Δημήτρης Καταλειφός: «Στη σκηνή δείχνω τα αληθινά μου συναισθήματα, όχι στη ζωή»

Ο πρωταγωνιστής της «Εκδοχής του Μπράουνινγκ» μιλάει για την πετυχημένη παράσταση που ανεβαίνει δεύτερη χρονιά, τη ζωή με προσωπεία ρόλων, τον θεατρικό πληθωρισμό της Αθήνας και τις ανερχόμενες ομάδες καλλιτεχνών που ψάχνουν μια θέση στον χάρτη

Γεωργία Γεωργακαράκου  | ΤΑ ΝΕΑ: 24/10/2014 |

Εναν καθηγητή σε αγγλικό κολέγιο που δεν είναι αρεστός ούτε στους μαθητές του ούτε στους συναδέλφους του ούτε καν στην ίδια του τη γυναίκα υποδύεται ο Δημήτρης Καταλειφός στην «Εκδοχή του Μπράουνινγκ»

«Αν ποτέ με καλούσαν στο ουράνιο δικαστήριο για να υπερασπισθώ την ιδιότητά μου, του θεατρικού συγγραφέα, αυτό το έργο θα επέλεγα για μάρτυρα υπεράσπισης, ως το πιο αντιπροσωπευτικό της καριέρας μου» δήλωνε ο συγγραφέας Τέρενς Ράτιγκαν για την «Εκδοχή του Μπράουνινγκ» (1948) που φέτος ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο Εμπορικόν.

Σχεδόν έξι δεκαετίες μετά, με την ίδια θέρμη, αφοσίωση και πίστη υποστηρίζει το έργο -από την πλευρά όμως του ηθοποιού - ο Δημήτρης Καταλειφός. Ή αλλιώς ο θεατρικός Αντριου Κρόκερ-Χάρις, ένας καθηγητής σε αγγλικό κολέγιο που δεν είναι αρεστός ούτε στους μαθητές του ούτε στους συναδέλφους του ούτε καν στην ίδια του τη γυναίκα. Ενας άνθρωπος που είναι μαθημένος να θάβει όλο και πιο βαθιά τα συναισθήματά του και που ποτέ δεν αποχωρίζεται το προσωπείο του σκληρού και ψύχραιμου.

Ολα αυτά βέβαια μέχρι τη στιγμή που μια αυθόρμητη πράξη καλοσύνης από έναν μαθητή του γίνεται η αφορμή να ξετυλιχθούν οι περίπλοκες σχέσεις των ενήλικων ηρώων που δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν με ειλικρίνεια τη ζωή τους.

«Τον συγγραφέα τον απασχολούσε πολύ αυτή η ιδιαιτερότητα των Εγγλέζων να πνίγουν τα συναισθήματά τους. Ελεγε μάλιστα πως αυτό ήταν το μεγαλύτερό τους ελάττωμα. Ο ήρωας που υποδύομαι αντιπροσωπεύει αυτή την τάση. Είναι δηλαδή ένας άνθρωπος που εν ονόματι μιας αξιοπρέπειας και υπερηφάνειας καταπιέζει τον εαυτό του σε όλη του τη ζωή χωρίς να δείχνει όλα αυτά που τον πειράζουν, τον θυμώνουν, τον πληγώνουν» διευκρινίζει ο Δημήτρης Καταλειφός.

Και πάνω στην κουβέντα παραδέχεται, χωρίς να εφευρίσκει εύκολες δικαιολογίες, πως όπως και ο Αντριου Κρόκερ-Χάρις έτσι και αυτός φοράει προσωπεία. «Και μόνο από το γεγονός ότι επέλεξα να γίνω ηθοποιός, πράγμα που σημαίνει πως ζω πολύ συχνά με προσωπεία ρόλων, δείχνει πόσο ανάγκη έχω να δείχνω τα αληθινά μου συναισθήματα στη σκηνή παρά στη ζωή».

Μέσα σε ένα περιβάλλον κολακείας, αριβισμού και πελατειακών σχέσεων, ο βρετανός ήρωας επιλέγει να ακολουθήσει τον δύσκολο δρόμο: είναι ένας δάσκαλος που απαιτεί από τα παιδιά να μάθουν, που δεν χαρίζεται σε κανέναν, που η αυστηρότητα τον συντροφεύει σε κάθε του βήμα, ακόμη και αν παραμονεύει το κόστος της απομόνωσης και της μοναξιάς. «Αυτός ο άνθρωπος μου είναι πολύ συμπαθής γιατί τηρεί τις αρχές και την ηθική του. Δεν μου αρέσει κάποιος να βάζει νερό στο κρασί του για να γίνεται αρεστός. Εχει αρχές που και πέρα από το έργο τις θαυμάζω πολύ».

