ΠΡΟΣΩΠΑ: Νίκος Καραθάνος

Ο ΓΝΩΣΤΟΣ ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΞΕΔΙΠΛΩΝΕΙ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ, ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ, ΤΟΥΣ ΦΟΒΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΤΟΥ ΛΙΓΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ «ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ – Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΙΓΥΝΑΙΚΑ, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Πέμπτη 12 Ιουλίου 2012 Φωτογραφίες: Charlie Μάκκος Συναντηθήκαμε ένα νοτισμένο απομεσήμερο. Ο ζεστός και υγρός καιρός πρόσταζε νωχέλεια αλλά με μια γερή δόση καφεΐνης βρήκαμε και οι δυο τον ρυθμό μας: «Οταν κάνεις δοκιμές είναι σαν να μεγαλώνεις ένα μικρό παιδί, το οποίο σε λίγες εβδομάδες πρέπει να γίνει είκοσι χρονών και να πάρει τον δρόμο του. Δεν μπορείς παρά να αφοσιωθείς σε αυτό. Αυτή την περίοδο όλα γυρίζουν γύρω από τον “Αθανάσιο Διάκο”. Περνάμε ατέλειωτες ώρες μιλώντας γι αυτό, φλυαρώντας, αναλύοντας… Κάθε φορά, σε κάθε έργο, δημιουργείται μια παρέα, “φίλοι της σεζόν” που λέει κι ένας καλός μου φίλος». Η γνωριμία του με τον «Αθανάσιο Διάκο» της Λένας Κιτσοπούλου έγινε ξαφνικά πέρυσι το καλοκαίρι: «Η Λένα έγραφε τότε ένα άλλο έργο και για να “ξεκουραστεί” άρχισε να γράφει –σε δεκαπεντασύλλαβο μάλιστα- μια ιστορία για τον ήρωα της Ελληνικής επανάστασης. Μου το έδωσε να το διαβάσω και ενθουσιάστηκα. Το έργο είναι ένα μεγάλο ρίσκο, αλλά το Φεστιβάλ Αθηνών το πήρε και το συμπεριέλαβε στο πρόγραμμά του. Ο ρόλος του Φεστιβάλ είναι να δείχνει καινούργια πράγματα, αυτά που πυροδοτούν τις ψυχές μας. Αυτό είναι και το στοίχημα για εμένα: να μην λειτουργώ εκ του ασφαλούς, ακόμη κι όταν συμμετέχω σε μια διοργάνωση - θεσμό όπως το Φεστιβάλ. Οι θεσμοί γίνονται αλυσίδες βαριές για εκείνους που κρύβονται πίσω από την ασφάλεια που παρέχουν. Λες: “Είμαι εκεί και άρα είμαι επιτυχημένος”. Μοιάζεις με το παιδί που κρύβεται πίσω από το όνομα του επιτυχημένου πατέρα του: Δεν θα βρει ποτέ τον εαυτό του». -Κριτικές που σας αφορούν διαβάζετε; «Πάντα ξέρεις τι έχεις καταφέρει και τι όχι. Δεν περιμένεις από τους άλλους να το μάθεις. Είναι λίγες οι φορές που οι κριτικές προέρχονται από πεφωτισμένους ανθρώπους, οι οποίοι θα γράψουν κάτι πέρα από αυτό που ήδη ξέρεις για τον εαυτό σου, από αυτό που θα φανερωθεί στα καμαρίνια. Μια ματιά, μια χειραψία, τα φιλιά των φίλων, αυτά σου λένε αν ήσουν καλός ή όχι. Την κριτική των φίλων τη σέβομαι. Ομως το θέμα μας δεν πρέπει να είναι η εξαργύρωση, το “μπράβο”. Στην πραγματικότητα δεν έχουμε την ανάγκη να ακούσουμε ότι είμαστε καλοί˙ η ανάγκη μας είναι να αγαπιόμαστε. Η Βουγιουκλάκη όταν την πλησίαζαν στα καμαρίνια έλεγε: “μη μου πεις πώς ήμουνα, πες μου ότι μ’ αγαπάς”». -Σαν δάσκαλος υποκριτικής που υπήρξατε παλιότερα, τι θα λέγατε ότι είναι το «ταλέντο»; «Ενα χάρισμα που δεν κρύβεται. Το διακρίνεις σε ένα λεπτό από τον καπνό που βγάζει η φωτιά εκείνου που το έχει. Ομως, όπως λέει και ο Βασίλης Παπαβασιλείου, καριέρα δεν κάνεις από το ταλέντο αλλά από τον χαρακτήρα σου. Υπήρξαν εξαιρετικά ταλέντα που δεν ακολούθησαν την κλίση τους, δεν μπορούσαν. Στο θέατρο όπως και στη ζωή ή λυγίζεις ή σπας. Και υπάρχουν άνθρωποι που σπάνε. Ο Νίκος Καραθάνος δίνει την εντύπωση ότι ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που κάνουν καριέρα. Τα σχέδια τρέχουν, οι προκλήσεις έρχονται, η σκηνοθεσία της «Γκόλφως» για το Εθνικό Θέατρο είναι προ των πυλών. «Καλώς εχόντων των πραγμάτων» θα προσθέσει χαμηλόφωνα. Οι εποχές είναι δύσκολες, αλλά όταν σκηνοθετεί ο ενθουσιασμός του είναι μεγάλος. «Υπάρχουν σκέψεις και ιδέες στις οποίες ακουμπάω. Στη