραματοθεραπευτής, Στέλιος Κρασανάκης.

Info: Πειραιώς 260 (Χώρος Ε) 8-10 Ιουλίου, στις 9μ.μ.

• Αλ. Παπαδιαμάντης

Οι «Θεατρικοί Μονόλογοι» του Φεστιβάλ Αθηνών ολοκληρώνονται με ένα εμβληματικό κείμενο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: «Ονειρο στο κύμα» και έχουν αναλάβει να το ζωντανέψουν η ομάδα «Ηθικόν Ακμαιότατον» με επικεφαλής τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Θανάση Σαράντο.
Στο διήγημα του Παπαδιαμάντη περιγράφεται το πρώτο γυμνό στη νεοελληνική λογοτεχνία, μέσω της αφήγησης ενός άνδρα που θυμάται τον πρώτο του έρωτα, όταν ήταν νεαρός βοσκός.

Info: Πειραιώς 260 (Χώρος Ε), 18-20 Ιουλίου, στις 9μ.μ. Με την υποστήριξη του Μουσείου «Σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη» και του Δήμου Σκιάθου.