Ο σκηνοθέτης μιλά για τις «Νεφέλες» που παρουσιάζονται σήμερα και αύριο στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου
«Οι κατηγορίες που αποδίδονται στον Σωκράτη είναι κατηγορίες που θα πρέπει να αποδοθούν, κυρίως, στους σοφιστές. Αυτό προσπαθήσαμε να ερευνήσουμε στην παράσταση...», λέει ο Νίκος Μαστοράκης
«Μια ακίδα στο πλευρό της δημοκρατίας» θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κάποιος τον Σωκράτη κι αυτό είναι ένα από τα θέματα που θέτει επί σκηνής ο Νίκος Μαστοράκης στις αριστοφανικές «Νεφέλες», παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου, που παρουσιάζεται απόψε και αύριο στα Επιδαύρια. Μέσα από το έργο, το «κομβικό στην αρχαία δραματολογία», δίνεται «η αφορμή στον Αριστοφάνη να μιλήσει καθαρά για τον διάλογο, τον αγώνα μεταξύ άδικου και δίκαιου λόγου, τον συντηρητισμό και τον φόβο των νέων ιδεών. Φέρνει σε αντιπαράθεση τις παλιές ιδέες με τον νεωτερισμό. Ο Αριστοφάνης, ως συντηρητικός συγγραφέας, τάσσεται υπέρ της παράδοσης».
«Νεφελώδες» χαρακτηρίζει το κείμενο ο Νίκος Μαστοράκης, με ξεκάθαρο ωστόσο μήνυμα. Ο Στρεψιάδης, ένας απαίδευτος χωριάτης, πνιγμένος στα χρέη εξαιτίας της σπάταλης ζωή του γιου του αποφασίζει να φοιτήσει στη σχολή του Σωκράτη για να μυηθεί στη μαιευτική του μέθοδο και να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους δανειστές του στα δικαστήρια. Αποδεικνύεται όμως? ανεπίδεκτος μαθήσεως και στη θέση του στέλνει τον γιο του, μια απόφαση που θα στραφεί εναντίον του! Ο Αριστοφάνης στο πρόσωπο του Σωκράτη σατιρίζει τις «προοδευτικές» εκπαιδευτικές ιδέες που εισήγαγαν οι σοφιστές στην αρχαία Αθήνα. «Σε μια εποχή κοινωνικών και ηθικών αναζητήσεων και έντονων ανακατατάξεων που τα όρια των ρευμάτων, των ιδεών και της προόδου βρίσκονται σε σύγχυση και υπό διαπραγμάτευση (όπως και το εκπαιδευτικό σύστημα!) το αριστοφανικό έργο αποδεικνύεται πιο επίκαιρο από ποτέ», σχολιάζει.
- «Κόλπα»
Το νήμα του χθες και του σήμερα ενώνονται στην παράσταση που φιλοδοξεί να μιλήσει απευθείας στον θεατή. «Οι κατηγορίες που αποδίδονται στον Σωκράτη είναι κατηγορίες που θα πρέπει να αποδοθούν, κυρίως, στους σοφιστές. Αυτό προσπαθήσαμε να ερευνήσουμε στην παράσταση, με διάφορα ''κόλπα'' κυρίως του Πλάτωνα που είναι εξίσου συναισθηματικά φορτισμένος με τη μανία, το πάθος του Αριστοφάνη (στο κείμενο της παράστασης έχουν προστεθεί αποσπάσματα από Πλατωνικούς Διαλόγους).
Ο Γιάννης Μπέζος με την Τάνια Τρύπη σε σκηνή από τις «Νεφέλες»
Αντιπαραθέτω την εξύβριση του αριστοφανικού Σωκράτη με την εξιδανίκευση του πλατωνικού Σωκράτη. Ουσιαστικά, έχουμε να κάνουμε με δύο προσωπεία. Και οι δύο, πατέρας και γιος, αλλιώς ξεκινούν κι αλλιώς καταλήγουν. Αυτό που συνδιαλέγεται τελικά είναι το ποιος έχει τον ισχυρό λόγο, δηλαδή τον Αδικο».
Οι «Νεφέλες» είναι παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου
Δραματουργικά, σύμφωνα με τον ίδιο, η κωμωδία του Αριστοφάνη είναι από τις λίγες που διαθέτουν τόσο σφιχτή δομή. Ως εκ τούτου, αργότερα στον γερμανικό κλασικισμό ο Λέσινγκ θεωρούσε τις «Νεφέλες» ως ένα τέλειο παράδειγμα κωμωδίας, ενώ το εκτιμούσε πολύ ο Γκαίτε.
Τη μετάφραση υπογράφει ο Κ.Χ. Μύρης, τη σκηνοθεσία-δραματουργική επεξεργασία-σκηνικά-κοστούμια ο Νίκος Μαστοράκης, τη μουσική ο Σταύρος Γασπαράτος, την κίνηση ο Φωκάς Ευαγγελινός, τους φωτισμούς ο Σάκης Μπιρμπίλης και τη μουσική διδασκαλία η Μελίνα Παιονίδου. Παίζουν: Γιάννης Μπέζος, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Μάκης Παπαδημητρίου, Γιάννης Νταλιάνης, Νίκος Ψαρράς, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Λαέρτης Μαλκότσης, Ομηρος Πουλάκης, Θάνος Τοκάκης, Μιχάλης Οικονόμου. Χορός: Τάνια Τρύπη, Κατερίνα Λυπηρίδου, Φοίβος Ριμένας, Τζωρτζίνα Παλαιοθοδώρου, Ιωάννης Παπαζήσης, Κωνσταντίνος Γαβαλάς, Αμαλία Τσεκούρα, Χρήστος Σπανός, Λήδα Μανουσάκη, Νάντια Κοντογεώργη, Μίνως Θεοχάρης, Δανάη Κατσαμένη, Γιωργής Τσουρής, Σπύρος Κυριαζόπουλος.
ΕΠΙΚΑΙΡΟ
«Σε μια εποχή κοινωνικών και ηθικών αναζητήσεων και έντονων ανακατατάξεων... το αριστοφανικό έργο αποδεικνύεται πιο επίκαιρο από ποτέ», λέει ο Ν. Μαστοράκης
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ, ΕΘΝΟΣ, 13/7/2012
No comments:
Post a Comment