Συνέντευξη στον Σπύρο Κακουριώτη
Η ΑΥΓΗ, 13/04/2015
Με έναν κορυφαίο ρόλο, αυτόν του "τυφλωμένου" βασιλιά Ληρ, ετοιμάζεται να αναμετρηθεί, από την επόμενη Πέμπτη, ο Γιώργος Κιμούλης. Έχοντας οδηγό τον διάσημο Σλοβένο σκηνοθέτη Τομάζ Παντούρ και περιστοιχιζόμενος από έναν θίασο αξιολογότατων νέων ηθοποιών, ο πρωταγωνιστής μίλησε στην "Α" για τον ρόλο του, την παράσταση, αλλά και τα πρώτα βήματα της κυβέρνησης της Αριστεράς...
* Ο Βασιλιάς Ληρ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια τραγωδία για την τυφλότητα που προκαλεί η εξουσία, ένα διαχρονικό, δηλαδή, χαρακτηριστικό της;
Ένα από τα βασικά προβλήματα που δημιουργούνται σ' αυτόν που εξουσιάζει είναι πως δεν βλέπει τους ανθρώπους έναν-έναν, δεν βλέπει τον άνθρωπο σαν μονάδα, αλλά σαν πλήθος, σαν μάζα. Κι αυτό αλλάζει εντελώς το βλέμμα του και την οπτική του. Οπότε, ναι! Η αλλαγή αυτή είναι ο προθάλαμος της τύφλωσής του. Η ολική του όμως τύφλωση έχει σχέση με το προσωπικό του αξιακό σύστημα.
* Σημαντικό στοιχείο της τραγωδίας αποτελεί η εξ αποκαλύψεως αλήθεια: τα παθήματα του γέροντα Ληρ τού επιτρέπουν να δει την αλήθεια... Είναι, άραγε, αυτό στοιχείο της ανθρώπινης κατάστασης, να συλλαμβάνουμε την αλήθεια μόνο μέσα από την καταστροφή;
Ένα πολύ βασικό στοιχείο στο έργο αυτό είναι η κλασική σύγκρουση μεταξύ φύσης και πολιτισμού. Η γνωστή, αλλά, δυστυχώς, λόγω της ανθρώπινης ακρισίας, αναπόφευκτη πτώση στη λήθη της βασικής αλήθειας, που λέει πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να ξεχνά πως η κατασκευή της πόλεως δεν είναι κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση του σύμπαντος. Αυτή η έπαρση, να νομίζει ο άνθρωπος πως είναι δημιουργός και όχι κατασκευαστής, έχει δημιουργήσει τη δυστυχία του πολιτισμού. Το δεύτερο βασικό στοιχείο, που αναπτύσσει ο Σαίξπηρ στον Ληρ, είναι η στάση που έχει ο δυτικός άνθρωπος να διαχωρίζει τα πράγματα, να μην τα βλέπει δηλαδή ενοποιημένα, λόγω των διαφορών που έχουν μεταξύ τους.
* Ο σκηνικός χώρος που έχει διαμορφωθεί είναι εντυπωσιακός. Η απεραντοσύνη του χώρου δεν σας δημιουργεί προβλήματα, ιδιαίτερα στον ήχο;
Ο σκηνικός χώρος έχει δύο επίπεδα: το συνειδητό τοπίο του Ληρ και το υποσυνείδητο. Το πραγματικό και το ονειρικό. Σ' αυτό το δεύτερο προσπαθεί μέσω της τρέλας να αποδράσει, αποφεύγοντας τη βιαιότητα της πραγματικότητας. Οι ηχητικές δυσκολίες που μπορεί να έχει ο χώρος έχουν λυθεί εντελώς. Ο ηχητικός σχεδιασμός που έχει κάνει ένας απ' τους πιο σημαντικούς σχεδιαστές ήχου, ο Ισπανός Mariano Garzia, είναι υψηλών προδιαγραφών.
* Η επιλογή των εξαιρετικών συμπρωταγωνιστών σας ήταν επιλογή του σκηνοθέτη, δική σας ή και των δύο;
Την επιλογή των ηθοποιών βεβαίως την έχω κάνει εγώ και ο Παντούρ στη συνέχεια τους γνώρισε και συμφώνησε μετά από πάρα πολλές συναντήσεις μαζί τους. Τη διανομή την αποτελούν σπουδαίοι, κατά τη γνώμη μου, ηθοποιοί της νεώτερης γενιάς. Η Γουλιώτη, ο Γάλλος, η Καρβούνη αλλά και ο Αλειφερόπουλος, η Τσιλίκα, ο Πανταζάρας και ο Τζωρτζάκης είναι απ' τους καλύτερους νέους ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου.