ζωή μου όσα δεν έκανα τα φαντάστηκα και πέρασα καλά με τη σκέψη. Στα τριάντα μου ήθελα να έχω παιδί. Ξυριζόμουν και το έβλεπα σχεδόν να τριγυρνάει στα πόδια μου». Στέκομαι στο «καλώς εχόντων των πραγμάτων» και πιάνω το νήμα της κρίσης. Πόσο τον αναστατώνει ο κλυδωνισμός των ημερών; «Φανταστείτε: Είμαστε σε ένα ιστιοπλοϊκό, ο αέρας αλλάζει και πρέπει όλοι να κάνουμε τις κατάλληλες κινήσεις για να αλλάξουμε τη συνθήκη και ο αέρας να μας ταξιδέψει προς τα εκεί που θέλουμε να πάμε. Είμαστε σε μια αγριεμένη θάλασσα τώρα. Αλλά θα πάψει να μας αρέσει η θάλασσα επειδή σηκώνει κύμα; Είναι καλό να φεύγει ο ελληνάρας από μέσα σου, αυτός ο αρχαιολάτρης που κοιτάζει τον κόσμο αφ’ υψηλού. Μας δίνει ένα καινούργιο μέτρο η κρίση. Φρέναρε τον καταναλωτισμό μας. Αυτή την αρρωστημένη σχέση μας με την ύλη. Σπαταλούσα κι εγώ όπως όλοι. Γέμιζα τον χρόνο μου -έμοιαζαν όλα πιο εύκολα έτσι. Ευτυχώς αυτά τελειώνουν. Οχι επειδή τα νικήσαμε εμείς, επειδή τα νικάει ο χρόνος. Οι νέοι σήμερα δεν είναι δήθεν. Γυρίζω την πόλη με το μηχανάκι μου και χαίρομαι να βλέπω ανόμοια πρόσωπα. Μου αρέσει που έχουμε ξεφύγει από το life style. Περάσαμε χρόνια παριστάνοντας κάτι διαφορετικό από αυτό που πραγματικά είμαστε. Ο Πιραντέλο βάζει τον Ερρίκο τον Ε΄ να λέει περίπου: “Ξέρεις τι κάνουμε στη ζωή μας; Κρατάμε την εικόνα μας γερά σαν κάδρο αλλά κάτι γλιστράει από τα μανίκια: η ζωή”. Με πιάνει μια νοσταλγία καμιά φορά για τα παλιά, για την εποχή που ήμαστε παλιά. Για ένα ήθος που είχαν τότε οι άνθρωποι. Αυτό το ήθος που μου το δίδαξαν οι γονείς μου χωρίς να μου πουν τίποτα· πώς στέκεσαι και πώς περπατάς στον δρόμο. Θυμάμαι τα καλοκαίρια που πηγαίναμε στο χωριό στην Ευρυτανία, πλησιάζοντας στην πλατεία μου έλεγε ο πατέρας μου: “ίσια την πλάτη…”. Δεν υπήρχε αυτό το “χύμα”. Εκεί, στο “χύμα” το χάσαμε το παιγνίδι». Την κουβέντα μας «δροσίζει» πλέον η αύρα της παιδικής του ηλικίας: «Ζούσαμε στο Μαρούσι, ένα μέρος με σπίτια μάλλον φτωχικά μέσα σε κήπους και χωράφια. Ο καθένας έφτιαχνε τον κήπο του. Είχε πασχαλιές, ελιές, συκιές, αμπέλια και την άνοιξη γέμιζε λουλούδια. Ολα αυτά δόθηκαν αντιπαροχή, σηκώθηκαν πολυκατοικίες και η χλωρίδα του τόπου περιορίστηκε στα λέιλαντ και στο γκαζόν. Πίσω από αυτά κρύφτηκαν οι άνθρωποι». Κάτι σκέφτεται ζητάει ένα χαρτί και «συνταγογραφεί» ένα βιβλίο: τους «Αρχάριους» του Ρέιμοντ Κάρβερ. Το συστήνει ανεπιφύλακτα. Ο ανθρώπινος πόνος, η αγάπη, το απρόσμενο, ό,τι τον απασχολεί, ό,τι μας απασχολεί, φαίνεται ότι είναι εκεί. «Για ποια ιδέα αξίζει να θυσιαστεί κανείς σήμερα;», τον ρωτάω έχοντας στο μυαλό μου την ηρωική προσωπικότητα του Αθανάσιου Διάκου. «Οι θυσίες έχουν νόημα όταν έχουν να κάνουν με τους συνανθρώπους μας και όχι με φανατισμούς και θρησκείες. Θυσία για μένα είναι να δώσεις ένα νεφρό σε έναν νεφροπαθή». -Τι φοβάστε περισσότερο στη ζωή σας; «Τον ίδιο τον φόβο». -Για την ψυχοθεραπεία τι γνώμη έχετε; «Ολα αυτά είναι ναρκισσιστικά πράγματα. Το θέμα είναι να λειτουργείς, να είσαι παρών, ζωντανός και όχι να αναρωτιέσαι διαρκώς: “Ποιος είμαι”; “Τι νιώθω”; “Τι μου συμβαίνει”; Ζούμε στο μικρόκοσμό μας. Ο Μίνως Βολανάκης έλεγε: “Οι άνθρωποι είναι σαν τα μυρμήγκια πάνω σε ένα χαλί. Μόνο αυτός που είναι από πάνω μπορεί να δει το σχέδιο”».  -Ελένη Ξενάκη Η παράσταση «Αθανάσιος Διάκος – Η επιστροφή» ανεβαίνει στις 14, 15 και 16 Ιουλίου στον Χώρο Η', Πειραιώς 260, σε σκηνοθεσία Λένας Κιτσοπούλου. Παίζουν οι ηθοποιοί Νίκος Καραθάνος, Εμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα και Λένα Κιτσοπούλου. Εισιτήρια θα προμηθευτείτε από τα εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών καθώς και τηλεφωνικά (τηλ. 210 327.2000) με την χρήση πιστωτικής κάρτας.