Αν και γραμμένο το 1948 με μια έντονη ρετρό ατμόσφαιρα, το έργο βρίσκει ισχυρά πατήματα (και) στην Ελλάδα του σήμερα. «Πράγματι με έναν τρόπο το κάνει, παρότι γράφτηκε πριν από πολλές δεκαετίες. Αν και ο Ράτιγκαν υποβαθμίστηκε πολύ όταν βγήκαν ο Οσμπορν, ο Πίντερ και όλη η γενιά των συγγραφέων του 1950, τελευταίως έχει επιστρέψει θριαμβευτικά σε Αμερική και Αγγλία επειδή τα έργα του δεν πραγματεύονται θέματα επίκαιρα, αλλά κλασικά. Το θέμα των αισθημάτων, της διάστασης ενός ζευγαριού, της αγάπης εξακολουθούν να συγκινούν».

ΔΥΟ ΤΑΙΝΙΕΣ. Στον κινηματογράφο «Η εκδοχή του Μπράουνινγκ» μεταφέρθηκε δύο φορές: την πρώτη, το 1951, σε σκηνοθεσία Αντονι Ασκουιθ και κέρδισε τα βραβεία σεναρίου και α' ανδρικού ρόλου (Μάικλ Ρεντγκρέιβ) στο Φεστιβάλ των Καννών και τη δεύτερη, το 1994, σε σκηνοθεσία Μάικ Φίγκις, με πρωταγωνιστές τούς Αλμπερτ Φίνεϊ και Γκρέτα Σκάκι.

Αν και η θεατρική εκδοχή του ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δεν στάθηκε εμπόδιο στην περυσινή επιτυχία της παράστασης που τις περισσότερες ημέρες ήταν sold out. Είναι άραγε αυτό μια χειροπιαστή απόδειξη επιτυχίας σε μια πόλη με τόσες παραστάσεις; «Φυσικά και είναι. Είναι πολύ ευχάριστο ο κόσμος να υποστηρίζει τις καλές παραστάσεις μέσα στην καταχνιά της κρίσης που ζούμε.

Οτι υπάρχει σοβαρός πληθωρισμός είναι πραγματικότητα. Κάποιες από αυτές είναι καλές, κάποιες λιγότερο, κάποιες ίσως να είναι και κακές. Πολλοί άνθρωποι όμως έχουν ανάγκη να εκφραστούν και ειδικότερα οι νέοι, τα ποσοστά ανεργίας των οποίων είναι τεράστια. Θεωρώ επομένως προτιμότερο τα νέα παιδιά να κάνουν μια θεατρική ομάδα από το να κάθονται σπίτι τους και να παθαίνουν κατάθλιψη. Δεν είναι κακό που υπάρχουν πολλές παραστάσεις.

Ο κόσμος επιλέγει τι τον ενδιαφέρει. Προτιμώ, για παράδειγμα, να υπάρχουν θέατρα από μέρη όπου πάνε οι νέοι και πίνουν ναρκωτικά» τονίζει ο Δημήτρης Καταλειφός που σε λίγους μήνες θα συμπληρώσει 40 χρόνια ενεργής θεατρικής δράσης.

Το πρόγραμμά του τις τελευταίες εβδομάδες περιλαμβάνει βραδινές παραστάσεις, μεσημεριανή ξεκούραση και μερικές διορθώσεις στη μετάφραση του «Γυάλινου κόσμου» που θα ανεβάσει τον ερχόμενο Ιανουάριο και πάλι στο Εμπορικόν μαζί με τη Θέμιδα Μπαζάκα. Χρόνος για να παρακολουθήσει τηλεόραση δεν υπάρχει πολύς. «Τα τελευταία χρόνια δεν είχα ούτε αποκωδικοποιητή. Τώρα πήρα καινούργια συσκευή και βλέπω κυρίως ντοκιμαντέρ και ταινίες στο κανάλι της Βουλής».

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ. Με την τηλεόραση, ως επαγγελματικό χώρο, φαίνεται πως είναι εξίσου επιλεκτικός. Μήπως τη σνομπάρει; «Οχι, σε καμία περίπτωση. Κατ' αρχάς μετά το "Δέκα" δεν έχω καθόλου προτάσεις. Από την άλλη βέβαια έχω τόσο πολλή δουλειά στο θέατρο και στη Σχολή του Εθνικού όπου διδάσκω που δεν μου μένει πολύς χρόνος. Αν βρισκόταν κάτι καλό σαν το "Δέκα" ή σκηνοθέτες που θα μπορούσα να εμπιστευθώ θα έκανα τηλεόραση. Καθόλου δεν τη σνομπάρω. Πρέπει όμως να μου λέει και εμένα κάτι».

Η προβολή και η ιδέα τής ακόμη μεγαλύτερης αναγνωρισιμότητας μέσα από αυτήν τον αφήνει αδιάφορο. «Οποιος με ξέρει με ξέρει, όποιος δεν με ξέρει δεν πειράζει. Με ενδιαφέρει πιο πολύ να με εκτιμούν γι' αυτό που κάνω. Θέλω να ξέρω πως κάποιος που ήρθε να δει την παράσταση δεν έχασε τον χρόνο του, δεν ένιωσε ότι τον κορόιδεψα».