* Ετοιμάζεστε για περιοδεία στο εξωτερικό. Στοχεύετε να παίξετε σε πόλεις όπου συγκεντρώνεται ελληνική ομογένεια ή να απευθυνθείτε στο διεθνές κοινό;
Η παράσταση θα παρουσιαστεί σε πάρα πολλά θέατρα στον κόσμο, όχι μόνο εκεί που υπάρχει ελληνική ομογένεια. Η υπογραφή της σκηνοθεσίας απ' τον Τομάζ Παντούρ μας επιτρέπει να το κάνουμε. Είναι αλήθεια πως οι δυσκολίες για να επιτευχθεί αυτό το σχέδιο είναι μεγάλες, αλλά τι να κάνουμε; Τίποτα δεν γίνεται εύκολα σ' αυτή τη χώρα...
.jpg)
* Αισθάνεστε ότι μπορείτε να εκπληρώσετε καλύτερα τις ερμηνευτικές σας δυνατότητες σκηνοθετών ή σκηνοθετούμενος;
Όταν ο σκηνοθέτης μπορεί να προχωράει την τέχνη μου έστω και λίγο πιο πέρα, είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει για μένα. Είναι φυσικό να εκπληρώνεις την ερμηνεία σου καλύτερα όταν σκηνοθετεί άλλος. Αλλά πολλές φορές είναι δύσκολο να συμβεί αυτό. Παίζει τεράστιο ρόλο, ας μην κοροϊδευόμαστε, το ποιος είναι ο σκηνοθέτης.
* Η Αριστερά συμπλήρωσε ήδη δύο μήνες κυβερνητικής θητείας. Δεδομένων των έκτακτων συνθηκών, αλλά και του μικρού χρονικού διαστήματος, πώς κρίνετε τα πρώτα της βήματα στον τομέα του Πολιτισμού;
Είναι άδικο σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να κρίνει κάποιος αυτό που προσπαθεί να κάνει ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού μαζί με τους συνεργάτες του. Ας μην ξεχνάμε, όμως, πως το επίκεντρο όλων των προβλημάτων βρίσκεται στην επανενοποίηση του κοινωνικού ιστού, που έχει διαλυθεί αυτά τα χρόνια και στα διαρκή εμπόδια που τοποθετούν μπροστά μας τα έξω αλλά και τα μέσα συμφέροντα. Υπομονή και επιμονή χρειάζεται.
"Στην αρχή υπήρχε ένα όνειρο, το όνειρο του Γιώργου Κιμούλη για τον Βασιλιά Ληρ, το αριστούργημα του Σαίξπηρ. Η ιστορία ενός τραγικού βασιλιά που χάνει το στέμμα του, που ο ουρανός κι η γη, η φύση κι οι άνθρωποι συνωμοτούν εναντίον του. Ένα όνειρο για την παρακμή και την πτώση. Ο Βασιλιάς Ληρ είναι ένα σκληρό έργο, γεμάτο ωμότητα και καταστροφές που μοιάζουν να μην έχουν νόημα, που θέτουν σε αμφισβήτηση τη δικαιοσύνη αυτού του κόσμου, την αλήθεια, την πίστη, την ηθική. Είναι ένα έργο για την εξουσία, αλλά και για τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια, για οικογένειες που χωρίζονται, για έναν πατέρα, τις κόρες και τους γιους του. Μια τοιχογραφία εγκατάλειψης, "τυφλότητας", μοναξιάς, που αποκαλύπτει την κατανόηση του ανθρώπινου όντος, των αναγκών, των αναμνήσεων, των ονείρων και των οραμάτων του, αλλά και την ενότητά του με τη φύση και το σύμπαν. Και φυσικά της τέχνης.
