Tuesday, June 21, 2011

ΡΟΥΛΑ ΠΑΤΕΡΑΚΗ Δαίμονας με τρεις φωνές

  • Η Ματριόσα, ένα πρόσωπο που αναφέρεται στον Ντοστογιέφσκι, γίνεται πρωτα-γωνίστρια στον πολυφωνικό μονόλογο που παρουσιάζεται από μεθαύριο στο "Από Μηχανής Θέατρο" 

«Eπειδή πρόκειται για έναν πολυφωνικό μονόλογο, ο ερμηνευτής έχει την αγωνία κατά πόσο θα επιτύχει τη διαφοροποίηση των φωνών», λέει η Ρούλα Πατεράκη
«Eπειδή πρόκειται για έναν πολυφωνικό μονόλογο, ο ερμηνευτής έχει την αγωνία κατά πόσο θα επιτύχει τη διαφοροποίηση των φωνών», λέει η Ρούλα Πατεράκη 
Ενα πρόσωπο, που απλώς αναφέρεται από τον Ντοστογιέφσκι, γίνεται πρωταγωνιστής στον πολυφωνικό μονόλογο "Δαίμονας" που παρουσιάζεται από μεθαύριο στο "Από Μηχανής Θέατρο" (έως 27/6), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το κείμενο έχει ως αφετηρία τους "Δαίμονες" του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και ειδικότερα το σημείο όπου ο Νικoλάι Σταβρόγκιν εξομολογείται μεταξύ άλλων μια αποτρόπαιη πράξη: τον βιασμό της δωδεκάχρονης Ματριόσα και την αυτοκτονία της, την οποία, ενώ μπορούσε, δεν εμπόδισε. Με μια τολμηρή ανατροπή της μυθιστορηματικής αλήθειας, η Μαρία Ευσταθιάδη δίνει ζωή στη Ματριόσα και τη βάζει να "αφηγείται" στα πενήντα της την ημέρα της αυτοχειρίας της, μέσα από τρεις φωνές: τον έρωτά της για τον Σταβρόγκιν από παιδί, τη δεύτερη συνάντησή τους στα δεκαοχτώ της, τη σύντομη ταραγμένη σχέση τους μέχρι την αυτοκτονία του και την προσκόλλησή της σ' αυτόν μέχρι τον δικό της θάνατο.
Αυτή η εκδοχή της ιστορίας είναι απλώς ένα πρόσχημα για να περιγράψει η συγγραφέας τη δύναμη και την τρέλα της επιθυμίας, τη σεξουαλικότητα και τον έρωτα στη γυναίκα, αλλά και την άρνηση της απώλειας.
"Το έναυσμα για να γράψω τον ''Δαίμονα'' ήταν η ''εξομολόγηση'' του Νικολάι Σταβρόγκιν, το λογοκριμένο κεφάλαιο των ''Δαιμόνων'' του Ντοστογιέφσκι, όπου ο ήρωας περιγράφει τον βιασμό και κατόπιν την αυτοκτονία ενός πολύ νεαρού κοριτσιού, της Ματριόσα", λέει η συγγραφέας. "Ομως η δική μου Ματριόσα ζει.
Μικρή πόλη
Ζει στη μικρή πόλη Ούρι της γερμανικής Ελβετίας, στο σπίτι που της κληροδότησε ο Σταβρόγκιν. Την ημέρα του θανάτου της ή μάλλον της αυτοχειρίας της, πενήντα χρόνων περίπου, ''αφηγείται'' τη δική της ''αλήθεια''. Ο Σταβρόγκιν και η Ματριόσα, οι δικοί μου, ζουν τη δική τους ζωή, έξω από τους ηθικούς κανόνες της συνηθισμένης κοινωνίας. Ανευ ορίων, άνευ όρων.
Ωστόσο, η βία των ενορμήσεων, η βαρύτητα κάποιων πράξεων αφήνει άπειρο χώρο στη γλυκύτητα, καθώς και σε μια ακραία τρυφερότητα. Γι' αυτό πρέπει ν' αφήνουμε τους δαίμονες να μας κατοικούν, για να μπορούμε να κατοικούμε μέσα στα όνειρά μας", προσθέτει.
Η Ρούλα Πατεράκη σκηνοθετεί αλλά και ερμηνεύει τον μονόλογο. "Επειδή πρόκειται για έναν πολυφωνικό, λυρικό μονόλογο, ο ερμηνευτής έχει πάντα την αγωνία κατά πόσο θα επιτύχει τη διαφοροποίηση των φωνών και συνάμα την ενότητα που απαιτείται, αν πρόκειται να παραδώσει ένα καλλιτεχνικό έργο, το οποίο ασφαλώς βασίζεται στη σύνθεση.
Σε τέτοιες περιπτώσεις η βοήθεια εποπτικών και άλλων μέσων καθίσταται και χρήσιμη και αναγκαία" ,τονίζει. Γι' αυτόν τον λόγο η σκηνοθετική ματιά δεν περιφρόνησε τη χρήση και την παρουσία ούτε της εικόνας ούτε και του ήχου. "Το όλο εγχείρημα φιλοδοξεί να στηριχθεί σε μια οπτικοακουστική παρουσίαση σε συνδυασμό με το φως και την προσπάθεια του ηθοποιού για να υπηρετήσει τον εξαιρετικό αυτό μονόλογο". Τα σκηνικά-κοστούμια φιλοτέχνησε η Λιλή Κεντάκα.
  • ΑΚΙΝΗΤΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
  • Ο "Δαίμονας" του τίτλου δεν αναφέρεται στον Σταβρόγκιν, ούτε στον διχασμό του ήρωα ανάμεσα στην έλξη και στο μίσος για το κορίτσι - εξαιτίας της έλξης αυτής. Εδώ ο ήρωας έχει χάσει αυτήν την αμφισημία. Η Ματριόσα έχει γίνει γυναίκα και συνένοχός του. Οπότε με τον θάνατό του, ο δαίμονας -για εκείνη που μένει πίσω- είναι άλλος: δαίμονας είναι ο ακίνητος χρόνος, η μοναχικότητα.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ

No comments: