συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη
Το πολιτικό προσωπικό της Ευρώπης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην κρίση. Αντιδρούν ως πολιτικοί νάνοι οι οποίοι πουλάνε τσαμπουκά στα "γουρούνια" Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και από την άλλη κάνουν βαθιές επικύψεις στη βία του χρήματος αγνοώντας όλη τη δημοκρατική παράδοση της Ευρώπης, τη Γαλλική Επανάσταση, τις αρχές του Διαφωτισμού, τον ανθρωποκεντρισμό, αλλά και την Ευρώπη της λογοτεχνίας, της ποίησης και της τέχνης, δηλαδή των οραμάτων
"Όταν αγαπάς τον άνθρωπο, συγκινείσαι από οράματα ή αφηγήματα που τον θέλουν υγιή, εκπαιδευμένο, μορφωμένο και ευτυχισμένο", λέει ο Σωτήρης Χατζάκης και υπενθυμίζει διαρκώς ότι "το θέατρο ετυμολογικά παράγεται από το θάτερον, δηλαδή θέατρο ετέρου", διευκρινίζοντας ότι "πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους άλλους". Σ' αυτές τις σύντομες φράσεις συμπυκνώνει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τη διαχείριση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή, αλλά και τη στάση του απέναντι στην κοινότητα. Στα δυόμισι χρόνια που διοικεί το ΚΘΒΕ έχει επιτύχει συμμάζεμα των οικονομικών του θεάτρου χωρίς καλλιτεχνικές εκπτώσεις, έχει βρεθεί στο πλάι των εργαζομένων και των διεκδικήσεών τους, έχει παράλληλα υιοθετήσει μια πολιτική αλληλεγγύης φέρνοντας τη θεατρική τέχνη δίπλα στον συνάνθρωπο. "Δεν είναι δυνατό να περιμένουμε το 3012 να γίνει η επανάσταση για να σιτίσουμε τους ανθρώπους που λιμοκτονούν τώρα", τονίζει με νόημα.
Αυτοπροσδιορίζεται ως "διανοούμενος ελευθέρας βοσκής". Ωστόσο δεν αποποιείται την ιδιότητα του πολίτη σε οποιαδήποτε θέση βρεθεί στον δημόσιο βίο. Μ' αυτή την ιδιότητα μιλάει και τονίζει μία - μία τις λέξεις όταν λέει: "Αυτός ο πολίτης είναι θυμωμένος και θεωρεί τον 77χρονο πατέρα του". Μοιραία η κουβέντα μας ξεκινά από την αυτοκτονία του Δημήτρη Χριστούλα. Εξίσου μοιραία διασταυρώνεται με την Αριστερά. "Είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή σ' αυτή τη συγκυρία να αιτούμαστε την ενότητα της Αριστεράς; Αυτό από μόνο του είναι σουρεαλιστικό και θλιβερό ταυτόχρονα", λέει κι ακούγεται όντως θυμωμένος.
Ο Σωτήρης Χατζάκης μιλάει για όλα. Για το θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, για τους Έλληνες διανοούμενους, για το ευρωπαϊκό πολιτικό προσωπικό και το απωλεσθέν πνευματικό όραμα της Ευρώπης, για τη δική του πολιτική στο ΚΘΒΕ, για τη στάση του απέναντι στην τέχνη, για την κοινωνική διάσταση της τέχνης αλλά και για τον ρόλο του διανοούμενο σε εποχές βαθιάς κρίσης. Μα περισσότερο απ' όλα επιμένει στο βασικό συστατικό της ανθρώπινης ύπαρξης. "Η συνείδηση", λέει, "είναι σαν ένα κεράκι που αν είναι αναμμένο, φωτίζει τον πολυέλαιο του σύμπαντος, αν σβήσει, τότε ο άνθρωπος είναι άδειος και κλειστός σαν εκκλησία τη νύχτα. Διαλέγετε και παίρνετε".
* Τι σημαίνει όταν ένας άνθρωπος επιλέγει να βάλει τέρμα στη ζωή του απέναντι από τη Βουλή;
Είναι τραγωδία. Είναι μία απώλεια που εντάσσεται στο πλαίσιο ενός πολέμου που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια και που στόχο έχει τη χώρα και τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Είναι μια ορατή πράξη απόγνωσης και διαμαρτυρίας που με υποχρεώνει να σκεφτώ όλες τις άλλες που συμβαίνουν και δεν τυγχάνουν της ίδιας δημοσιότητας γιατί τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη όπου ζω υπάρχουν συνεχή κρούσματα. Άνθρωπος αυτοπυρπολήθηκε μέσα σε τράπεζα, γνωστός στου οποίου το εστιατόριο έτρωγα αυτοκτόνησε επίσης κ.λπ. Όταν το 2010 ανεβάσαμε τους "Αχαρνής" στην Επίδαυρο λέγαμε στην Παράβαση: "αυτό που ζούμε είναι πόλεμος". Τότε ακουγόταν σαν καλλιτεχνική ευαισθησία. Ήταν όμως η συνειδητή διατύπωση μιας αντίθεσης στο πρώτο Μνημόνιο το οποίο έχει φέρει τη χώρα σε απόγνωση. Αυτό πιστεύω. Όπως επίσης πιστεύω ότι η χώρα δέχεται την επίθεση κερδοσκόπων, μαφιόζων των οίκων αξιολόγησης, αεριτζήδων ενός εκτρώματος και μιας εκτροπής του καπιταλισμού προς μια ακραία εξτρεμιστική εκδοχή που ονομάζεται νεοφιλελευθερισμός και οικονομία της αγοράς. Το πολιτικό προσωπικό της Ευρώπης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην κρίση. Αντιδρούν ως πολιτικοί νάνοι οι οποίοι πουλάνε τσαμπουκά στα "γουρούνια" Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και από την άλλη κάνουν βαθιές επικύψεις στη βία του χρήματος αγνοώντας όλη τη δημοκρατική παράδοση της Ευρώπης, τη Γαλλική Επανάσταση, τις αρχές του Διαφωτισμού, τον ανθρωποκεντρισμό, αλλά και την Ευρώπη της λογοτεχνίας, της ποίησης και της τέχνης, δηλαδή των οραμάτων.
*Αυτή η Ευρώπη των οραμάτων δεν μπορεί να απαντήσει;
Αυτό να ρωτήσουμε καταρχάς τους Έλληνες διανοούμενους, οι οποίοι σιωπούν μονίμως, και μετά να πάμε στους Ευρωπαίους. Εγώ σας μιλάω ως διευθυντής του ΚΘΒΕ αυτή τη στιγμή, αλλά μη αποποιούμενος την ιδιότητα του πολίτη, την οποία διεκδικώ κάτω από οιεσδήποτε συνθήκες. Είτε έχω μια θέση στον δημόσιο βίο είτε δεν έχω. Κι αυτός ο πολίτης είναι θυμωμένος και θεωρεί τον 77χρονο πατέρα του. Γι' αυτό πήγα και άφησα ένα λουλούδι γευόμενος τα δακρυγόνα των φτωχών, περίλυπων εργαζόμενων αστυνομικών, οι οποίοι τα σκορπούσαν αδιακρίτως επιτρέποντας ταυτοχρόνως την κυκλοφορία, με αποτέλεσμα άνθρωποι ανύποπτοι, οι οποίοι κατέβαιναν από τη Βασιλίσσης Σοφίας, να δέχονται τις συνέπειες απροειδοποίητοι. Ποιος θα πάρει την ευθύνη γι' αυτό; Ερωτώ σαν ένας απ' αυτούς.
* Η καταστολή είναι το ισχυρότερο όπλο της εξουσίας.
Εγώ θα σας μιλήσω για τη βία. Είναι το μείζον. Είναι αυτό στο οποίο δεν πρέπει να υποκύψουμε όλοι αυτή τη στιγμή. Είμαστε τόσο εύφλεκτοι ως κοινωνία και ως θεσμοί που το παραμικρό μπορεί να δημιουργήσει μια καταστροφή. Πρέπει να διαχειριστούμε αυτόν τον θυμό και την οποιαδήποτε επιλογή μας, πολιτική, κοινωνική κ.λπ. με ειρηνικό τρόπο και με σεβασμό στη δημοκρατική παράδοση της χώρας. Αλλιώς θα ζήσουμε σκηνές από το μέλλον, σκηνές που δεν έχουμε φανταστεί. Κι εδώ επισημαίνω τη μεγάλη σημασία της τέχνης, η οποία σκοπό δεν έχει να συναινέσει με το σύστημα, αλλά να μεταστρέψει αυτή την οργή σε δημιουργική αισιοδοξία, στο καλύτερο αντίδοτο εναντίον της βίας. Το θέατρο ετυμολογικά παράγεται από το θάτερον, δηλαδή θέατρο ετέρου. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους άλλους. Δηλαδή να λειτουργεί η διαλεκτική στην όποια μορφή επικοινωνίας με τους άλλους, να ακούμε, όχι μόνο να μιλάμε, και να συγκατανεύουμε σε ισορροπίες και σε συναινέσεις που επιτρέπουν τη διάσωση της συνοχής της κοινωνίας.
* Η Αριστερά έχει ρόλο στη διάσωση της κοινωνικής συνοχής;
Ασφαλώς ναι, με την προϋπόθεση να κινηθεί σε κατευθύνσεις αυτοκριτικής, επαναπροσδιορισμού της διαλεκτικής της στις σύγχρονες συνθήκες και χρησιμοποιώντας τον Μαρξισμό ως εργαλείο επικοινωνίας με την κοινωνία, ελεύθερης και ανοιχτής σχέσης με το όραμα της κοινωνικής αλλαγής και όχι ως άρθρο ενός ασάλευτου και παγωμένου δόγματος που καθυποτάσσει τη σκέψη μας σε μνήμες, κυρίως, άλλων εποχών που διαιωνίζονται ως εφιαλτική παράδοση. Αναφέρομαι δηλαδή σε μια ανανέωση της Αριστεράς.
* Και σ' αυτό που ζητάει ο κόσμος, ότι η Αριστερά τώρα θα έπρεπε να είναι ενωμένη;
Η ενότητα θα έπρεπε να είναι δεδομένη ως συστατικό στοιχείο της και όχι ως παράγωγο. Αλλά είναι τόσος ο εγωισμός της διαχρονικά και τόσο υπερκείμενο των αναγκών του λαού το κόμμα ώστε προτιμούν πάντα τη διάσπαση στις κρίσιμες στιγμές του έθνους. Σαν να καταφεύγουν σ' αυτήν γιατί δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν τις ευθύνες τους. Είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή σ' αυτή τη συγκυρία να αιτούμαστε την ενότητα της αριστεράς; Αυτό από μόνο του είναι σουρεαλιστικό και θλιβερό ταυτόχρονα".
* Αυτοπροσδιορίζεστε ως “διανοούμενος ελευθέρας βοσκής”. Πόσο ελευθέρας βοσκής είναι ένας διανοούμενος που είναι επικεφαλής κρατικού οργανισμού;
Μπορεί να είναι όταν καταρχήν διατηρεί πάνω απ' όλα την ιδιότητα του πολίτη. Δεύτερον όταν θέτει στο κέντρο των σκέψεών του τον άνθρωπο. Τρίτον όταν διακατέχεται και ευφορείται, συγκινείται και ενθουσιάζεται από αφηγήματα συλλογικής δράσης και από ποιότητες που απορρέουν από τη ζωή στην κοινότητα από την κοινότητα, και για την κοινότητα. Και για να γίνω πιο σαφής, υπονοώ εδώ την πίστη του καθενός στην άμεση δημοκρατία. Δηλαδή σε μικροπυρήνες αυτοοργάνωσης και αυτοπροστασίας των πολιτών που ζουν στις μακρινές περιφέρειες της κεντρικής εξουσίας, αθέατοι πολλές φορές όσον αφορά τα δικαιώματά τους, αλλά ορατοί όταν αφορά στις συντριπτικές υποχρεώσεις τους. Όταν αγαπάς τον άνθρωπο, συγκινείσαι από οράματα ή αφηγήματα που τον θέλουν υγιή, εκπαιδευμένο, μορφωμένο και ευτυχισμένο. Αν αυτό φαντάζει ουτοπικό δεν με ενοχλεί καθόλου, γιατί η συνείδηση του καθενός είναι το θέμα μας. Η συνείδηση είναι σαν ένα κεράκι που αν είναι αναμμένο, φωτίζει τον πολυέλαιο του σύμπαντος, αν σβήσει τότε ο άνθρωπος είναι άδειος και κλειστός σαν εκκλησία τη νύχτα. Διαλέγεται και παίρνετε.
* Ωραία τα λέτε, αλλά πώς αυτή η αφήγηση είναι πράξη ρεαλιστική μέσα σε ένα τοπίο κρατικής διοίκησης όπου οι πελατειακές σχέσεις και η διαπλοκή έχουν ρόλους πρωταγωνιστικούς;
Να επισημάνουμε πρώτον ότι η Αριστερά δεν είναι υπερκείμενη της πελατειακής σχέσης, ούτε του συνδικαλιστικού μαξιμαλισμού και άλλων παθογενειών της κοινωνίας. Όμως ας μιλήσω με το προσωπικό μου παράδειγμα. Το δημόσιο θέατρο επιχορηγείται από τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη, άρα είναι υποχρεωμένο να επιστρέφει αυτά τα χρήματα, πέραν του ρεπερτορίου του, με δράσεις κοινωνικής πολιτικής. Επομένως το όραμα του διευθυντή και η θέση του οφείλει να συγχρωτίζεται με τις ανάγκες, τα αιτήματα, τις αγωνίες και τις προσδοκίες και της κοινωνίας. Είναι στο χέρι του για το πώς θα χρησιμοποιήσει την κρατική επιχορήγηση, πως θα οργανώσει το προσωπικό του και τι στόχους θα βάλει για τη στρατηγική του θεάτρου. Εάν τον βηματισμό του τον συνταιριάζει πάνω στα χνάρια της κοινωνίας, αυτό θα τον οδηγήσει αυτόματα σε μια αισθητική και ιδεολογική θέση που θα είναι δίπλα στον πολίτη. Εμένα στα δυόμισι χρόνια που είμαι στο ΚΘΒΕ και στα άλλα δύο που ήμουν στο Εθνικό αναπληρωτής διευθυντής δεν με υποχρέωσε κανένας να ασκήσω οποιαδήποτε πολιτική, δεν μου επεβλήθη κομματική γραμμή και δεν εξυπηρέτησα κανένα ρουσφέτι, παρ' ότι είχα οχλήσεις για να το κάνω. Επομένως αφορά στον χαρακτήρα, στην εντιμότητα, στην εργατικότητα και στη στρατηγική του οράματος του επικεφαλής το πώς θα κινηθεί όλο αυτό το όχημα πολιτισμού.
* Θέατρο στον δρόμο, θέατρο στο καφέ, θέατρο κατ' οίκον, θεατροπωλείο και ανταλλακτική διαδικασία, αυτή είναι η δική σας εκδοχή για την κοινωνική διάσταση της τέχνης;
Και αυτή, αλλά και το "Make a wish", η δωρεάν προετοιμασία υποψηφίων για δραματικές σχολές, η δωρεάν είσοδος σε ανέργους, εφέδρους, παλιννοστούντες και μετανάστες, ανθρώπους σε φάση απεξάρτησης και ανθρώπους με χρόνια προβλήματα υγείας. Είναι η τιμολογιακή πολιτική που αντιστοιχεί στο πρόβλημα της κρίσης. Αυτές είναι δράσεις κοινωνικής πολιτικής που δεν είναι φιλανθρωπία ούτε γενικόλογος ανθρωπισμός αλλά άμεση αντίδραση στα σημερινά προβλήματα της κοινωνίας. Αυτό δεν αίρει τις υποχρεώσεις του κράτους. Όμως δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε το 3012 να γίνει η επανάσταση για να σιτίσουμε τους ανθρώπους που λιμοκτονούν τώρα. Γενικότερα όμως και η στρατηγική του ρεπερτορίου είναι σημαντική, γιατί οφείλει να συγχρωτίζεται με τις παραδόσεις και την κυτταρική μνήμη του κόσμου και να μην υποτιμά τον μέσο όρο. Έτσι αποφεύγουμε έναν ιδιότυπο αισθητικό ρατσισμό. Κι αυτό κοινωνική πολιτική είναι.
* Είναι πολλοί εκείνοι που σας κατηγορούν για συντηρητισμό και εσωστρέφεια ως προς την επιλογή του ρεπερτορίου. Προτιμάτε το δημοφιλές ελληνικό έργο. Μια κρατική σκηνή οφείλει να φιλοξενεί το “μεγάλο” κλασικό ρεπερτόριο, αλλά και να προσφέρει τις νέες αντιλήψεις και προτάσεις της τέχνης που υπηρετεί.