Η θεατρική ψευδαίσθηση πάντα αρχίζει και τελειώνει μέσα στην ίδια την παράσταση σαν ένα παιχνίδι ανάμεσα στο μυαλό μας και τη σκηνή. Προσαρμόζοντας τον μύθο του Ληρ πνευματικά και συναισθηματικά στην εποχή μας, ενεργοποιώ μια διαδικασία όπου ό,τι εισέρχεται στον θεατρικό χώρο μετασχηματίζεται και διαμορφώνει τη δική του σκηνική γλώσσα, τη δική του "ποίηση και αλήθεια". Το δικό μου θέατρο πάντα αναζητά την άλλη πλευρά του ορατού, του γνωστού, του οικείου. Αναζητά το νόημα του άρρητου, μονολόγων που δεν γράφτηκαν και διαλόγων που δεν μιλήθηκαν. Η δική μου σκηνοθεσία διαγράφει σε αδρές γραμμές τούς χαρακτήρες και την πορεία για το μέσα ταξίδι των ηθοποιών. Όταν ένας ηθοποιός διαχέεται μέσα στο έργο και εξαφανίζεται χωρίς να αφήσει ίχνη, αυτό είναι πραγματική, απόλυτη ποίηση. Κανείς δεν μπορεί να κάνει λόγο για ποίηση αν πρώτα δεν σμιλέψει τον στίχο πάνω στην ίδια του τη σάρκα. Ο Γιώργος Κιμούλης το αποδεικνύει αυτό σε όλη του τη ζωή..."
info
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Μετάφραση: Γιώργος Κιμούλης. Σκηνοθεσία: Tomaž Pandur. Δραματουργική επεξεργασία: Livija Pandur. Σκηνικά: Sven Jonke. Κοστούμια: Felype de Lima. Μουσική: Silence. Σχεδιασμός ήχου: Mariano Garcia. Φωτισμοί: Juan Gomez Cornejo. Ερμηνεύουν: Γιώργος Κιμούλης, Στεφανία Γουλιώτη, Γιώργος Γάλλος, Κόρα Καρβούνη, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Πηνελόπη Τσιλίκα, Αργύρης Πανταζάρας, Χάρης Τζωρτζάκης. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 - ΧΩΡΟΣ Δ, από 16 Απριλίου έως 3 Μαΐου.
Η ΑΥΓΗ, 13/04/2015
Με έναν κορυφαίο ρόλο, αυτόν του "τυφλωμένου" βασιλιά Ληρ, ετοιμάζεται να αναμετρηθεί, από την επόμενη Πέμπτη, ο Γιώργος Κιμούλης. Έχοντας οδηγό τον διάσημο Σλοβένο σκηνοθέτη Τομάζ Παντούρ και περιστοιχιζόμενος από έναν θίασο αξιολογότατων νέων ηθοποιών, ο πρωταγωνιστής μίλησε στην "Α" για τον ρόλο του, την παράσταση, αλλά και τα πρώτα βήματα της κυβέρνησης της Αριστεράς...
* Ο Βασιλιάς Ληρ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια τραγωδία για την τυφλότητα που προκαλεί η εξουσία, ένα διαχρονικό, δηλαδή, χαρακτηριστικό της;
Ένα από τα βασικά προβλήματα που δημιουργούνται σ' αυτόν που εξουσιάζει είναι πως δεν βλέπει τους ανθρώπους έναν-έναν, δεν βλέπει τον άνθρωπο σαν μονάδα, αλλά σαν πλήθος, σαν μάζα. Κι αυτό αλλάζει εντελώς το βλέμμα του και την οπτική του. Οπότε, ναι! Η αλλαγή αυτή είναι ο προθάλαμος της τύφλωσής του. Η ολική του όμως τύφλωση έχει σχέση με το προσωπικό του αξιακό σύστημα.
* Σημαντικό στοιχείο της τραγωδίας αποτελεί η εξ αποκαλύψεως αλήθεια: τα παθήματα του γέροντα Ληρ τού επιτρέπουν να δει την αλήθεια... Είναι, άραγε, αυτό στοιχείο της ανθρώπινης κατάστασης, να συλλαμβάνουμε την αλήθεια μόνο μέσα από την καταστροφή;
Ένα πολύ βασικό στοιχείο στο έργο αυτό είναι η κλασική σύγκρουση μεταξύ φύσης και πολιτισμού. Η γνωστή, αλλά, δυστυχώς, λόγω της ανθρώπινης ακρισίας, αναπόφευκτη πτώση στη λήθη της βασικής αλήθειας, που λέει πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να ξεχνά πως η κατασκευή της πόλεως δεν είναι κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση του σύμπαντος. Αυτή η έπαρση, να νομίζει ο άνθρωπος πως είναι δημιουργός και όχι κατασκευαστής, έχει δημιουργήσει τη δυστυχία του πολιτισμού. Το δεύτερο βασικό στοιχείο, που αναπτύσσει ο Σαίξπηρ στον Ληρ, είναι η στάση που έχει ο δυτικός άνθρωπος να διαχωρίζει τα πράγματα, να μην τα βλέπει δηλαδή ενοποιημένα, λόγω των διαφορών που έχουν μεταξύ τους.
* Ο σκηνικός χώρος που έχει διαμορφωθεί είναι εντυπωσιακός. Η απεραντοσύνη του χώρου δεν σας δημιουργεί προβλήματα, ιδιαίτερα στον ήχο;
Ο σκηνικός χώρος έχει δύο επίπεδα: το συνειδητό τοπίο του Ληρ και το υποσυνείδητο. Το πραγματικό και το ονειρικό. Σ' αυτό το δεύτερο προσπαθεί μέσω της τρέλας να αποδράσει, αποφεύγοντας τη βιαιότητα της πραγματικότητας. Οι ηχητικές δυσκολίες που μπορεί να έχει ο χώρος έχουν λυθεί εντελώς. Ο ηχητικός σχεδιασμός που έχει κάνει ένας απ' τους πιο σημαντικούς σχεδιαστές ήχου, ο Ισπανός Mariano Garzia, είναι υψηλών προδιαγραφών.
* Η επιλογή των εξαιρετικών συμπρωταγωνιστών σας ήταν επιλογή του σκηνοθέτη, δική σας ή και των δύο;
Την επιλογή των ηθοποιών βεβαίως την έχω κάνει εγώ και ο Παντούρ στη συνέχεια τους γνώρισε και συμφώνησε μετά από πάρα πολλές συναντήσεις μαζί τους. Τη διανομή την αποτελούν σπουδαίοι, κατά τη γνώμη μου, ηθοποιοί της νεώτερης γενιάς. Η Γουλιώτη, ο Γάλλος, η Καρβούνη αλλά και ο Αλειφερόπουλος, η Τσιλίκα, ο Πανταζάρας και ο Τζωρτζάκης είναι απ' τους καλύτερους νέους ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου.
* Ετοιμάζεστε για περιοδεία στο εξωτερικό. Στοχεύετε να παίξετε σε πόλεις όπου συγκεντρώνεται ελληνική ομογένεια ή να απευθυνθείτε στο διεθνές κοινό;
Η παράσταση θα παρουσιαστεί σε πάρα πολλά θέατρα στον κόσμο, όχι μόνο εκεί που υπάρχει ελληνική ομογένεια. Η υπογραφή της σκηνοθεσίας απ' τον Τομάζ Παντούρ μας επιτρέπει να το κάνουμε. Είναι αλήθεια πως οι δυσκολίες για να επιτευχθεί αυτό το σχέδιο είναι μεγάλες, αλλά τι να κάνουμε; Τίποτα δεν γίνεται εύκολα σ' αυτή τη χώρα...
* Αισθάνεστε ότι μπορείτε να εκπληρώσετε καλύτερα τις ερμηνευτικές σας δυνατότητες σκηνοθετών ή σκηνοθετούμενος;
Όταν ο σκηνοθέτης μπορεί να προχωράει την τέχνη μου έστω και λίγο πιο πέρα, είναι ό,τι πιο σημαντικό υπάρχει για μένα. Είναι φυσικό να εκπληρώνεις την ερμηνεία σου καλύτερα όταν σκηνοθετεί άλλος. Αλλά πολλές φορές είναι δύσκολο να συμβεί αυτό. Παίζει τεράστιο ρόλο, ας μην κοροϊδευόμαστε, το ποιος είναι ο σκηνοθέτης.
* Η Αριστερά συμπλήρωσε ήδη δύο μήνες κυβερνητικής θητείας. Δεδομένων των έκτακτων συνθηκών, αλλά και του μικρού χρονικού διαστήματος, πώς κρίνετε τα πρώτα της βήματα στον τομέα του Πολιτισμού;
Είναι άδικο σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να κρίνει κάποιος αυτό που προσπαθεί να κάνει ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού μαζί με τους συνεργάτες του. Ας μην ξεχνάμε, όμως, πως το επίκεντρο όλων των προβλημάτων βρίσκεται στην επανενοποίηση του κοινωνικού ιστού, που έχει διαλυθεί αυτά τα χρόνια και στα διαρκή εμπόδια που τοποθετούν μπροστά μας τα έξω αλλά και τα μέσα συμφέροντα. Υπομονή και επιμονή χρειάζεται.
