Με δύο κλασικά ελληνικά έργα, και μάλιστα ζακυνθινών συγγραφέων, κάνει πρεμιέρα τον Οκτώβριο το Εθνικό Θέατρο.
Η Ρούλα Πατεράκη ανεβάζει από τις 12 Οκτωβρίου τον «Κόκκινο Βράχο» του Γρηγόριου Ξενόπουλου και ο Σπύρος Ευαγγελάτος από τις 19 Οκτωβρίου τον «Βασιλικό» του Αντ. Μάτεσι. Η πρώτη «βλέπει» το ρομαντικό δράμα του Ξενόπουλου μέσα από την προσωπική της ματιά, ενώ ο δεύτερος υπερασπίζεται την αξία και τη ζωντάνια που φέρουν εσαεί τα κλασικά κείμενα.
* «Ο Βασιλικός», έργο του 1830 με επιρροές από τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό, ξεδιπλώνει τη σύγκρουση δύο κόσμων: της παλιάς, συντηρητικής φεουδαρχικής τάξης και της νέας, αστικής κοινωνίας που αναδύεται με φιλελεύθερες ιδέες. Είναι το πρώτο νεοελληνικό πεζό πεντάπρακτο δράμα, γραμμένο στη δημοτική με πολλούς ζακυνθινούς ιδιωματισμούς και ρεαλιστική τεχνοτροπία. Η πρώτη του παράσταση δόθηκε το 1832 στη Ζάκυνθο, από θίασο ερασιτεχνών.
«Πρόκειται ίσως για το σημαντικότερο ελληνικό θεατρικό κείμενο του 19ου αιώνα», λέει ο Σπ. Ευαγγελάτος.
«Εκπληκτική δομή, συναρπαστική διαγραφή χαρακτήρων, σπαρταριστές κωμικές σκηνές κι ένα υποβρύχιο σαρκαστικό χιούμορ. Η γλώσσα, μια πρόσμειξη κοινής τότε ομιλουμένης ελληνικής, ζακυνθινής διαλέκτου και κάποιων λογιότερων στοιχείων, αποπνέει απίστευτη γοητεία».
Η δράση τοποθετείται έναν αιώνα πριν στη Ζάκυνθο, όπου το λίμπρο ντ' όρο καλά κρατεί. Ο Φιλιππάκης Γιαργυρόπουλος, νέος από φτωχότερο σπίτι, συναντά στη διάρκεια του καρναβαλιού τη Γαρουφαλλιά, την κόρη του άρχοντα Ρονκάλα, και χωρίς να τη γνωρίζει, την αναγκάζει να του παραδοθεί. Την ερωτεύεται κι αποφασίζει να την παντρευτεί για ν' αποκαταστήσει την τιμή της, αφού εκείνη είναι ήδη έγκυος. Η αρχόντισσα μητέρα της είναι απελπισμένη, ο προοδευτικών ιδεών αδελφός προσπαθεί να πείσει τον ανένδοτο πατέρα να συγκατατεθεί στο γάμο. Μια γλάστρα με βασιλικό ωθεί τα πράγματα στην τελική και ευτυχή λύση...
Στην παράσταση παίζει μια πλειάδα παλαιών και νέων ηθοποιών: Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Γιώργος Βελέντζας, Θανάσης Δήμου, Θανάσης Κουρλαμπάς, Μιχάλης Μητρούσης, Νικόλας Παπαγιάννης, Λευτέρης Πολυχρόνης, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Πάνος Σκουρολιάκος, Νικήτας Τσακίρογλου, Γιωργής Τσαμπουράκης, Κατερίνα Χέλμη κ.ά.