Στην τελευταία διετία οι θεατές είδαν τη "Λωξάνδρα", αλλά και το "Déjà Vu" του Κάφκα, είδαν το "Ενα παιδί μετράει τ' άστρα", αλλά και "Τον Κήπο του προφήτη" του Γκιμπράν και το "Ντιμπούκ" του Μπρους Μάγερς, είδαν τη "Μαντάμ Σουσού, αλλά" και το «Ο κύριος Πούντιλα και ο δούλος του ο Μάττι» του Μπρεχτ και τη "Στρίγκλα που έγινε αρνάκι" του Σαίξπηρ. Τώρα βλέπουν το έργο "Οι Γερμανοί ξανάρχονται" μαζί με τη επιρροή των Αράβων στην ποίηση του Καβάφη. Θέλω να πω ότι το Κρατικό ανοίγει μία βεντάλια για να ικανοποιήσει όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού. Όμως σε όλες τις χώρες του κόσμου η ιθαγένεια και η παράδοση αποτελούν το κεντρικό του μέλημα. Επί ελληνικού εδάφους το ρεπερτόριο στην πλειονότητά του οφείλει να είναι ελληνικό. Εξάλλου είναι γνωστό ότι, μακριά από σκοτεινούς εθνικισμούς κι ανόητους υπερπατριωτισμούς, εγώ είμαι ελληνοκεντρικός. Έχω δηλαδή τη διαχρονία του έθνους και τη μαρτυρία της ελληνικής περιπέτειας μέσα στην ψυχή μου.
* "Προτείνουμε την τέχνη ως αξιακή βάση οικοδόμησης ενός νέου εθνικού αφηγήματος", λέτε συχνά. Είναι έτοιμη η κοινωνία να δεχτεί αυτή την πρόταση;
Νομίζω πως ναι γιατί έχει φτάσει σε κρίσιμα σημεία της ύπαρξεώς της.
* Στη θητεία σας ώς τώρα έχετε καταφέρει να συμμαζέψετε το χρέος του ΚΘΒΕ, να βάλετε λεφτά στο ταμείο, αλλά και να "κουρέψετε" καμιά εκατοστή συμβάσεις. Πώς συμβιβάζεται αυτό με το φιλεργατικό πρόσωπο που προβάλετε;
"Όταν πήγα στο ΚΘΒΕ, βρήκα ανθρώπους οι οποίοι λειτουργούσαν κατά παράβαση του ιδρυτικού νόμου και του εσωτερικού κανονισμού σε τμήματα που δεν όφειλαν να είναι. Βρήκα ηλεκτρολόγο υπεύθυνο ευρωπαϊκών προγραμμάτων και άλλα τέτοια εξωτικά. Δεν έγινε καμιά απόλυση, απλώς δεν έγιναν ανανεώσεις συμβάσεων κάποιων που είχαν προσκομίσει ψεύτικα στοιχεία και που είχαν σημειώσει εκπληκτικές επιδόσεις σε παραβατικές συμπεριφορές μέσα στην υπηρεσία. Ευτυχώς αυτοί ήταν πολύ λίγοι. Το σύνολο των εργαζομένων του Κρατικού είναι άνθρωποι εργατικοί, φιλότιμοι και έτοιμοι να βάλουν πλάτη στην όποια δυσκολία. Γι' αυτό και στο πρόσφατο νομοσχέδιο για την εφεδρία ήμουν ο πρώτος που δήλωσα ότι το Κρατικό δεν έχει πλεονάζον προσωπικό, δεχόμενος επιθέσεις γι' αυτό. Γι' αυτό και δεν απομακρύνθηκε κανένας λόγω εφεδρείας στο Θέατρο. Κρατάμε τους συμβασιούχους μας που είναι ταλαντούχοι άνθρωποι και θα προστατεύσουμε τους αορίστου χρόνου με επιχειρησιακή σύμβαση που θα υπογραφεί αυτές τις μέρες, για να μην τους αφήσουμε στο έλεος της αγοράς. Αυτό γίνεται πέρα από την ανθρωπιστική βάση της σκέψης, καθαρά για παραγωγικούς λόγους. Το ΚΘΒΕ είναι μια πολυδύναμη πολιτισμική και πολιτιστική μηχανή, η μεγαλύτερη ίσως της Βόρειας Ελλάδας. Μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στον τουρισμό και στην ανάπτυξη της περιοχής.
* Κατεβαίνετε στην Αθήνα, αλλά επιλέγετε μεγάλες ιδιωτικές σκηνές για να παρουσιάσετε τις παραστάσεις σας. Δεν θα ήταν πιο λογικό να τις παρουσιάσετε σε μια κρατική σκηνή, στο Εθνικό ας πούμε;
Ασφαλώς ναι. Έχω δημόσια διατυπώσει δέκα προτάσεις στο Εθνικό Θέατρο και αναμένω την απάντησή του. Θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον ένα πρόγραμμα πολλαπλής ανταλλαγής και συνεργασίας μεταξύ των δύο θεάτρων.