ΤΟΜΑΖ ΠΑΝΤΟΥΡ: "Στο θέατρο αναζητώ την άλλη πλευρά του ορατού"
Αναφερόμενος στην παράσταση του Βασιλιά Ληρ και στη σκηνοθετική του προσέγγιση, ο Σλοβένος σκηνοθέτης μάς είπε:"Στην αρχή υπήρχε ένα όνειρο, το όνειρο του Γιώργου Κιμούλη για τον Βασιλιά Ληρ, το αριστούργημα του Σαίξπηρ. Η ιστορία ενός τραγικού βασιλιά που χάνει το στέμμα του, που ο ουρανός κι η γη, η φύση κι οι άνθρωποι συνωμοτούν εναντίον του. Ένα όνειρο για την παρακμή και την πτώση. Ο Βασιλιάς Ληρ είναι ένα σκληρό έργο, γεμάτο ωμότητα και καταστροφές που μοιάζουν να μην έχουν νόημα, που θέτουν σε αμφισβήτηση τη δικαιοσύνη αυτού του κόσμου, την αλήθεια, την πίστη, την ηθική. Είναι ένα έργο για την εξουσία, αλλά και για τις σχέσεις μέσα στην οικογένεια, για οικογένειες που χωρίζονται, για έναν πατέρα, τις κόρες και τους γιους του. Μια τοιχογραφία εγκατάλειψης, "τυφλότητας", μοναξιάς, που αποκαλύπτει την κατανόηση του ανθρώπινου όντος, των αναγκών, των αναμνήσεων, των ονείρων και των οραμάτων του, αλλά και την ενότητά του με τη φύση και το σύμπαν. Και φυσικά της τέχνης.
Η θεατρική ψευδαίσθηση πάντα αρχίζει και τελειώνει μέσα στην ίδια την παράσταση σαν ένα παιχνίδι ανάμεσα στο μυαλό μας και τη σκηνή. Προσαρμόζοντας τον μύθο του Ληρ πνευματικά και συναισθηματικά στην εποχή μας, ενεργοποιώ μια διαδικασία όπου ό,τι εισέρχεται στον θεατρικό χώρο μετασχηματίζεται και διαμορφώνει τη δική του σκηνική γλώσσα, τη δική του "ποίηση και αλήθεια". Το δικό μου θέατρο πάντα αναζητά την άλλη πλευρά του ορατού, του γνωστού, του οικείου. Αναζητά το νόημα του άρρητου, μονολόγων που δεν γράφτηκαν και διαλόγων που δεν μιλήθηκαν. Η δική μου σκηνοθεσία διαγράφει σε αδρές γραμμές τούς χαρακτήρες και την πορεία για το μέσα ταξίδι των ηθοποιών. Όταν ένας ηθοποιός διαχέεται μέσα στο έργο και εξαφανίζεται χωρίς να αφήσει ίχνη, αυτό είναι πραγματική, απόλυτη ποίηση. Κανείς δεν μπορεί να κάνει λόγο για ποίηση αν πρώτα δεν σμιλέψει τον στίχο πάνω στην ίδια του τη σάρκα. Ο Γιώργος Κιμούλης το αποδεικνύει αυτό σε όλη του τη ζωή..."
info
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΛΗΡ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Μετάφραση: Γιώργος Κιμούλης. Σκηνοθεσία: Tomaž Pandur. Δραματουργική επεξεργασία: Livija Pandur. Σκηνικά: Sven Jonke. Κοστούμια: Felype de Lima. Μουσική: Silence. Σχεδιασμός ήχου: Mariano Garcia. Φωτισμοί: Juan Gomez Cornejo. Ερμηνεύουν: Γιώργος Κιμούλης, Στεφανία Γουλιώτη, Γιώργος Γάλλος, Κόρα Καρβούνη, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Πηνελόπη Τσιλίκα, Αργύρης Πανταζάρας, Χάρης Τζωρτζάκης. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 - ΧΩΡΟΣ Δ, από 16 Απριλίου έως 3 Μαΐου.
No comments:
Post a Comment