Ο Σπύρος Ευαγγελάτος, γνώστης του επτανησιακού θεάτρου, μας υπενθυμίζει ότι ο ίδιος ξεχωρίζει τους σκηνοθέτες σε δύο κατηγορίες: «Σε κείνους που πιστεύουν ότι τα κλασικά κείμενα είναι ζωντανά και περικλείουν αξίες που αφορούν και τους μεταγενέστερους αιώνες και στους άλλους που τα θεωρούν ελάσσονος ενδιαφέροντος, αντιμετωπίζοντάς τα ως αφορμή δεξιοτεχνικής (ή και μη δεξιοτεχνικής) επίδειξης σκηνοθετικών ικανοτήτων. Ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Κι όταν έχω τη χαρά να τα υπηρετώ, προσπαθώ να προβληθούν κατά το δυνατόν περισσότερο τα νοήματα των έργων, οι χαρακτήρες, το πάθος των συγκρούσεων. Ολα αυτά με σύγχρονη αισθητική, που όμως δεν εξευτελίζει τα κείμενα, αλλά προβάλλει την αξία τους».
* Τον «Κόκκινο Βράχο» του Γρηγόριου Ξενόπουλου, που ο ίδιος μετέγραψε σε θεατρικό έργο με τον τίτλο «Φωτεινή Σάντρη», σκηνοθετεί η Ρούλα Πατεράκη, με πρωταγωνιστές τη Γιούλικα Σκαφιδά και το Θανάση Ευθυμιάδη. Μια παράξενη ερωτική ιστορία που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο από τον Γρηγόρη Γρηγορίου (μουσική Μάνου Χατζιδάκι) με πρωταγωνίστρια τη Ζακυνθινή Τζένη Ρουσσέα.
Ζάκυνθος, 1883. Η αρχοντοπούλα Φωτεινή Σάντρη ζει ανέμελα με τον αδελφό της Μίμη στο εξοχικό σπίτι του Κόκκινου Βράχου. Η ανεμελιά κάνει φτερά όταν έρχεται για διακοπές ο σαραντάρης Αγγελος, πρώτος της εξάδελφος. Ο έρωτάς τους είναι καταδικασμένος, αφού είναι συγγενείς. Εκείνος φεύγει για την Αθήνα απογοητευμένος. Οταν η Φωτεινή πληροφορείται ότι ο πατριάρχης ενέκρινε το γάμο τους, είναι αργά. Ο Αγγελος έχει ήδη παντρευτεί μια άλλη γυναίκα. Η σκηνοθέτις μετατοπίζει το έργο στο σήμερα. Το αφηρημένο σκηνικό (Εύα Νάθενα) παραπέμπει σ' έναν κήπο που «συνδέεται» με το εξοχικό σπίτι, τη θάλασσα στο βάθος και τον Κόκκινο Βράχο, τα κοστούμια (Αγγελος Μέντης) αφορούν τους χαρακτήρες παρά την εποχή, καθώς και η μουσική του Νίκου Πλάτανου. Το θίασο συμπληρώνουν οι Θέμις Μπαζάκα, Θέμης Πάνου, Αργύρης Πανταζάρας, Ιωάννα Παππά, Δημήτρης Μοθωναίος, Κοσμάς Φοντούκης.
«Οταν μου πρότεινε το έργο ο Γ. Χουβαρδάς είπα ότι δεν μπορώ να το κάνω με την υπάρχουσα μορφή -είχε διασκευαστεί από τον ίδιον τον Ξενόπουλο για να παιχτεί από τον θίασο Κυβέλης», λέει η Ρούλα Πατεράκη. «Μπορούσα όμως να επιχειρήσω μια διαφορετική προσέγγιση πάνω στο έργο. Συνεργαστήκαμε στη διασκευή με τον Ακη Γλουτή και προέκυψε "Ο Κόκκινος Βράχος", κείμενο που συμπεριλαμβάνει κι άλλες πηγές από την αυτοβιογραφία του Ξενόπουλου. Υπάρχει η βασική ιστορία, η πλοκή, οι ήρωες, αλλά εμπλέκονται κι άλλα στοιχεία, όπως για παράδειγμα ένας ζακυνθινός φίλος του συγγραφέα, που δρα καταλυτικά στην εξέλιξη. Η ηρωίδα είναι η προσωποποίηση της αθωότητας. Τραυματίζεται θανάσιμα, τόσο που δεν μπορεί να ζήσει άλλο. Και μη μου πείτε ότι η "λύση" της αυτοκτονίας έχει εκλείψει».
No comments:
Post a Comment