* Πώς βλέπετε τη θεατρική κίνηση στη Θεσσαλονίκη εκτός ΚΘΒΕ, υπάρχει κάποιου είδους επικοινωνία, αλληλοτροφοδότηση, αλληλοεπηρεασμός με άλλες σκηνές;
Υπάρχουν συγκλονιστικές ομάδες τέχνης σε όλα τα είδη. Θέλουν ενθάρρυνση, βήμα (γι' αυτό τους δίνουμε τον "Χώρο Δράσης") και μία νοοτροπία που θα τους εμπιστεύεται. Οι νεανικές ομάδες της πόλης μπαίνουν στο Κρατικό και στις 28-29 Μαΐου, ενδεικτικά αναφέρω, στο Βασιλικό Θέατρο θα κάνουμε το Βαλκανικό Πρωτάθλημα χιπ-χοπ. Ταυτόχρονα συνεργαζόμαστε με μπρέικ ντάνσερς, σκέιτερς, ακτιβιστές όπως η "Ομάδα "Σφήνα", ποδηλάτες και γκραφιτάδες και έχουμε σκοπό να συμπαράξουμε μαζί τους δράσεις και θεάματα που θα ενδιαφέρουν. Γενικώς έχουμε συνεργασία με τους πολιτιστικούς φορείς της πόλης.
*Το κοινό της Θεσσαλονίκης ανταποκρίνεται στα καλέσματά σας;
Απόλυτα. Ανταποκρίνεται τάχιστα στις ιδέες και τις προτάσεις μας. Από το 2010 ώς τώρα έχουμε 92% αύξηση στα ταμεία μας. Επίσης έχουμε εθελοντές σε δράσεις όπως είναι το Φεστιβάλ Βαλκανικού Θεάτρου αλλά και της αναπαράστασης της δολοφονίας Λαμπράκη που θα γίνουν τον Μάϊο.
* Πως σκέφτεστε να συμμετάσχετε στην 100ετηρίδα της Θεσσαλονίκης;
Θα συμμετάσχουμε με συγκροτημένη οικονομική πολιτική. Με εκδηλώσεις και εκδόσεις που θα αφορούν στους Θεσσαλονικείς συγγραφείς, στους ανθρώπους του θεάτρου που πέρασαν από την πόλη και δημιούργησαν σ' αυτή, με εκδηλώσεις που ερευνούν τη συνεύρεση εθνοτήτων και λαών στη Θεσσαλονίκη καθώς και με την έκδοση λευκώματος που αφορά στα 50 χρόνα του Κρατικού που γιορτάζουμε φέτος.
* Αναφερθήκατε προηγουμένως στη σιωπή των Ελλήνων διανοουμένων. Πώς οφείλει να λειτουργεί ένας διανοούμενος σε μια περίοδο τόσο βαθιάς κρίσης όπως η σημερινή;
Ο διανοούμενος στην Ελλάδα σήμερα οφείλει να λειτουργεί με πνευματικά κατορθώματα όπως είναι η διαθεσιμότητα, η εφημερία και ο παρηγορητικός λόγος. Οφείλει να είναι ανθρωποκεντρικός να μην ξεχνά ότι τα κρισιμότερα συμβαίνουν στην ενδοχώρα των ανθρώπων αλλά τα πιο καταστροφικά δυστυχώς αφορούν στη βία του ιστορικού ρου. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι πολιτικοποιημένος και να πάψει πια να μιλάει για τους ανθρώπου και να ξεκινήσει να μιλάει με τους ανθρώπους. Οφείλει να είναι ένας ομολογητής της περιπέτειας του πάσχοντος συνανθρώπου. Μια μαρτυρία της ζωής και των βασάνων του.
* Μπορούμε να ελπίζουμε σε Ανάσταση;
"Προσωπικά σταματώ το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής. Δηλαδή από τη στιγμή που διάβασα τον Μπέκετ δεν μου επιτρέπονται εφηβικές ελπίδες. Όμως αν μιλήσουμε σε κοινωνική διάσταση, πάντοτε ο άνθρωπος πρέπει να ελπίζει. Μέσα από συλλογικότητες και μορφές δράσης που θα τον απομακρύνουν από τον ατομικισμό και από τον ευτελισμό της γονυκλισίας στα δόγματα εξουσίας".
No comments:
Post a Comment